3.1 Monnikken en ridders

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Planning 

Start h3: Monniken en ridders

Geestelijken en het Frankische rijk

Aan de slag!

Doel: Je weet wat geestelijken zijn en wat het Frankische Rijk is. 

De val van het Romeinse Rijk

Europa rond 500 n. chr.

Frankische Rijk

Na de val van het West-Romeinse rijk stichtten de Franken een koninkrijk in België en Frankrijk.

In de eeuwen daarna veroverden de Franken een groot rijk.

Karel de Grote was de machtigste koning van de Franken. In 800 werd hij door de paus in Rome tot keizer gekroond.

Europa wordt christelijk

De paus wilde dat iedereen christelijk werd in het Frankische rijk.

Daarom gaf de paus monniken, zoals Willibrord, de opdrachten mensen te bekeren naar het christendom.

Wilibrord

• Hij leefde rond het jaar 730 in Nederland. 
• In de tijd van Willibrord geloofden veel mensen in verschillende goden. 
• Vanuit Utrecht reisde hij door Nederland om de mensen over Jezus Christus te vertellen.  
• Willibrord bekeerde veel mensen in Nederland tot het christendom. 
• In 739 bij Dokkum vermoord.

Geestelijken

Geestelijken: mensen die de hele dag met hun geloof bezig zijn.

Monniken (mannen) en nonnen (vrouwen). Ze leven afgezonderd in een klooster en werken en bidden de hele dag).

Niet iedereen wilde christelijk zijn

De ridders waren nodig om de monniken te beschermen.

Niet iedereen in het Frankische rijk wilde namelijk christen worden.

Maar de meeste mensen werden soms gedwongen bekeerd.

Aan de slag!

Maak opdracht 1 tm 7 van 3.1

Klaar? Maak opdracht 8 tm 12

Aan de slag!

In teams vind je de opdracht over Karel de Grote

1. Lees de hele opdracht.

2. Bekijk het filmpje

3. Maak de vragen in een apart word document

4. Sla je document op in je map: MM

5. Lever je document in op Teams

Planning 

Uitleg edelen, boeren en horigen

Aan de slag!

Doel: Je kunt uitleggen wat raad en daad is en wat de taken van horigen zijn.

Wat zijn geestelijken?

3 groepen

Als je in de tijd van monniken en ridders leefde hoorde je bij een van de 

3 groepen:

1. Edelen (de mensen van adel: graven, koningen e.d.)

2. Geestelijken (de mensen van de kerk: monniken, priesters)

3. Boeren en horigen

Groep 1 en 2 was maar een klein deel van de bevolking

Edelen 

Omdat het rijk van Karel te groot is, verdeelt hij zijn rijk in graafschappen en hertogdommen. 

De baas is een graaf hij geeft 2 taken:

• bijstaan met raad. (besturen graafschap en advies geven)
• bijstaan met daad. (zorgen voor ridders/soldaten)

Graven zijn van adel en worden edelen genoemd. 

Hoe werd het land bestuurd?

Macht 

De graaf had in zijn gebied veel macht. Hij mocht bepalen hoe veel belasting er betaald werd, of wat voor straf je kreeg als je de wet overtrad. Iedereen moest dus wel naar hem luisteren. 

Heren en boeren

In een graafschap (stuk land van de graaf) woonden en werkten boeren. De grond waar ze dat op deden, was niet van de boeren zelf. Dit was van een (land)heer. 

Horigen

De heer woonde vaak in een kasteel, de boeren woonden op het land daar omheen. Veel boeren 'hoorden' bij het land = horigen. Ze mochten niet verhuizen, trouwen of reizen zonder toestemming. 

Bescherming

De boeren van het land van de heer gaven een gedeelte van hun opbrengst aan de heer als belasting. In ruil daarvoor kregen de boeren bescherming van de heer als er gevaar was. 

Horigen

SCHRIJF OVER:

Horigen = boeren met weinig vrijheid. 

Horigen hadden 4 plichten:

1. deel van de oogst afstaan
   
2. onbetaald werken
   
3. mochten het land niet verlaten
   
4. mogen zonder toestemming van de heer niet trouwen

In ruil kregen ze bescherming van de ridders en het kasteel tegen gevaar.

Aan de slag!

Opdracht 1 tm 12 van 3.1

Werkblad

Klaar?

Kies uit: 

Keuzeopdracht Teams 3.1

Maken puzzel

Maak paragraaftoets via laptop

Af aan het einde van de les:

1 tm 12  van 3.1

Werkblad

Aan de slag!

1A/1B: Maak opdracht 8 tm 12

1C: Maak opdracht 1 tm 11

Klaar? Maak de verdiepingsblz van paragraaf 3.1

Klaar? Maak de verdiepingsopdracht die op Teams staat. Noteer de antwoorden in je schrift.

Planning 

Nakijken KdG, opdrachten, werkblad

Boeren en horigen

Doel: Je weet wat horigen zijn en kent de plichten van horigen.

Nakijken

1A/1B: 1 tm 12 

1C: 1 tm 11

Huiswerk

1C: Maak opdracht 1 tm 6

1A/1B: paragraaf 3.2; Maak opdracht 1 tm 6

Dag: 

Les: 

Edelen 

Omdat het rijk van Karel te groot is, verdeelt hij zijn rijk in graafschappen. 

De baas is een graaf hij geeft 2 taken:

• bijstaan met raad. (besturen graafschap en advies geven)
• bijstaan met daad. (zorgen voor ridders/soldaten)

Graven zijn van adel en worden edelen genoemd. 

Aan de slag!

Aan de slag met het huiswerk

Planning 

Herhalen leerdoelen 3.1

Nakijken 3.1

Wie was in 800 n.C. de leider van het Frankische rijk?

1. de Romeinen
2. Karel de Grote
3. Julius Ceasar
4. Napoleon

In ruil voor wat leende Karel de grote zijn land uit?

1. Raad en daad
2. Voor een groot geldbedrag
3. Voor vertrouwen

Waaruit bestaat de adel?

1. monniken
2. geestelijken
3. hertogen en grafen
4. ridders

Wat zijn edelen?

1. Belangrijke mensen met macht.
2. Soldaten in het leger.
3. werkers op het platteland.

Wat zijn 'horigen'?

1. Normale burgers
2. Boeren die bij het land van de heer 'horen'.
3. Alle boeren uit de middeleeuwen
4. Soort geestelijken

Wat zijn geestelijken?
Noem hierbij 4 voorbeelden

Noem de drie groepen in de maatschappij in de tijd van Karel de Grote

Geestelijke

Edele

Horige en boeren

Karel de Grote

Edelen

Ridders

Horigen

Graafschap

Hertogdrom

Tekst

Zet de woorden op de juiste plek

Klooster

Horigen en boeren 

Akkers

Landheer

Horigen

Heer

Boeren en horigen

Edelen

Geestelijken

Aan de slag!