Wat is LessonUp
Zoeken
Kanalen
Inloggen
Registreren
‹
Terug naar zoeken
5.1 Er komen weer steden
5.1 Nieuwe steden
1 / 21
volgende
Slide 1:
Tekstslide
Geschiedenis
Middelbare school
vmbo t
Leerjaar 1
In deze les zitten
21 slides
, met
interactieve quizzen
,
tekstslides
en
1 video
.
Lesduur is:
50 min
Start les
Bewaar
Deel
Printen
Onderdelen in deze les
5.1 Nieuwe steden
Slide 1 - Tekstslide
Wat weet jij eigenlijk
van de Middeleeuwse stad?
Slide 2 - Woordweb
Verbeteringen in de landbouw
Rond het jaar 1000
Drieslagstelsel
IJzeren ploeg
Halsjuk
Slide 3 - Tekstslide
Slide 4 - Tekstslide
Late Middeleeuwen
Tijd van Steden en Staten
(1000-1500)
Het is 'veiliger' en 'rustiger'
Er komt meer handel
Geld komt weer terug
Bevolking groeit
Er ontstaan steden
Macht van de steden neemt toe
De adel krijgt (soms) minder macht
Dit is een plattegrond van Zwolle in de Middeleeuwen
Slide 5 - Tekstslide
Steeds meer handel
Verbeteringen in de landbouw leveren meer oogst op
Overschotten
worden verkocht of geruild op markten
Geld wordt steeds meer gebruikt als (handig) ruilmiddel
Einde aan de aanvallen van Vikingen in West-Europa: meer
veiligheid
Handelaren komen daardoor in verschillende landen en nemen andere producten (wijn of zijde) mee.
Slide 6 - Tekstslide
Steden ontstaan
Handelaren komen vaak op dezelfde plek: om te overwinteren en hun spullen op te slaan.
Deze plekken liggen op een goede plek:
kruispunten
van wegen en/of rivieren, meestal in de buurt van een kasteel of klooster
Op deze plekken waren vaak al
jaarmarkten
Langzaam ontstaan hieruit nederzettingen, die uitgroeien tot steden.
Slide 7 - Tekstslide
Blij met de stad!
Alle inwoners van een graafschap moesten gehoorzaam zijn aan de heer.
Ook de inwoners van steden, maar die wilden liever eigen baas zijn
De heer vond een machtige en rijke stad helemaal niet erg: al die rijkdom!
De inwoners van de stad en heer maken afspraken, vastgelegd in
stadsrechten
De stad Dordrecht kreeg in 1220 stadsrechten van graaf Willem I van Holland. Daarmee is het één van de oudste steden van Nederland
Slide 8 - Tekstslide
Wie is de baas?
Door de stadsrechten kreeg de stad een eigen bestuur:
De
schout
is de plaatsvervanger van de heer in de stad bij de rechtspraak
Samen met de
schepenen
bepaalde hij de straf.
Ze kregen advies van een raad.
De
burgemeester
(soms meer dan één) was de baas van de raad.
De schout, burgemeester en de schepenen =
Magistraten
Slide 9 - Tekstslide
Stadsrechten
van een
heer
van het stuk land
Een stad met stadsrechten mag een
stadsmuur
bouwen
De stad mag zelf
rechtspreken
, maar een ambtenaar (de
schout
) van de heer moet wel aanwezig zijn en een deel van de boetes is voor de heer
De inwoners van een stad waren vrije burgers (geen bezit van de heer)
In ruil voor deze rechten moet de stad
belasting
betalen
Slide 10 - Tekstslide
Stadsrechten
Oorkonde
Bewijsstuk
Zegel als soort van handtekening
Slide 11 - Tekstslide
Straffen in de Middeleeuwen
Zeker: lijfstraffen en doodstraffen kwamen voor...
...maar de meeste straffen waren geldboetes!
Die leverden meer op en kostten minder geld: een beul moet je als stad namelijk ook gewoon betalen!
Slide 12 - Tekstslide
Hij is de baas van de schepenen
A
Schout
B
Burgemeester
C
Rechter
D
Jury
Slide 13 - Quizvraag
De schout is de plaatsvervanger van de ... in de stad
A
Burgemeester
B
Heer
C
Rechter
D
Politie
Slide 14 - Quizvraag
De schout, schepenen en burgemeester noem je ook wel ...
A
Magistraten
B
Heren
C
Rechters
D
Gemeenteraad
Slide 15 - Quizvraag
Van wie kreeg een stad, stadsrechten?
A
Magistraat
B
Schout
C
Burgemeester
D
Heer
Slide 16 - Quizvraag
Stadsrechten: het recht van een stad op eigen winkels.
A
Waar
B
Niet waar
Slide 17 - Quizvraag
De doodstraf kwam het vaakst voor in de middeleeuwen.
A
Waar
B
Niet waar
Slide 18 - Quizvraag
Begrippen uit deze les
drieslagstelsel
schout
schepenen
burgemeester
stadsrechten
magistraten
Slide 19 - Tekstslide
maken:
opdracht 2,3,5&6 op blz 64/65
Slide 20 - Tekstslide
Slide 21 - Video
Meer lessen zoals deze
Baas boven baas
April 2017
- Les met
21 slides
door
Geschiedenisleraar.nl
Geschiedenis
Middelbare school
vmbo, mavo, havo, vwo
Leerjaar 1
Geschiedenisleraar.nl
Baas boven baas
Mei 2019
- Les met
19 slides
door
Geschiedenisleraar.nl
Geschiedenis
Middelbare school
vmbo, mavo, havo, vwo
Leerjaar 1
Geschiedenisleraar.nl
Baas boven baas
April 2018
- Les met
19 slides
door
Geschiedenisleraar.nl
Geschiedenis
Middelbare school
vmbo, mavo, havo, vwo
Leerjaar 1
Geschiedenisleraar.nl
Baas boven baas
Mei 2019
- Les met
21 slides
door
Geschiedenisleraar.nl
Geschiedenis
Middelbare school
vmbo, mavo, havo, vwo
Leerjaar 1
Geschiedenisleraar.nl
stad
November 2017
- Les met
19 slides
Les 4 Baas boven baas
April 2022
- Les met
16 slides
Geschiedenis
Middelbare school
vmbo t
Leerjaar 2
Steden en stadsrechten
Januari 2024
- Les met
20 slides
Geschiedenis
Middelbare school
havo, vwo
Leerjaar 1
M1: 5,2 Baas boven baas
Augustus 2022
- Les met
26 slides
Geschiedenis
Middelbare school
vmbo k, g, t, mavo
Leerjaar 1