Context van de zorgvrager Les 4 &5

• Verzorging
• Hoger onderwijs

Context van de zorgvrager

Les 4 en 5.

Ontwikkeling bij kinderen

12.5 Ontwikkeling van het kind

• Zuigeling/baby: Tot 18 maanden
•  Peuter: 18 mnd tot 3 jaar 
• Kleuter: 3 tot 5 jaar
• Schoolkind: 6 tot 12 jaar
• Puber: 12 tot +-18 jaar
• Adolescent: 18 jaar tot +-25 jaar

12.5 Ontwikkeling van het kind

3 domeinen:

• Lichamelijk ontwikkeling
• Cognitieve ontwikkeling
• Persoonlijkheid & sociale ontwikkeling

12.5.1 Zuigeling/baby

12.5.1.1 Lichamelijke ontwikkeling. 

• Rollen: 4 maanden
• Rechtop zitten: 6 maanden
• Kruipen: 9 maanden
• Alleen rechtop staan: 11 maanden
• Lopen: 14 maanden 

Zuigeling/baby

12.5.1.2 Cognitieve ontwikkeling

• Reflexen en effecten: baby ervaart reflex.
• Doelgericht: V/A 6-7 maanden.
• Objectpermanentie: V/A 8 maand 
• Taalontwikkeling: huilen 1ste – nabootsen geluidjes – 5-9mndn klanken – V/A 9 mnd brabbelen.

Zuigeling/baby

12.5.1.3 Persoonlijkheids- en sociale ontwikkeling

• Reactiepatronen.
• V/A 10 weken eerste sociale lach.
• 6 maanden: lachen naar iedere kennis

12.5.2. Peuter

12.5.2.1 Lichamelijke ontwikkeling

• Steeds langzamer groeien
• Motoriek zal verfijnen – evenwichtigere loop – klimmen 
• Fijne motorische bewegingen
• 3de jaar: voelt wanneer hij moet plassen, oefenen, zindelijkheidstraining kan vanaf 2 jaar

Peuter

12.5.5.2 Cognitieve ontwikkeling.

•  Originele kijk op de wereld
• Geduld: als hij eerst iets verkeerd doet, leert hij hier uit – niet te rap met oplossing komen!

Peuter

12.5.2.3 Persoonlijkheids- en socialeontwikkeling.

• Peuterpubertijd
• Compromis tussen veiligheid en ontdekking
•  Grenzen uitproberen (grenzen stellen=veiligheid)
• Zelfstandigheid
• Verlegenheid

12.5.3 Kleuter

12.5.3.1 Lichamelijke ontwikkeling.

• 3 jaar: gedrongen – ong. 15kg – 90 cm lang
• 20 cm groeien
• Lichaam groeit trager
• Stevigere spieren 

Kleuter

12.5.3.2 Cognitieve ontwikkeling.

• Verklaringen voor gebeurtenissen geven
• Moeite met oplossen van problemen 
• Hele verhaallijnen bedenken

Kleuter

12.5.3.3 Persoonlijkheids-en sociale ontwikkeling.

• Meer bewust van eigen 'ik'
• Aan regels houden
• Leiden door emoties
• Samenspelen belangrijk
• Wisselende vriendschappen
• Inleven in anderen moeilijk

12.5.4 Schoolkind

12.5.4.1 Lichamelijke ontwikkeling

• Meisjes ‘lopen voor’ 
• Baby-vet verdwijnt – kind ‘strekt uit’
• Tanden wisselen
• Spierbeheersing en motoriek
• Hogere reactiesnelheid
• Fijne motoriek

 Meisjes ‘lopen voor’ qua toename LGW/lengte

 Lichaamsverhoudingen zoals bij volwassene – baby-vet verdwijnt – kind ‘strekt uit’

 Tanden wisselen: op 12 jaar blijvend gebit

 Spierbeheersing en motoriek: beter

 Hogere reactiesnelheid

 Fijne motoriek: behendigheidsactiviteiten

Schoolkind

12.5.4.2 Cognitieve ontwikkeling.

• 6 jaar: schoolrijp – lang stilzitten/inzet/resultaten behalen…
• Geheugen werkt goed
• Duidelijke grens tussen fantasie en werkelijkheid 

Schoolkind

12.5.4.3 Persoonlijkheids- en sociale ontwikkeling.

• Identificatie niet enkel met personen maar ook met groepen en instellingen.
• Normen en waarden omgeving
• Werken met medeleerlingen
• Sociale omgeving vergroot
• Leeftijdsgenoten zijn zéér belangrijk (zelfbeeld)

12.5.5 Puber

12.5.5.1 Lichamelijke ontwikkeling.

• Serieuze lichamelijke veranderingen 
• Groeispurt
• Seksuele rijping
•  Niet thuis voelen in eigen lichaam

Puber

12.5.5.2 Cognitieve ontwikkeling

• Leren op verschillende manieren denken over de wereld
• Abstract denken
• Logisch redeneren
• Hypotheses maken
• Experimenteel en oplossend denken

 Experimenteel en oplossend denken

   Kritische blik & intellectuele vooruitgang  zelfbeeld

Puber

12.5.5.3 Persoonlijkheid en sociale ontwikkeling.

• Nog meer oriënteren op leeftijdsgenoten
• “Horizontale” relatie met ouders
• vriendengroep= kliek

12.5.6 Adolescent

12.5.6.1 Lichamelijke ontwikkeling.

• Lichamelijk volledig ontwikkeld
• Fysiek in staat tot nageslacht

Adolescent

12.5.6.2 Cognitieve ontwikkeling.

• Relativeren
• Alle kennis wordt getoetst , wereld ordenen, persoonlijke stijl
• Soms toename creativiteit

Adolescent

12.5.6.3 Persoonlijkheid en sociale ontwikkeling.

• Niet vastzetten in rolpatronen 'volwassenen'
• Jeugdige vasthouden
• Geleidelijk stappen zetten naar volwassen leven

Welke herkenningspunten herkennen jullie?

13. Residentiële zorg.

13.1 Algemeen

• Ouderen die niet thuis kunnen blijven wonen
• In WZC terecht.
• Spreken over bewoners
• Dagprijs betalen
• Dagprijs kan verschillen
• Tussenkomst OCMW
• Verschillende disciplines

Som voor volgend departement verzorging enkele BEROEPEN op die je kan tegenkomen in een WZC?

Som voor volgend departement administratie enkele BEROEPEN op die je kan tegenkomen in een WZC?

Som voor volgend departement fasciliteiten enkele BEROEPEN op die je kan tegenkomen in een WZC?

13.2 Opname in WZC

• ZV is hulpbehoevend = opname WZC 
• Opnameprocedure verschilt: 
• 1. Inschrijven op wachtlijst
• 2. Intakegesprek met rondleiding in WZC
• 3. Opname wordt gepland
• 4. Bewoner wordt opgenomen in WZC

13.3 Impact van een verhuis naar WZC

Welke impact heeft een verhuis naar WZC op privacy?

Welke impact heeft een verhuis naar WZC op identiteit?

Welke impact heeft een verhuis naar WZC op Sociale contacten?

Welke impact heeft een verhuis naar WZC op Fysieke activiteit?

13.3.2 Voor de familie.

• Heel lang voor familie lid gezorgd
• Nu uit handen moeten geven

14. Dagverzorgingscentrum

• Overdag opvang en verzorging
•  1 of meerdere dagen per week
• Medewerkers helpen bij wassen en verzorging 
• Warme maaltijd en vervoer
• 3 grote groepen:
•  Gewone dagverzorgingscentra
•  Dagverzorgingscentra uitgebaat door gezins- of thuiszorgdienst
•  Dagverzorgingscentra voor cliënten met een chronische aandoening

Hoofdstuk D: Sociale context

15. Verschillende soorten netwerken

15.1 Mantelzorgers

= Iemand die zorgt voor een naaste met een ziekte of een beperking’

• 2 grootst groepen: 
• Mensen die zorgen voor hulpbehoevende partner
• Kinderen die zorgen voor hulpbehoevende ouder

• Overheid: zo lang mogelijk thuis

Mantelzorgers

• Problemen bij mantelzorgers
•  Waardevolle rol.
• Oog hebben voor noden

• Problemen: overbelasting, vermoeidheid,… , Tijdelijke of blijvende overname door professionals. 

• Waardevolle rol! Schakel heden/verleden  INFORMATIE bij opname.
• Oog hebben voor noden mantelzorger:
•  Vragen “hoe is het?” (initiatief)
•  Betrekken!

15.2 Familiale netwerk

15.2.1 Familiale relaties.

• Enkel familiaal netwerk = kwetsbaar.
• Modaal gezin
• Beperkt gezin
• Familie kan je niet kiezen

15.2.2 Belang van familiale relaties.

• Soms enige netwerk = vereenzamen.
• Ouders vaak lijm in contact met kinderen
• Ouders zorgen voor kinderen
• Nadien omgekeerd
• Grootouders minder beschikbaar (werken)

Belang van familiale relaties

• Thuisblijven
•  Lokaal dienstencentra
• Afhankelijk zorgpartner = onmisbare schakel! 
• Geslachtsgebonden
• Effect op zelfbeeld

15.2.3 Vrienden en buren.

• Ontmoeten op basis van gemeenschappelijke kenmerken
• Wijziging kenmerk = einde vriendschap
• Nieuw kenmerk = nieuwe vriendschap
• Verenigingsleven : netwerk versterken

15.3 Vrijwilligers

•  Veel zorginstellingen
• Dragen bij tot welzijn ZV
• Geven persoonlijke aandacht
• Geen emotionele band bij de start
• Vaak familieleden overleden ZV
• Als ZK werk afstemmen met vrijwilliger

Welk vrijwilligerswerk kennen jullie?

15.4 Lokale dienstencentrum

= ontmoetingsplaats voor bewoners van de lokale gemeenschap

• Groepsgenoten ontmoeten
  
• Aantal gemeenschappelijke kenmerken
  
• Verhalen, nieuwe relaties, cursussen,…

Lokale dienstencentrum

= ter ondersteuning van partners/kinderen van ZV

• Sandwichgeneratie’ (50-60ers)
  
• Informatienamiddagen over thuiszorg, ziektebeelden, draagkracht,…
• Tegemoetkomen aan noden mantelzorgers

• Diensten, bv: Restaurant, Wasserette, Pedicure/manicure, Boodschappendienst, Sociale dienstverlening (Sociaal Huis), Vorming en ontspanning, Thuiszorg, Vrijwilligerswerk,… 

16. Familie van de oudere zorgvrager

16.1 Hoe kijk jij als verzorgende naar de familie van de zorgvrager?

Stellingenspel

1. Het zijn altijd dezelfde familieleden die kritiek hebben, je laat hen best links liggen.

Waar

Niet waar

2. Familieleden moet je zowel bij de verzorging als bij de activiteiten betrekken.

Ja

Neen

3. Als verzorgende moet je met elke familie op dezelfde manier omgaan. Je mag geen onderscheid maken.

Ja

Neen

4. Als ik aan de familie van de bewoners denk, overheersen de positieve gedachten.

Ja

Neen

5. Ik vind het fijn om met de familie van de bejaarden om te gaan.

Ja

Neen

• Het is belangrijk om bewust te worden van je eigen visie
  
• Visie bepaalt jouw handelen
  
• Sommige ZK op hun gemak - andere niet
• Moeilijk omgaan met kritiek
• Moeite om ongepaste vragen te stellen
• Veel verschillen in families

16.2 Waarom zijn goede contacten met familie belangrijk

16.2.1 Voor de oudere zelf.

• Levensgeschiedenis samen
• Heel trots op familie
• Soms leven in onvrede met familie = respect behandelen

16.2.2 Voor de familie. 

• Zolang mogelijk zorgen
• Recht op informatie
• Ouders en familieleden : 1ste verantwoordelijken.

16.2.3 Voor de verzorgende.

• Samenwerken
• Goed contact met familie: 
• 0 zal je je werk aangenamer en zinvoller vinden
  
• o zal je de bejaarde beter begrijpen
  
• o zal je de familie beter begrijpen
  
• o meer kansen om hen te betrekken