Hoofdstuk 1 Genoeg voor iedereen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Voedselzekerheid

Voedselzekerheid = als er voldoende voedsel van goede kwaliteit is voor iedereen in een land

= als de omstandigheden goed zijn (klimaat, bodem, etc.)

Maar toch lukt het soms niet om voedselzekerheid te verzekeren. Waardoor?

- Armoede

- Conflicten

- Natuurrampen (klimaatverandering)

Voedselzekerheid

VS

In de VS is bijna geen ondervoeding, er bestaat een grote voedselzekerheid:

• moderne grootschalige landbouw
  
• grote voedselzekerheid
  
• bijna elke Amerikaan krijgt voldoende calorieën binnen
  

Regionale verschillen in voedselzekerheid

• Koopkracht
• Onvoldoende ontwikkeling
  van de voedsellandbouw
• Opslagmogelijkheden
  
• Voedselzekerheid
• Kwantitatieve honger
  
• Kwalitatieve honger

kwantitatieve honger

kwalitatieve honger

The sustainable development goals (SDG's)

• De SDG’s (Sustainable Development Goals) zijn zeventien doelen om van de wereld een betere plek te maken in 2030.
•  De doelen zijn afgesproken door alle 196 landen binnen de Verenigde Naties (VN).
• De SDG’s startten in 2015 en lopen nog tot 2030.

voedselvraagstuk = verdelingsvraagstuk

Wereldwijd is er (nog) genoeg, 

maar niet goed verspreid over de wereld. 

Maar hoe is dit beter te verdelen? 

Aan de slag

- lees paragraaf 1.1 tot de theorie van Ullman

- maak de opdrachten: 1, 2, 3, 5 (blz 17/18)

- klaar? maak een samenvatting / mindmap van behandelde theorie

Welke 2 soorten honger heb je?

1. Kwantitatief
2. ondergevoed
3. ontvoeding
4. kwalitatief

Welk soort honger zie je op deze afbeelding?

1. Kwantitatieve honger
2. Kwalitatieve honger

Voedselcrisis =

1. ruzie over voedsel.
2. een teveel aan voedsel en dalende prijzen.
3. ongelijke verdeling van voedsel.
4. tekorten aan voedsel en stijgende prijzen.

Theorie van Ullman

Voor het tot stand komen van handel (in voedsel), moet aan drie voorwaarden voldaan worden 

1. Complementariteit
2. Transporteerbaarheid
3. Geen tussenliggende mogelijkheden

zelfstandig aan de slag

lees de kopjes: globalisering van voedsel, Ullman en wereldhandel

maak de rest opdrachten: 4 en 7

Werk deelvraag 1 en 2 uit op bladzijde 41

 1.2 Gebiedskenmerken en honger

The UN’s Food and Agriculture Organization has warned of worsening locust problems in East Africa, as “more swarms are forming from current breeding in Ethiopia and a new generation of laying has started in central Somalia.” Farmers in Ethiopia have been battling successive waves of locusts since late 2019, in the worst extended infestation in 25 years, according to the FAO. Ethiopian state media quoted Prime Minister Abiy Ahmed as saying 420,000 hectares of land have been devastated in 240 districts. In its situation report, the FAO said breeding was “underway on the Red Sea coastal plains,” meaning “additional swarm migrations and further increases in locust numbers can be expected.” It added, however, that the region was better prepared than at the same time last year. On October 19, China donated 72 tons of pesticides, 2,000 hand-held sprayers, and 20,000 personal protective gears to help Ethiopia in its locust-control operations. Credit: Getachew Aregawi

Leerdoelen H1.2 + H1.3

H1.2 

Wat zijn de gebiedskenmerken van Ethiopië?

Hoe dragen de gebiedskenmerken bij aan ondervoeding in Ethiopië?

H1.3

Wat zijn de bevolkingskenmerken van Ethiopië?

Hoe dragen de bevolkingskenmerken bij aan ondervoeding in Ethiopië?

Leerdoelen H1.2 + H1.3

Bij H1.2 en H1.3 onderzoeken we de oorzaken van honger in Ethiopië. We kijken hiervoor vanuit 5 verschillende dimensies naar Ethiopië.

Leerdoelen H1.2 + H1.3

Bij H1.2 en H1.3 onderzoeken we de oorzaken van honger in Ethiopië. We kijken hiervoor vanuit 5 verschillende dimensies naar Ethiopië.

- Fysische dimensie

- Demografische dimensie

- Politieke dimensie 

- Sociaal-culturele dimensie

- Economische dimensie

Dimensies

H1§2 gebiedskenmerken:
Fysisch, economisch

aardrijkskundige dimensies

 Fysische dimensie

- Demografische dimensie

- Politieke dimensie 

- Sociaal-culturele dimensie

- Economische dimensie

Fysische dimensie

Theorie van Ullman?

Fysische dimensie

Het vervoeren van goederen (import/export) in Ethiopië is lastig doordat:

• het een landlocked country  is (een land omringd door andere landen) 
• het reliëfverschil en slechte infrastrucuur vervoer lastig maken.

Fysische dimensie

Grote verschillen in klimaat/

neerslag in Ethiopië.

Ethiopische Hoogland: 

+ groen

+ regenrijk

+ watertoren Oost-Afrika

Laaggelegen gebieden in Ethiopië:

+ droger en heter

+ savanne / steppe landschappen

Je ziet hier de blauwe Nijl die in Ethiopië ontspringt

Fysische dimensie

De schommelingen in de hoeveelheid neerslag in een jaar (=het neerslagregiem), zijn groot 

Neerslag is belangrijk voor de Ethiopische boer: 

-> feb-mei: kleine regentijd 

->juni-sep: grote regentijd 

-> overig: droge tijd 

Het is belangrijk dat je klimaatgrafieken zoals deze goed kan aflezen.

De rode lijn staat voor de temperatuur, die kan je rechts op de y-as aflezen.

De blauwe staafjes zijn de hoeveelheid neerslag die er in een maand valt, dit kan je links op de y-as aflezen.

Onderaan de grafieken staan de eerste letters van de maanden (januari, februari, etc.). Let op: Niet elke grafiek begint bij de maand januari, controleer dit altijd.

Fysische dimensie

Volgens experts heeft het groene en regenrijke Ethiopië de meeste mogelijkheden voor landbouw van HEEL Noordoost-Afrika. 

Toch is ongeveer 1/5e van de 115 miljoen Ethiopiërs ondervoed. 

‘Groene honger’ noemen ze dat.

Demografische dimensie

Demografische dimensie

Ongelijke bevolkingsspreiding

Demografische dimensie

Ethiopië heeft ruim 115 miljoen inwoners.

Verwachting is dat de bevolking snel groeit (in 2050 al 200 miljoen inw.)

Oorzaken: 

- hoog geboortecijfer

- hoog vruchtbaarheidscijfer

- eerste kind op gemiddeld 19 jarige leeftijd

- jonge bevolking 

Demografische dimensie

Overgrote meerderheid woont op het platteland.

-> steeds meer mensen naar de stad vanwege armoede op het platteland

In de stad: grotere kans op scholing.  

-> grotere kans op beter inkomen en voedselzekerheid. 

-> Ethiopisch kind gemiddeld 10 jaar korter  school dan Nederlands kind.

Sociaal-culturele dimensie

Ethiopiërs identificeren zich sterk met hun eigen bevolkingsgroep.

-> 89 bevolkingsgroepen met een eigen cultuur

->  onrust: hoe meer macht, hoe beter je voor jezelf en je eigen bevolkingsgroep kunt zorgen

De Mursi zijn een etnische groep in (het zuiden van) Ethiopië. Kenmerkend aan hun cultuur is de ''lipschotel''.

Sociaal-culturele dimensie

Framing the other

Politieke dimensie

Politieke dimensie

De Ethiopische overheid scoort slecht op punten als de veiligheid van de bevolking, corruptie en de doelmatigheid van het beleid. Er is dus geen sprake van good governance.

Corruptie leidt tot ongelijkheid:

-  kleine, heersende rijke groep die rijk wil blijven

- grote groep armen

Economische dimensie

• Ethiopië armste landen van Afrika (1/5 leeft onder de armoedegrens)

Wel economische groei en groei koopkracht. Helaas alleen voor een kleine elite (hogere militairen, politici en bestuursambtenaren).

• Landbouw: lage productiviteit per persoon/ per hectare

Veeteelt in het oosten en noorden
Akkerbouw voedselgewassen in de bergstreken

Economische dimensie

Welke titel hoort bij welke cirkeldiagram?

Optie 1: 

Bijdrage van de sectoren aan het bnp van Ethiopië

Optie 2: 

Verdeling van de beroepsbevolking.

Economische dimensie

A = Verdeling van de beroepsbevolking.

B = bijdrage van de sectoren aan het bnp van Ethiopië.

Economisch & sociaal-culturele dimensie

De meeste Ethiopische boeren zijn zelfvoorzienend = ze produceren op een klein stuk land voor hun eigen familie. Dat hier geen grootschalige landbouw voorkomt, heeft te maken met:

• De infrastructuur 

• en met de culturele traditie die de grondbezitverhoudingen in Ethiopië bepaalt.

Zelf naar de markt gaan zit er vaak niet in: ze wonen vaak kilometers lopen van een autoweg. Met bederfelijke producten is die afstand vaak te groot, tenzij een boer zelf een paar ezels heeft (figuur 1.19). Daardoor komt maar zo’n 30% van het voedsel dat in Ethiopië verbouwd wordt op de markt terecht.

Doordat het land na het overlijden van de ouders onder de kinderen wordt verdeeld, is de gemiddelde bedrijfsgrootte afgenomen tot 0,6 hectare. Ter vergelijking: in Nederland heeft het gemiddelde landbouwbedrijf 33 hectare landbouwgrond.

750 miljoen mensen op aarde hebben honger.
Hoe zouden we de voedselproductie kunnen verhogen op de geringe stukken land die geschikt zijn voor landbouw?

Dit artikel gaat over het begrip dumping.
Leg in je eigen woorden uit wat er bedoelt wordt met de zin ''omdat China producten op de Europese markt zou dumpen.''