H10.2 zuren en basen deel 1 les 4

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

H10  Zuren en basen

10.2: zure en basische oplossingen

deel 1

Welkom

• terugblik vorige les
• Uitleg zure oplossingen
• huiswerk volgende keer

terugblik vorige les

• leren par 10.1
  
• maken opdrachten 13, 14, 16, 17, 19, 22, 23, 26, 29
  

lesdoel

• weten welke eigenschappen zure oplossingen hebben
• weten hoe metalen reageren met zuur
• weten welke bekende zuren er zijn
• weten wat gebeurt wanneer een zuur oplost
• weten pH zegt over zuur-ionen

Alle stoffen hebben een zuurtegraad. Deze geef je aan met de pH. 

eigenschappen zure oplossingen

zuren:

• komen voor als maagzuur, mierenzuur (brandnetel, kwal)
• hebben een ontkalkende werking
• zure oplossing kan gevaarlijk zijn

eigenschappen:

• smaken zuur
• pH kleiner dan 7
• zure oplossingen geleiden stroom, er ontstaat waterstof ( H₂ )

reactie zure oplossing met metalen

Metalen reageren met zure oplossingen. 

bijv: aluminium pan lost op wanneer je er rabarber (zuur) in kookt !

Etsen: metaal insmeren met vet, 

tekening krassen in metaal, 

behandelen met zuur. 

Bekende zuren

zuren komen voor als:

• gas  ( waterstofchloride)
• vloeibaar (zwavelzuur, salpeterzuur, ... )
• vast (stearinezuur, citroenzuur, ...)

Veel zuren worden verdund gebruikt, opgelost in water. Verdunde zuren zijn minder geconcentreerd.

Zuur oplossen in water

waterstofchloride (H Cl):

   H Cl (g)  -->  H⁺ (aq)   +   Cl^- (aq)  

de oplossing heet zoutzuur { = H+ (aq) + Cl- (aq) }

het H+ -ion maakt de oplossing zuur !

Zuur oplossen in water

salpeterzuur (H NO3):

   H NO3 (l) -->  H+ (aq) + NO3- (aq) 

zwavelzuur (H2 SO4):

   H2 SO4 (l)  -->  2 H⁺ (aq)   +   SO42- (aq)  

azijnzuur (H Ac):

   H Ac (l) --> H+ (aq) + Ac- (aq) 

Zuur oplossen in water

koolzuur (CO2 oplost in water)

   CO2 (aq)  +  H2O (l) -->  2 H+ (aq) + CO32- (aq) 

koolzuur zit in frisdrank = zure oplossing

pH en H+ - ionen

• pH geeft aan hoe zuur een oplossing is

• over hoeveel H+ -ionen zijn opgelost (in 1 liter water)

• dus iets over de concentratie H+ in de oplossing

pH en H+ - ionen

• Als de oplossing lager wordt in pH wordt de concentratie H+ -ionen groter
• Als de pH één lager is, is de oplossing                             10 x zo zuur (logaritmische schaal)
• een oplossing pH 3 is 1000 x zo zuur als een oplossing van pH 6:  10 x 10 x10 = 1000 x

lesdoel gehaald?

• weten welke eigenschappen zure oplossingen hebben
• weten hoe metalen reageren met zuur
• weten welke bekende zuren er zijn
• weten wat gebeurt wanneer een zuur oplost
• weten pH zegt over zuur-ionen

Huiswerk

• leren par 10.2 
• maken 10.2 opdrachten 31, 32, 33, 35, 36, 39, 41, 43, 45