workshop voor ouders

Workshop: Mediawijsheid voor ouders
1 / 37
volgende
Slide 1: Tekstslide
MentorlesVoortgezet speciaal onderwijsPraktijkonderwijsSpeciaal OnderwijsMiddelbare schoolBasisschoolGroep 7,8Leerjaar 1,2

In deze les zitten 37 slides, met tekstslides.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Workshop: Mediawijsheid voor ouders

Slide 1 - Tekstslide

Deze les probeert ouders handvatten te geven om het gesprek met hun kind aan te gaan over media. Het media empowerment model is het uitgangspunt voor deze les: korte uitleg en tips voor ouders om dit thuis toe te passen, maar ook gaan ouders zelf de oefeningen doen.

Waarom de serie Adolescence als lesmateriaal?

Slide 2 - Tekstslide

Leg uit:
-Waar de serie Adolescence over gaat
-Waarom er veel commotie is ontstaan rondom de serie
-Waarom men het belangrijk vindt om deze serie in de klas te kunnen bekijken/bespreken

Slide 3 - Tekstslide

Context fragment: in aflevering 2 legt Adam aan zijn vader - de rechercheur - uit wat de betekenis is van bepaalde emoji's.

Dit fragment illustreert de afstand tussen kind en ouder, de jonge en oudere generatie. Er is een hele wereld online waar volwassenen geen weet van hebben, zelfs al gebeurt het onder hun neus. 

Stel na het kijken de vraag:
Wie wist van de betekenis van deze emoji's?
Laat ruimte voor een korte bespreking en vraag zo nodig door.

  • Tijdlijnen: van chronologisch naar algoritmisch

  • Wat is een algoritme? (voorbeeld schetsen of fragment van bijvoorbeeld dikke datashow)

  • Echokamers 
Waarom deze workshop?
Ga zitten als...

je weinig af weet van wat jouw kind doet online

Slide 4 - Tekstslide

Vraag of iedereen gaat staan voordat je aan de stellingen begint. Het idee is dat na de volgende drie stellingen er niemand (of enkelingen) nog staat.

De stellingen gaan over potentiële beweegredenen waarom ouders bij deze workshop zijn. 
  • Tijdlijnen: van chronologisch naar algoritmisch

  • Wat is een algoritme? (voorbeeld schetsen of fragment van bijvoorbeeld dikke datashow)

  • Echokamers 
Waarom deze workshop?
Ga zitten als...

je je zorgen maakt over de invloed van online media 
op jouw kind

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

  • Tijdlijnen: van chronologisch naar algoritmisch

  • Wat is een algoritme? (voorbeeld schetsen of fragment van bijvoorbeeld dikke datashow)

  • Echokamers 
Waarom deze workshop?
Ga zitten als...

je het moeilijk vindt om met je kind te praten over 
dit soort dingen

Slide 6 - Tekstslide

Wanneer er (bijna) niemand meer staat, leg de link naar waarom we hier zijn met z'n allen.
Media Empowerment model (dr. E. Rozendaal)

Slide 7 - Tekstslide

In deze workshop gaan we aan de slag met het media empowerment model. Aan de hand van deze stappen ga je leren hoe je je kind in zijn/haar kracht kan zetten wat betreft online media gebruik, zodat ze zelfstandig weloverwogen keuzes kunnen maken. Ook gaan we met z'n allen dit model doorlopen zodat jij je krachtiger voelt aan het einde van deze workshop om het gesprek aan te gaan.

Het model gebruikt strategieën uit de psychologie die je makkelijk zelf thuis kan implementeren in het dagelijkse leven.
  1. Inleiding
  2. Media empowerment: Ik weet
  3. Media empowerment: Ik voel
  4. Pauze
  5. Media empowerment: Ik wil
  6. Media empowerment: Ik doe
  7. Samenvatting
  8. Gesprekstips
  9. Hulpbronnen
  10. Afsluiting 
Programma 

Slide 8 - Tekstslide

Ga kort door het programma heen en geef aan dat er, indien nodig, ruimte is voor een pauze.
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Media Empowerment: Ik weet

Slide 9 - Tekstslide

De eerste stap naar krachtig en weloverwogen omgaan met media is "ik weet": voldoende kennis opdoen over media want daardoor creëer je bewustzijn.
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Ik weet
 Het is belangrijk als ouder dat je weet waar het over gaat.
Dus hoe werkt sociale media eigenlijk? Fragment van KASSA!

Slide 10 - Tekstslide

Vertel kort over sociale media, de verschillende platforms en benoem dat het verslavend kan werken door het algoritme. Laat vervolgens het filmpje van KASSA zien, deze gaat over wat een algoritme is en de invloed ervan. Ook wordt er benoemd dat de perfecte plaatjes online een slechte invloed op het zelfbeeld van een kind kunnen zijn.
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Oefening

Pak je telefoon, 

 ontgrendel deze 

en geef hem aan je rechter buur

Slide 11 - Tekstslide

Zonder extra uitleg, geef de instructie op de slide en wacht vervolgens een korte tijd. Kijk wat er ontstaat tussen de ouders en ga vervolgens aan meerdere mensen vragen hoe ze dit ervaarde.

Deze oefening wil illustreren dat men gehecht is aan diens telefoon, maar online wel gewoon diens data zomaar weggeeft. Ook kan je hier eventueel een link leggen naar het kind: die is ook gehecht aan diens telefoon en privacy. 


Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Uitleg

Ook al zou je in het echte leven je telefoon niet zo makkelijk uit handen geven, geef je online wel constant jouw informatie, data, weg.

          Platforms verzamelen jouw data, zodat bedrijven gericht kunnen adverteren

Slide 12 - Tekstslide

Benoem dat de ouders, maar ook hun kinderen, veel informatie weggeven online. Het is belangrijk om je te realiseren dat alles online, op sociale media, zo gemaakt is om geld mee te verdienen.
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Ik weet
  • Naast gerichte advertenties, zijn er ook 'influencers'

  • De nieuwe 'celebrities', vaak op TikTok, Instagram of YouTube

  • Zij verdienen hun geld met adverteren          lopende reclameborden

  • Kinderen zijn vaker materialistisch 
 

Slide 13 - Tekstslide

Vertel kort over influencers en wat voor content zij maken online, benoem veel verschillende soorten (gamer, beauty, vlogger etc.).

Vertel dat die influencers eigenlijke lopende reclameborden zijn, gehaaide vorm van sluikreclame (op de volgende slide ga je in op verschillende beïnvloedingstechnieken). Deze techniek werkt goed: kinderen zijn meer materialistisch tegenwoordig. 

Optioneel moment van interactie: vraag aan de ouders of ze dit herkennen, vraag naar een ervaring. 
Beïnvloedingstechnieken: 3 V's
Vertrouwen
Verlangen
Verleiden
- persoonlijk
- voelt als vriend
- het mooiste leven
- FOMO
- snel beslissen
- kortingactie

Slide 14 - Tekstslide

Vertrouwen: 
Je vertrouwt een influencer als diegene persoonlijke dingen over zijn of haar leven deelt. Je voelt je haast bevriend met de influencer.

Verlangen:
Je verlangt naar hetzelfde geweldige leven: in de zon, mooi huis, er goed uit zien, sporten als werk. 

Verleiden:
Je wordt verleid NU te kopen door een deal: er is korting, 1 + 1 gratis, limited edition. 


Stap 2: Leer je emoties voelen, en hoe je met ze om kan gaan
Media Empowerment: Ik voel

Slide 15 - Tekstslide

De volgende stap is "ik voel": deze gaat over het goed kunnen omgaan met je emoties en hoe belangrijk dat is om goed om te gaan met media.
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Ik voel
Hoe werkt het puberbrein? Fragment van Het Klokhuis

Slide 16 - Tekstslide

Benoem kort dat emoties lastig zijn voor pubers omdat hun brein volop in ontwikkeling is. 

Laat het fragment van het Klokhuis zien die hier over gaat. In dit fragment gaat het over de rollercoaster aan emoties en dat pubers meer gaan geven om de mening van hun leeftijdsgenoten.
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Ik voel
  • (Online) media doet beroep op je emoties

  • Influencers zijn een vriend, maar ook een rolmodel voor veel pubers, zij raken emotioneel geïnvesteerd

  • Parasociale relatie:  eenzijdige relatie die iemand voelt met een bekend persoon, zonder dat die persoon van het bestaan van de volger afweet. 

Slide 17 - Tekstslide

Vertel over waarom online media beroep doet op je emoties (de kleuren, notificaties, prikkelende verhalen etc.).

Leg link naar influencers, dat deze erg belangrijk kunnen zijn voor hun jonge volgers. Vertel over parasociale relaties.
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Ik voel
Emotieregulatie: het kunnen benoemen van je emoties en er op een gezonde manier mee omgaan. Beter met je emoties omgaan, zorgt ook voor beter met media omgaan.

          Oefenen door middel van emotion labelling: ga in het  dagelijks leven het gesprek aan over emoties, met vragen zoals "wat voel je als je dit kijkt?'' '
'waar zit dat gevoel'' 
"welke naam geef je aan dat gevoel?"

Slide 18 - Tekstslide

Vertel dat je met goede emotieregulatie je bewust bent van de emotionele invloeden van online media en je daardoor er meer controle over krijgt. Door je emoties goed aan te kunnen voelen en ze te kunnen benoemen, ga je ze herkennen wanneer ze geraakt/getriggerd worden. Je stopt als het ware in het moment, dit geeft ruimte om te verwerken en na te denken over hoe je hier mee om moet gaan.

Benoem emotion labelling als een simpele, korte en herhaalbare oefening om te kunnen werken aan emotieregulatie.
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Oefening
Denk aan een situatie met je kind dat je onlangs woede / verdriet / onmacht / etc. hebt gevoeld 

Ga hierover in gesprek met je linker buur: welke emoties voelde je toen, waar voelde je dat, met welke emotie reageerde je kind, en zou je het anders aan hebben gepakt nu je erop terugkijkt?

Slide 19 - Tekstslide

Zet ouders aan het werk om zelf emotieregulatie te oefenen, dit gaat ze ook helpen in de omgang met hun puber/kind. 

Geef ze ongeveer 5 minuten voor deze opdracht, langer als je ziet dat deze oefening veel effect heeft, en bespreek kort na.
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Pauze: 5-10 minuten

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

  1. Inleiding
  2. Media empowerment: Ik weet
  3. Media empowerment: Ik voel
  4. Pauze
  5. Media empowerment: Ik wil
  6. Media empowerment: Ik doe
  7. Gesprekstips
  8. Overzicht
  9. Hulpbronnen
  10. Afsluiting 
Programma 

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Stap 3: Vind jouw reden en overtuig jezelf
Media Empowerment: Ik wil

Slide 22 - Tekstslide

De derde stap van media empowerment is "ik wil": deze gaat over hoe motivatie heel belangrijk is voor gedragsverandering, en hoe je deze motivatie op kan wekken.
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Oefening: Swipe jezelf

Er volgen stellingen op de komende slides, 
swipe jezelf naar een kant voor hoe vaak je het voelt:
links = nooit 
midden = soms
 rechts = vaak 

Slide 23 - Tekstslide

Bepaal voordat je aan de stellingen begint waar in de ruimte ze mogen gaan staan voor nooit, soms en vaak (in een lokaal is dit duidelijk, maar in een grotere ruimte kun je beter kaders bepalen).

De stellingen zijn specifiek, maar deze komen terug in de stof die volgt. Vraag na iedere stelling aan 1-2 ouders om wat te vertellen, het is goed om ouders van beide kanten (nooit-vaak of nooit-soms of soms-vaak) te vragen als dat kan.

Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Swipe jezelf
Ik begrijp waarom mijn kind zoveel tijd achter een scherm wil besteden


nooit                                   soms                                       vaak

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Swipe jezelf
Ik weet wat ik moet zeggen zodat mijn kind naar mij luistert
nooit                                   soms                                       vaak

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Swipe jezelf
Ik weet hoe ik mijn kind echt kan overtuigen 
nooit                                   soms                                       vaak

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Ik wil
  • Als ouder is het lastig om je kind te overtuigen met jouw argumenten, want die sluiten vaak niet aan bij zijn/haar belevingswereld

  • De motivatie moet van binnen komen: intrinsieke motivatie

Slide 27 - Tekstslide

Leg uit dat het lastig is om je kind te overtuigen met je eigen argumenten/redenen omdat deze vaak haaks staan op hoe je kind het ervaart of ziet. 

Voorbeeld: je geeft negatieve argumenten voor waarom jouw kind minder tijd op diens telefoon moet besteden (slechte invloed, verspilling van tijd etc.), maar jouw kind heeft positieve ervaringen met diens tijd online (gezellig met vrienden, lachen door de nieuwste video's) en voelt zich daarom niet overtuigd door jouw argumenten.

Benoem intrinsieke motivatie en dat dit de meest effectieve vorm van motivatie is.
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Ik wil
  • Cognitieve dissonantie: het ongemak dat je voelt wanneer je acties niet overeenkomen met je waarden

  • Zelfovertuiging: laat jouw kind zelf redenen verzinnen voor een bepaald gewenst gedrag        
            
    Waarom is het belangrijk om niet alles op sociale media te          delen? 

Slide 28 - Tekstslide

Waarom werkt intrinsieke motivatie zo goed?

Vertel over cognitieve dissonantie en noem een voorbeeld (iemand die tegen dierenleed is, maar wel elke dag vlees eet etc.).

Vertel over zelfovertuiging en dat dit werkt door cognitieve dissonantie: als je zelf redenen verzint, dan wil je je er ook aan houden. Gebruik de voorbeeld vraag om te illustreren dat je het gewenste gedrag in het algemeen benoemd i.p.v. het betrekt op jouw kind specifiek. Dit helpt doordat het kind zich minder aangesproken/aangevallen voelt en dan creëer je meer een 'algemene waarheid'.
Je kan zelfovertuiging nog versterken door het kind diens argumenten te laten bespreken met anderen, daardoor wordt de neiging om zich eraan te willen houden groter.

Stap 4: Bepaal een strategie die werkt voor jou
Media Empowerment: Ik doe

Slide 29 - Tekstslide

De laatste stap is "ik doe": nu gaan we de motivatie omzetten in concrete strategieën om om te gaan met online media.
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Ik doe
  • Hoe verander je je gedrag? Wat is je strategie?

  • Versimpel het tot de essentie            een 'als-dan plan'



"'Als ik iets ongepasts zie online, dan rapporteer ik dat en klik ik daarna weg"

Slide 30 - Tekstslide

Licht toe dat kinderen een kortere aandacht spanne hebben en het daarom lastig is  voor ze om in het moment wanneer de online media hun volledige aandacht pakt een andere keuze te maken. Bijvoorbeeld het wegleggen van de telefoon omdat ze huiswerk moeten maken: ze zijn er helemaal niet meer mee bezig dat er huiswerk is, omdat het scherm zo de volledige aandacht opeist. Een simpele strategie die toch kan helpen is intentie-implementatie, oftewel een ‘als-dan’ plan: als situatie X zich voordoet, dan reageer ik op manier Y.
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Ik doe
  • Intentie-implementatie + zelfovertuiging  

  • Voorbeeldfunctie als ouder:
    niet 'do as I say', maar 'do as I do'

  • Schijf van 5: alles in balans
/ scherm

Slide 31 - Tekstslide

Benoem dat als-dan plannen wel heel makkelijk en vanzelfsprekend klinken, maar dat het echt helpt. Zeker wanneer deze versterkt wordt door de intrinsieke motivatie. Door de oefening en herhaling van de intentie, kan het een gewoonte worden en leiden tot een verandering in gedrag die redelijk automatisch gebeurt.

Bespreek vervolgens dat je als ouder een belangrijke voorbeeldfunctie hebt: vertoon zelf het (media)gedrag dat je ook van je kind wilt zien.  

Vertel over de scherm schijf van 5 en hoe dit een goede basis vormt van het samen grenzen afstellen: als school, een sociaal leven, genoeg beweging en genoeg slaap allemaal in balans zijn, laat je kind dan ook vrij in hoe die zijn vrije tijd invult (wat betreft tijd online, gamen etc.)
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Oefening
Verzin met je rechter buur 3 'als-dan plannen' die je helpen het gesprek met je kind over online media aan te gaan

Bijvoorbeeld: "Als mijn kind X doet/zegt, dan doe/zeg ik Y"

Slide 32 - Tekstslide

Laat de ouders zelf oefenen met intentie-implementatie door ze strategieën te laten verzinnen over hoe ze het gesprek met hun kind aan kunnen gaan.
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Samenvatting
  1. Leer - Vergroot de kennis van jezelf en je kind over online media
  2. Probeer - Ga oefenen met het benoemen en voelen van emoties, om er zo beter mee om te gaan (wanneer media beroep doet op je emoties)
  3. Zelf doen - Laat je kind zichzelf overtuigen door hem/haar redenen voor het gewenste (media)gedrag te laten verzinnen
  4. Samen doen - Verzin samen 'als-dan plannen' om beter om te gaan met online media

Slide 33 - Tekstslide

Loop nog even door alle stapjes van het media empowerment model heen en benoem kort wat de bijbehorende acties zijn.
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Gesprekstips
  • Voer het gesprek vanuit interesse, zonder doel.

  • Wees nieuwsgierig naar wat je kind doet online: wie kijken/volgen ze, welke game spelen ze, en kijk of speel eens mee

  • Media hebben ook een positieve kant: vermaak, verbinding en het verbreden van je kennis of interesses. Ga samen met je kind op ontdekkingstocht naar die mooie kanten


Slide 34 - Tekstslide

Op deze en de volgende slide volgen wat algemene gesprekstips die ouders kunnen gebruiken wanneer ze met hun kind praten (over media). Deze gaan vooral over het aannemen van een andere houding en het verleggen van de focus van het probleem, terug naar het kind zelf.
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Gesprekstips

  • Bespreek wat je ziet/hoort in bijv. een video, nieuwsfragment of film, en wat dit betekent: maak praten over media vanzelfsprekend. 

  • Open vragen stellen- zonder oordeel, vanuit vertrouwen, zelf ontdekken binnen de grenzen die je samen hebt gesteld. 

Slide 35 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Hulpbronnen
Mediawijsheid.nl       wegwijzer om slim en veilig digitale media te gebruiken

Nederlands Jeugdinstituut       tips over mediaopvoeding

Jouw kind online       tips over mediaopvoeding

Help wanted       hulp bij grensoverschrijdend gedrag (online)

Slide 36 - Tekstslide

Ga kort door dit lijstje heen, laat de websites even zien en vertel waar deze handig voor zijn.
Stap 1: Doe kennis op en creëer zo bewustzijn

Afsluiting
Wees oprecht nieuwsgierig naar je kind en leer hem/haar beter kennen en begrijpen! Fragment Klokhuis

Slide 37 - Tekstslide

Grappig, herkenbaar filmpje om het af te sluiten, uitzoomen als het ware.