Les 5 VO3

• Nederlands
• Secondary Education

Les 5 VO3

Goedemorgen

Het woord van de dag

Het woord van de dag

Planning voor vandaag

10.05 - 10.15 Leesautobiografieën

10.15 - 10.25 Bespreken leeshuiswerk

10.25 - 10.40 Woordenschat oefenen

10.40 - 10.45 Pauze

10.45 - 10.55 Bespreken grammaticahuiswerk

10.55 - 11.15 - Grammatica - Verwijzen

11.15 - 11.30 Week van de Nederlandse Taal - opdracht

11.30 - 11.35 Afsluiting en huiswerk

Leesautobiografieën

• Feedback op de leesautobiografieën
• 
  
• Dit jaar: minimaal 3 Nederlandse boeken lezen
• Boekrecensie schrijven: december
• Boekbespreking: februari/maart
• Leeservaringen vul je aan in je leesautobiografie
• Toegang tot online bibliotheek

Waarover willen
jullie lezen?

Bespreken huiswerk

Argument, tegenargument & weerlegging

Standpunt - Argument

Standpunt: Dit is de mening of het standpunt dat de schrijver inneemt over een bepaald onderwerp. Het is wat de schrijver wil overbrengen of verdedigen.

Argument: Dit zijn de redenen of bewijzen die het standpunt ondersteunen. Argumenten versterken het standpunt en maken het overtuigender. 

Voorbeeld

Standpunt: "Het openbaar vervoer moet gratis worden."

want

Argument: "Hierdoor wordt de CO₂-uitstoot verminderd omdat meer mensen de auto laten staan."

Weerlegging - Tegenargument

Weerlegging: Dit is het antwoord op een tegenargument. Hierin wordt het tegenargument weerlegd of tegengesproken, waardoor het oorspronkelijke standpunt sterker wordt.

Tegenargument: Dit zijn standpunten of redenen die het oorspronkelijke standpunt uitdagen of bekritiseren. Tegenargumenten laten zien dat er ook andere perspectieven zijn.

Voorbeeld tegenargument

Standpunt: "Elektrische auto's zijn de beste oplossing voor milieuproblemen."

Tegenargument: "Elektrische auto's zijn niet de beste oplossing, omdat de productie van batterijen veel grondstoffen vereist en milieuschade veroorzaakt."

Voorbeeld weerlegging

Argument: "Fastfood is altijd goedkoper dan gezond eten."

Weerlegging: "Dat klopt niet, want veel gezonde producten zoals rijst, bonen en seizoensgroenten zijn vaak goedkoper dan fastfoodmaaltijden."

Bespreken huiswerk

Vaste tekststructuren

Vaste tekststructuren

Naam	Inleiding	Kern	Slot
Aspectenstructuur	onderwerp	aspecten van onderwerp	samenvatting
Vraag-antwoordstructuur	vraag	mogelijke antwoorden	samenvatting / beste antwoord
Verleden-heden-toekomststructuur	onderwerp	situatie vroeger situatie nu	conclusie / toekomstverwachting
Voor-en-nadelen-structuur	vraag of stelling	voordelen nadelen	afweging / conclusie
Argumentatiestructuur	stelling	(tegen)argumenten weerleggingen	conclusie / stelling
Verklaringsstructuur	verschijnsel	kenmerken/voorbeelden oorzaken/verklaringen	conclusie / meest waarschijnlijke verklaring
Probleem-oplossingsstructuur	probleemstelling	beschrijving, oorzaken, gevolgen en oplossingen	beste oplossing

Welke structuur bevat oorzaken in het middenstuk?

1. argumentatiestructuur
2. aspectenstructuur
3. verklaringsstructuur
4. voor- en nadelenstructuur

Welke tekststructuur past niet bij een betoog?

1. argumentatiestructuur
2. aspectenstructuur
3. voor- en nadelenstructuur
4. verklaringsstructuur

Inleiding: onderwerp
middenstuk: diverse onderdelen van het onderwerp worden besproken
slot: samenvatting
Deze indeling hoort bij de volgende structuur:

1. argumentatiestructuur
2. voor en nadelen structuur
3. verklaringsstructuur
4. aspectenstructuur

Een tekst waarin wordt uitgelegd hoe het broeikaseffect is ontstaan, is een ....

1. Tekst met verklaringsstructuur
2. Tekst met voor- en nadelenstructuur
3. Tekst met argumentatiestructuur

Cursus 9 Woordenschat

§ 1 Politiek

Noordhoff

Opdracht 1: gezamenlijk

Opdracht 2: gezamenlijk

Opdracht 5: zelfstandig

Les 5 VO3

Pauze

Bespreken huiswerk grammatica

Verwijzen naar mannelijke, vrouwelijke en onzijdige woorden

Naar zelfstandige naamwoorden	verwijs je met	en
in het enkelvoud, mannelijk	hij, hem, zijn	deze, die
in het enkelvoud, vrouwelijk	zij, ze, haar	deze, die
in het enkelvoud, onzijdig	het, zijn	dit, dat
in het meervoud	zij, ze, hen, hun	deze, die

Verwijzen - meervoud

Gebruik in het meervoud ze en zij als onderwerp. 

Als het om personen gaat, kun je ze of zij gebruiken en bij dingen gebruik je ze.

Voorbeelden:

Mijn ouders gaan naar de film, ze/zij vinden dat erg leuk.

De laptops worden niet gebruikt want ze zijn stuk.

Verwijzen met hen

Gebruik hen als lijdend voorwerp en na een voorzetsel.

Voorbeeld:

Mijn opa en oma nemen mij mee in de auto.

Ik zit niet graag bij (vz) hen in de auto.

Verwijzen met hun

Gebruik het verwijswoord hun als meewerkend voorwerp zonder voorzetsel en als bezittelijk voornaamwoord.

Voorbeeld:  

- De gemeente Den Haag wil graag weten hoe inwoners denken over de veiligheid in hun (bez.vnw) wijk en vraagt hun (mv) daarom een vragenlijst in te vullen.

Verwijzen met wat

Met het verwijswoord wat verwijs je naar:

• dat en datgene:
  Voorbeeld:  Datgene wat ik vaak nodig heb, is in de winkel niet op voorraad.

• een onbepaald voornaamwoord, zoals alles, iets, niets:
  Voorbeeld: Alles wat je me nu vertelt, is nieuw voor mij.

Verwijzen met wat - 2

Let op:

als een onbepaald voornaamwoord naar een persoon verwijst, zoals iemand, niemand en iedereen, gebruik je geen wat, maar die.

Voorbeeld: Dat is nou juist iemand die ik heel aardig vind.

Verwijzen met wat - 3

Met het verwijswoord wat verwijs je verder naar:

• het + overtreffende trap (zonder zelfstandig naamwoord):
  Voorbeeld: Liefde is het mooiste wat je kan overkomen.

• een hele zin:
  Voorbeeld: De baby van de jonge ouders bleef maar huilen, wat de andere gasten in het restaurant erg vervelend vonden.

Verwijzen - oefenen

Noordhoff

Opdracht 5 - (in de les)

Opdracht 6A

Opdracht 7A

Opdracht 8A

Opdracht 9A (uitleg)
Opdracht 10A

www.weekvanhetnederlands.org

Een limerick...

Er was eens een vrouw uit Abcoude Die heel graag op kattenvoer kauwde Maar o wat een lol Na zes blikken vol Toen praatte ze niet meer, ze mauwde 

Een haiku..

Bij het ontwaken

een handvol confetti

op het hoofdkussen.

Anita's ouders wonen vlakbij en ze bezoekt .... vaak

1. zij
2. hen
3. hun
4. die

Marie neemt dan iets lekkers voor... mee en bezorgt...een gezellig middag

1. hen en hun
2. hun en hen
3. ze en hun
4. hem..hem

De-woorden en het-woorden 

Het-woorden: onzijdig (namen van landen, provincies, steden, clubs en verkleinwoorden) 

De-woorden: mannelijk of vrouwelijk 

De-woorden op de volgende uitgangen: 

-heid, -nis, -ing, -schap, -st, -te, -de, -ie, -ij, -iek, -theek, -teit, -tuur

Haal je medicijnen bij ... apotheek

1. de
2. het

Ik zwem liever niet in een meer, ik geef de voorkeur aan ... zwembad.

1. de
2. het

De-woord: mannelijk of vrouwelijk ?

Vrouwelijk: personen en dieren 

Mannelijk: als je het niet kan vast stellen of het mannelijk of vrouwelijk is. 

Verwijzen - dieren, dingen en mensen 

Dieren en dingen: verwijs je met daar/waar + voorzetsel. 

Mensen: verwijs je met voorzetsel + wie

waarmee 

waarover

waarvan 

Hij beschikt over een luxe auto ... hij door het dorp rijdt. 

De groenteman ... ik wekelijks boodschappen doe.

1. die
2. van wie
3. bij wie
4. waarover

Huiswerk voor 11 oktober

• Woordenschat - opdracht 5
• Grammatica - opdrachten Verwijzen (5, 6a, 7a, 8a, 9a, 10a)
• Maak een Limerick of een Haiku

Op school voordragen, op 11 oktober a.s.

• Lezen: Lees de tekst over de oorsprong van talen https://npokennis.nl/longread/7679/hebben-alle-talen-dezelfde-oorsprong