Trede 04 - Transport van het bloed in het lichaam

• Wetenschappen
• Secundair onderwijs

Trede 04 - Transport van het bloed in het lichaam

Lesdoelen

• De leerlingen kunnen de belangrijkste organen van het transportstelsel in het menselijk lichaam lokaliseren en benoemen.
• De leerlingen kunnen de werking en de functie van het transportstelsel uitleggen, in functie van stofuitwisseling, stofomzetting en energieomzetting.
• uitleggen wat de belangrijkste functie is van elke bloedcel.
  
• de belangrijkste bestanddelen van bloedplasma opsommen.
  
• uitleggen hoe bloed wordt ingedeeld op basis van bloedgroepen.

Het transportstelsel bestaat uit:

- het hart

- de slagaders

- de aders

- de haarvaten (!)

Hierdoor stroomt het bloed.

Kleur van bloedvaten is niet realistisch, kleuren op tekening of model geven zuurstofarm (blauw) en zuurstofrijk (rood) bloed aan

Stofuitwisseling

Het transportstelsel verbindt 

alle andere orgaanstelsels in ons lichaam!

Het bloed

bloed

bloed is de vloeistof in ons lichaam.

we hebben ongeveer 5 a 6 liter bloed.

Belangrijkste transportfunctie: zuurstof verspreiden door het lichaam

Het bloed

Bloed heeft 3 functies:

- transport van stoffen

- lichaamstemperatuur

- bescherming (wonden en ziekteverwekkers)

Hoofdfunctie

Transporteren van stoffen doorheen het lichaam.

samenstelling bloed

Samenstelling van het bloed

Samenstelling van bloed

• bloed bestaat 55% uit bloedplasma.

       Bloedplasma

Vervoert:

• Voedingstoffen
• Afvalstoffen
• Zuurstof 
• Fibrinogeen

Welke van deze 'onderdelen' van bloed hoort bij de VASTE bestanddelen?

1. Water
2. Bloedplaatjes
3. Plasma-eiwitten
4. Opgeloste stoffen

Rode bloedcellen( geen celkern)

Hemoglobine

Rode bloedcellen hebben celkernen.

1. waar
2. niet waar

Wat is de functie van rode bloedcellen?

1. Koolstofdioxide vervoeren
2. Zuurstof vervoeren
3. Ziekteverwekkers bestrijden
4. Bloedstolling

Witte bloedcellen

Bloedplaatjes

• zorgen voor stollen bloed.
• geen celkern
• stukjes van cellen

Fibrinogeen- Fibrine

• Wond...
• Bloedstolling: kleverig propje van
  bloedplaatjes
• De stof Fibrinogeen
  (uit bloedplasma) 
  wordt omgezet in fibrine
• Fibrine vormt netwerk van draden
  op de wond 

nr 4

nr 8

rode bloedcellen

bloedplasma

vaste bestanddelen

water

Wat is de belangrijkste taak van de rode bloedcellen?

1. Vervoeren van zuurstof
2. Ziekteverwekkers doden
3. Bloed laten stollen

Wat is de belangrijkste taak van de witte bloedcellen?

1. Zuurstof vervoeren
2. Ziekteverwekkers doden
3. Bloed laten stollen

De bloedsomloop

De weg van het bloed door het lichaam

Bij de grote bloedsomloop stroomt zuurstofrijk bloed naar...

1. longen
2. de rest van het lichaam
3. het haar
4. het hart

Waarom spreken we bij zoogdieren over een dubbele bloedsomloop?

1. Het bloed stroomt 2x per cyclus door het hart.
2. Er is zuurstofrijk en zuurstofarm bloed.

Bij de kleine bloedsomloop stroomt zuurstofrijk bloed naar..

1. de longen
2. de rest van het lichaam
3. het haar
4. het hart

De bloedvaten

Het bloedvatenstelsel

Bestaat uit:

- Slagaders

- Aders

- Haarvaten

Slagader

Functie: bloed weg van het hart naar de organen brengen

  

Aanpassing: dikke wand, want bloed wordt er krachtig en schoksgewijs door gepompt

Ader

Functie: bloed van de organen terugvoeren naar het hart

Aanpassing: er zitten kleppen in de aders om te verhinderen dat het bloed kan terugstromen want de druk is veel lager dan in de slagaders

Haarvat

Dunne bloedvaten in alle delen van het lichaam.

  

Functie: 

Hier gebeurt de stofuitwisseling.

We vinden ze terug in de organen.

Het grootste deel van het bloedsomloopstelsel bestaat uit het netwerk van haarvaten. 

Welk type bloedvat is dit?

1. ader
2. slagader
3. haarvat
4. bloedvat

Welk type bloedvat is dit?

1. ader
2. slagader
3. haarvat
4. bloedvat

Welk type bloedvat is dit?

1. ader
2. slagader
3. haarvat
4. bloedvat

Het hart

Het hart

Functie: bloed door de bloedvaten pompen.

Het hart is een spier die bloed rondpompt doorheen het lichaam.

Het hart bestaat uit 2 boezems en 2 kamers. 

Hiertussen zijn kleppen aanwezig om te voorkomen dat het bloed terugstroomt. 

 

De hartslag

Werking van het Hart

Hartslag -> Hartspier trekt samen

Geluid ->  Dichtslaan van kleppen 

3 fasen

1. Samentrekken van de boezems

1. Samentrekken van de kamers

1. Hartpauze

De hartslag 

Hartslag

Hartslag

De hartslag voelen

Hartslag

• Waar kan je de hartslag voelen? 
  

Polsslag meten

Hartslag meten

Even oefenen...

 Wist je dat: 

- Je hartritme verandert als je muziek luistert?

- Je hart gezonder is als je gelukkig bent? 

- Een vrouwenhart gemiddeld net iets sneller klopt (78 keer/ minuut) dan dat van een man (70 keer/minuut)?

- Een hart per dag wel 100 000 keer klopt? (in een gemiddeld leven betekent dat zo’n 2,5 miljard keer)

- bij elke hartslag zoveel druk gecreëerd wordt dat het bloed wel 

9 m de lucht in kan spuiten?