hoofdstuk 10 politiek

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 4

Welk dier komt het meest overeen met je gevoel over de kennis over de EU?

Vind jij dat Nederland bij de EU moet blijven?

Mag elk land bij de Europese Unie komen als het aan jou lag?

Het ontstaan van de EU

Vrede, veiligheid en welvaart

Na de Tweede Wereldoorlog moest Europa opnieuw worden opgebouwd. Daarvoor waren kolen en staal belangrijke grondstoffen.
West-Duitsland, Frankrijk, Italië, Nederland, België en Luxemburg ruchtten daarom in 1951 de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal op.

De samenwerkig had ook veiligheid als doel. Nooit meer oorlog, zo was het idee. Kolen en staal heb je ook nodig voor de wapenproductie. Als we elkaar daarin een beetje in de gaten konden houden konden we oorlog voorkomen.

De EGKS was zo succesvol dat we in 1957 de Europese Economische Gemeenschap oprichtten. Meer samenwerking tussen Europese lidstaten voor meer economische groei.

Europese samenwerking

Gemeenschappelijk landbouwbeleid

Dit moet ervoor zorgen dat er binnen Europa genoeg voedsel wordt verbouwd zodat consumenten een redelijke prijs betalen en boeren een behoorlijk inkomen verdienen.

Eerlijke concurrentie

De Duitse regering mag het Duitse merk Volkswagen daarom geen subsidie geven om de auto-industrie te helpen.

Vrij verkeer

binnengrenzen zijn opgeheven. Geen files meer op vakantie! Goederen, diensten, geld en mensen mogen vrij reizen binnen Europa

Andere beleidsterreinen

Ook ook buitenlands beleid (vluchtelingen)
justitie (criminaliteit trekt zich niets aan van landsgrenzen)
Milieu (dito)

Bestaat uit de regeringsleiders van de lidstaten. De leiders overleggen over de richting van beleid.

Elke 5 jaar gekozen. Voor Nederlandse kiezers zijn er Nederlandse kandidaten. Vergelijkbaar met de Tweede Kamer (wetgevend + controleren). Ook de Raad van Ministers stemt over wetsvoorstellen

Stemt net als Europees Parlement over wetsvoorstellen. Welke ministers (uit lidstaten) in de Raad zitten is afhankelijk van het ondewerp dat besproken wordt.

Vergelijkbaar met ons kabinet (wetgeving + uitvoering). Alle lidstaten van de EU sturen 1 commissaris naar de Europese Commissie. Deze commissarissen denken aan het belang van de EU in haar geheel

Europese Hof van Justitie

Zorgt dat de wetten van de EU overal op dezelfde wijze worden nageleefd en toegepast. Ook bedrijven en burgers kunnen naar het Hof stappen. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) beboette bijvoorbeeld nog een Italiaanse gevangenis (zie bron 21).

Europees Parlement

In ieder EU-land worden (elke 5 jaar) parlementsleden voor het Europees Parlement gekozen.

Het Europees Parlement heeft twee taken:

              1. Stemmen over wetsvoorstellen van de Europese                                Commissie. 

               2. De Europese Commissie controleren. 

Waarmee kan je het Europees Parlement vergelijken als je naar de Nederlandse politiek kijkt?  Welke taken het het EP? 

Elke vijf jaar worden de leden van het Europees Parlement gekozen door de inwoners van alle lidstaten.

Het Europees Parlement is te vergelijken met de Tweede Kamer, zij stemmen over nieuwe wetsvoorstellen en controleren de Europese Commissie. 

Ze kunnen geen wetsvoorstellen indienen!

705 leden

Europese Parlement

Sociaal-economisch

Invoering euro

Rechten van consument

Gezondheidseisen/veiligheidseisen

Sociaal-cultureel

Gelijke rechten

Europees burgerschap geeft speciale rechten

Subsidie EU studie

Kritiek op de EU

Duur

Per jaar ongeveer zes miljard. Hiervan kom ongeveer 3 miljard terug in de vorm van subsidies. Is zes miljard per jaar te veel geld?

Oneerlijke arbeid

Vrije verkeer van mensen en goederen zorgt er ook voor dat arbeiders uit lagelonenlanden van de EU (Polen en Romenië) naar Nederland komen. Sommige mensen zijn bang dat onze werlozen en jongeren minder kans hebben op een baan.

Bureaucratisch en log

Omdat de EU zo groot is duurt het soms erg lang voordat besluiten genomen worden en daadwerkelijk worden uitgevoerd. Is dit erg?

Democratische controle

Het Europees Parlement heeft niet heel veel macht. Dat komt omdat elke beslissing van de Europese Commissie en het EP ook altijd goedgekeurd moet worden door de Raad van Ministers. Hebben burgers dan nog wel genoeg invloed?

minder vrijheid

Hoe meer er Europees geregeld wordt, hoe minder Nederland zelf kan beslissen. Moet de EU nog wel verder uitbreiden? Er blijft dan steeds minder te belissen over voor Nederland

voorwaarden voor toetreding EU

Om lid te mogen van de EU moeten landen voldoen aan een aantal voorwaarden:

- In Europa liggen

- Een functionerende rechtsstaat zijn

- Een democratische bestuursvorm hebben

- Een goed functionerende markteconomie bezitten

- Mensenrechten garanderen

Welk dier komt het meest overeen met je gevoel over de kennis van de EU?

Is je mening veranderd t.o.v. EU lidmaatschap van Nederland?

Maken van hoofdstuk 10

Maak opdracht 1, 2 en 3 van hoofdstuk 10.

Controleer of je drie MMW-delen ingeleverd hebt. 

Maak minimaal 5 oefenvragen per onderdeel van politiek op eindexamensite