Waterdiertjes - introductieles

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-4

Waterdiertjes

Een kijkje onder water...

… leert ons veel over de waterkwaliteit!

Welk water is het schoonst?

1. 
2. 
3. 
4. 

Typ je antwoord(en) in op je smartphone!

Wanneer is water schoon?

Wanneer is water schoon?

1. Als er geen chemische stoffen in het water zitten.
   
2. Als er niet te veel voedingsstoffen in het water zitten.
   
3. Als het water helder is.
   
4. Als er genoeg zuurstof in het water zit.
   
5. Als er geen afval in het water ligt zoals plastic.
   
6. Als er veel waterplanten in het water groeien.
   
7. Als er veel verschillende soorten waterdiertjes in voorkomen.
   
8. Als er geen bacteriën in zitten waar je ziek van wordt.

Waarom is dit water zo groen?

1. Kroos
2. Algen
3. Waterplanten
4. Bladafval van bomen

Welk dier eet algen?

Wat denken jullie?

...eet algen

De Watervlo...

Dit is een omhulsel dat overblijft als het dier eruit kruipt.

Het dier dat uit deze larve komt lust graag watervlooien 

1. Waterjuffer
2. Eendagsvlieg
3. Geelgerande waterkever
4. Libel

Libellen vangen vliegende insecten, zoals muggen, vliegen, motten, etc. Soms ook vlinders en elkaar.

De larven eten naast watervlooien ook andere kleine waterdiertjes. De larven worden gegeten door waterkevers, vissen en vogels.

Huidje waar de libel uitgekropen is

Deze larve heeft een omhulsel van blaadjes, takjes, steentjes om zich heen gebouwd als bescherming .

Hoe denk je dat biologen deze larve genoemd hebben?

Hoe denk je dat de larf heet?

1. Kokerjuffer
2. Watertak
3. Draadsluiper
4. Waterwants

Welk volwassen insect ontwikkeld zich uit en kokerjuffer?

1. 
2. 
3. 
4. 

Deze diertjes hebben hun naam te danken aan hoe ze zwemmen.

Hoe denk je dat ze heten?

1. Roeitor
2. Zwemkever
3. Bootsmannetje
4. Roeiwants

Ze heten ruggenzwemmer (omdat ze op hun rug zwemmen) of bootsmannetje (omdat ze lijken op een mannetje wat een boot voort duwt met een peddel)

Veel waterdiertjes kunnen alleen overleven bij een bepaald soort water. Het moet heel schoon zijn of heel vies, veel zuurstof bevatten of juist niet. Waterkwaliteit is dus heel belangrijk! 

Andersom zijn de typen waterdiertjes dus een indicatie van hoe goed de waterkwaliteit is. Juist omdat ze maar bij bepaalde omstandigheden overleven. 

oefening

We hebben nu al heel wat geleerd over waterdiertjes en waterkwaliteit. Nu mogen jullie aan de slag. 

Jullie krijgen zo 2 bakken met waterdiertjes te zien. Zoek via de waterdiertjes app op met welk waterdiertje je te maken en hoeveel sterren jouw waterdiertje heeft.  Hiermee kun je berekenen hoe schoon het water is.

                                                             www.waterdiertjes.nl

Sterren

1 ster: vies water

2 sterren: licht vervuild water

3 sterren: middelmatige kwaliteit water

4 sterren: redelijk schoon water

5 sterren: schoon water

Nederlands water wordt steeds schoner, 

maar is nog steeds veel te vies

De meeste wateren voldoen niet aan de eisen voor de  waterkwaliteit van de overheid. 

De ecologische kwaliteit is matig, ontoereikend of slecht.

Dat is jammer!

Dieren die afhankelijk zijn van water verdwijnen!

Welke dingen kunnen de
waterkwaliteit beïnvloeden?

Zet de dieren in de juiste volgorde: van vies naar schoon

Sleep ze naar de waterkwaliteit waar ze vooral voorkomen

Eigen onderzoek

Jullie gaan de volgende les een eigen onderzoek doen naar de kwaliteit van water in je eigen omgeving.

Bedenk zelf een onderzoeksvraag en een hypothese 

Voorbeelden:

onderzoek naar de relatie tussen kroos – eenden – nitraatconcentratie

Onderzoek naar watervlooien – libellen – nitraatgehalte

Misschien leuk om met een andere groep hetzelfde onderzoek te doen, maar dan bij een ander water.

Plannen maken

• Welk water ga ik onderzoeken (kruis aan op een plattegrond)
  
• Welke factoren wil ik onderzoeken (onderzoeksvraag)
  
• Waar ga ik mijn onderzoek doen (alleen bij het water of ook op school)
  
• Welke spullen heb ik nodig?
  

Op pad

Verzamel alle gegevens die je nodig hebt voor je onderzoek. 

Noteer ook bij de gegevens:

• Welk water je gaat onderzoeken
  
• De datum
  
• De weersomstandigheden
  
• Dingen die je opvallen bij het water zoals: veel honden / koeien, zwemmen er eenden in het water, zijn er veel vissers, veel algen/kroos op het water, veel/weinig planten in de oever, stroomt het water of is het een afgesloten water

Analyseer de gegevens

Controleer of de gegevens die jij hebt verzameld overeenkomen met je hypothese

Verschillen jouw uitkomsten met die van jouw hypothese? Ga dan op zoek naar een verklaring.

Conclusie

Nadat je alle data hebt geanalyseerd en met je hypothese hebt vergeleken kun je een conclusie trekken.