Herhaalles 3VMBO-B

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Herhaalles conflict tussen Israël en de Arabische Wereld

Startklaar:

• Lesboek op tafel
• Pen op tafel
  
• Jas uit
  
• Tas van tafel 

Welke landen liggen in het Midden-Oosten

Het Midden-Oosten is een gebied dat 12 landen omvat:

Anatolië	Noordoost-Afrika	Arabisch schiereiland	Zuidwest-Azië
Turkije	Egypte	Israël, Libanon, Syrië, Jordanië, Irak, Koeweit, Saudi-Arabië, Jemen, Oman	Iran

Jodendom

Oudste christelijke godsdienst met als heilig boek de Thora.

Christendom

Godsdienst ontstaan uit het jodendom met als heilig boek de Bijbel.

Islam

Godsdienst ontstaan uit het christendom met als heilig boek de Koran

Jodendom: De klaagmuur

Voor Joden is de Tempelberg in Oost-Jeruzalem belangrijk, omdat hier de Klaagmuur staat. Dat is een overgebleven muur van de tweede tempel (de vorige was ook verwoest) die ooit op de Tempelberg stond en in het jaar 70 werd vernield door de Romeinen.

Islam: de Rotskoepel en de Al Aqsamoskee

De Klaagmuur is ook een deel van het fundament waarop twee belangrijke islamitische heiligdommen staan: de Rotskoepel en de Al Aqsamoskee. Die zijn rond het jaar 700 neergezet, na de

islamitische verovering. 

Het zijn na Mekka en Medina de belangrijkste heiligdommen voor moslims. Hier vandaan zou de profeet Mohammed naar de hemel zijn opgestegen.

Christendom: de Heilige Grafkerk

Voor christenen is Jeruzalem de stad waar Jezus aan het kruis zou zijn gestorven en waar hij ook weer zou zijn opgestaan uit de dood. Op de plek in de oude stad waar dat zou zijn gebeurd staat de Heilige Grafkerk, met midden in de kerk ‘het Heilig Graf’. Het is een belangrijke pelgrimsplek voor christenen.

Volk

“Een groep mensen die samenwonen en dezelfde cultuur hebben”

Nationaliteit

“Van welk land je een burger bent”

Staat

“Een land met een onafhankelijk bestuur en grenzen.”

Modern-imperialisme

“Periode waarin Europese landen grote delen van Azië en Afrika veroverden om een zo groot mogelijk land te krijgen”

Ottomaanse-Rijk

''Groot Turks-islamitisch rijk tussen 1400 en 1918''

Mandaatgebieden

“Gebieden die tijdelijk door andere landen worden bestuurd”

Britse Belofte (1915)

“De gebieden in het Britse mandaatgebied krijgen als de tijd er rijp voor is zelfbestuur”​

​

(Waaronder Palestina)

Nationalisme

“Een grote voorliefde voor je eigen land en volk”

Antisemitisme = Jodenhaat

Zionisme 

Na de Holocaust is het zionisme sterk toegenomen. 

= “Het verlangen naar een onafhankelijke Joodse staat”

• Theodore Herzl: wordt gezien als de vader van het zionisme.

Balfour verklaring (1917)

“Belofte aan de joden dat zij een eigen staat mogen stichten”

Joden	Palestijnen
heilige plaats: Jeruzalem	heilige plaats: Jeruzalem
Balfour verklaring (1917)	Britse Belofte (1915)
Holocaust	Palestijnen in Palestina

Verenigde Naties

“Internationale organisatie die voor vrede en veiligheid moet zorgen”

Onafhankelijkheidsverklaring (1948)

• Vaststaande grenzen​
  
• Vrijheid voor het “Israëlische volk” 

Onafhankelijkheidsoorlog Israël (1948-1949)

“Oorlog van Israël tegen de Arabische landen om een eigen onafhankelijke staat te krijgen”

Steunen Israël:	Tegen Israël:
Verenigde Staten	Egyote
Sovjet-Unie	Syrië
Nederland	Irak
Andere Westerse landen	Libanon

Onafhankelijkheidsoorlog Israël (1948): 

Nakba (15 mei 1948)

“Palestijnse herdenkingsdag voor de (oorlogs) misdaden tijdens de Israëlische onafhankelijkheidsoorlog 1948).”​

​

-Rond de 750 000 vluchtelingen​

-Rond 2400 doden

Nakba = Catasrofe in het Nederlands

Drie oorlogen

1. Israëlische onafhankelijkheidsoorlog 1948​

​

2. Zesdaagse Oorlog 1967​

​

3. Jom Kipoeroorlog 1973

De drie nee's 

- Afspraak tussen verschillende Arabische landen:​

-Nee geen vrede met Israël​

-Nee geen onderhandelingen met Israël​

-Nee geen erkenning van Israël

Zesdaagse oorlog (1967) 

“Israëlische oorlog tegen Egypte en Syrië in 1967 die zes dagen duurde”

PLO

“Organisatie die strijd voor een Palestijnse staat”

Jom Kipoeroorlog (1973)

“Arabische verassingsoorlog op Israël in 1973”

Waarom grijpt de VN in?

• De Koude Oorlog (1945-1991): Israël werd gesteund door de Verenigde Staten en andere westerse landen. De Sovjet-Unie steunde Egypte en Syrië. Oorlog in het Midden-Oosten kon de Koude Oorlog een échte oorlog worden, waarbij mogelijk atoomwapens werden ingezet.

• Olieboycot (1973): Arabische olielanden steunden Egypte en Syrië door veel minder en veel duurdere aardolie uit te voeren naar westerse landen. Landen die Israël actief ondersteunden, zoals de VS en Nederland, kregen zelfs helemaal geen aardolie meer.

Extra stof (niet voor het SE)

Autoloze zondagen

1973

Door de olieboycot stegen de olieprijzen in Europa enorm. 

Met autoloze zondagen wilde de regering op olie (benzine) besparen.

Camp David-akkoorden (1978)

• Egypte erkent Israël ​
• Beginselen Palestijnse staat​ (eigen bestuur)
• Sinaï terug naar Egypte

Gevolgen van 

Camp David:

• Arabische landen voelen zich verraden door Egypte: een Joods land erkennen?!

• Sadat wordt in 1981 door zijn eigen soldaten vermoord

• Palestijnen zijn teleurgesteld: beperkt zelfbestuur betekent geen eigen land...

Sadat en Begin ontvangen de Nobelprijs voor Vrede

Eerste intifada (1987) 

“Volksopstand van de Palestijnen vanwege de nederzettingenpolitiek van Israël”

Nederzettingenpolitiek

“Gebiedsuitbreiding door middel van het stichten van nederzettingen”

Oslo akkoorden (1993)

Israël:​

Erkent PLO als vertegenwoordiger​

Terugtrekken uit de Westerlijke Jordaanoever​

PLO:​

Erkent Israël (!!)​

Geen aanslagen meer

ook wel: vredesonderhandelingen

Hamas

“Politiek extreme organisatie die Palestina een Islamitische staat willen maken”

Tweede intifada (2000)

“Volksopstand van de Palestijnen vanwege (1) de mislukte vredesbesprekingen en (2) naar aanleiding van het afsluiten van de gebieden”

Westoever barrière (2002) 

“Door Israël gebouwde muur door de Westelijke Jordaanoever en Palestijnse dorpen, naar eigen zeggen tegen aanslagen.”

Tijdlijn voor tijdens het leren:

1914–1918 =  Eerste Wereldoorlog

1915 =  Britse belofte aan Arabieren 

1917 = Balfour-verklaring (Joodse nationale thuis in Palestina)

1945 =  Einde van de Tweede Wereldoorlog

1948 = Oprichting van de staat Israël

1967 = Zesdaagse Oorlog (Israël verovert o.a. de Westelijke Jordaanoever, Gaza)

1973 =  Jom Kipoeroorlog + olie-boycot van Arabische landen

1978 = Camp David-akkoorden (Israël & Egypte vrede)

1987 = Eerste Intifada (Palestijnse volksopstand)

1993 = Oslo-akkoorden (begin vredesproces)

2000  = Tweede Intifada

Ken de gezichten van:

Donald Trump, Yasser Arafat, John F. Kennedy, David Ben-Goerion, Jimmy Carter, Anwar Sadat

Donald Trump

Yasser Arafat

John F. Kennedy

 David Ben-Goerion

Jimmy Carter 

Anwar Sadat