BG1 - Les 4/5/6

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

welzijn

Begeleidingsmethoden

       Module 4 - Combi les 4/5 + start les 6

Beroepsgericht 1

Thema's in module 4

Les 1 en 2 - Thema: Dagbesteding

Les 1: Wat is dagbesteding?

Les 2: Methodisch begeleiden

Les 3 t/m 5 - Thema: Ondersteuning en begeleiding

Les 3: Begeleiden

Les 4: Begeleidingsstijlen

Les 5: Begeleidingsmethodieken en interventietechnieken

Les 6 t/m 8 - Thema: Conflicthantering

Les 6: Conflicthantering 

Les 7: Omgaan met agressie

Les 8: Onvoorziene crisissituaties

Lesdoelen

• De student kan benoemen wat een begeleidingsmethode is.
• De student kan 1 begeleidingsmethode toelichten en voorzien van een praktijkvoorbeeld.
• De student weet hoe hij omgaat met conflicten a.d.h.v. een test.
• De student kan benoemen wat conflicthantering betekent. 

Benoem een
begeleidingsstijl

Wat betekent
begeleidingsmethodiek?

Wat vind je van het onderwerp begeleidingsmethodieken?

1. Super interessant, ik wil hier meer van weten!
2. Ik vind het nog lastig en erg theoretisch...
3. Ik doe mijn werk liever zonder methodieken
4. Ik denk dat ik al expert ben!

Interventietechnieken

Interventies zijn methoden en technieken die je gebruikt om het gedrag van de cliënt te veranderen en hun omstandigheden te beïnvloeden.

Op het juiste moment het juiste doen op de juiste manier.

Doel van interventies

• Om de kwaliteit van het leven van de cliënt/samenleving te veranderen.
• Een interventie kan gericht zijn op 1 persoon, groep of een organisatie.
  

Interventies maken je bewust van je eigen handelen. Je leert als hulpverlener je eigen vaardigheden in de omgang met de cliënt te ontwikkelen. 

Daarnaast bied je cliënten ook interventies aan. Hiermee hebben ze de mogelijkheid hun situatie positief te veranderen.

Voorbeelden van interventietechnieken

• Voorbeeldgedrag
  
• Instrueren
  
• Conditioneren
  
• Ondersteunen
  
• Diverse gespreksvormen
  
• Coachen
  
• Therapie
  
• Aanbieden van activiteiten
  

Voorbeeldgedrag

Het goede voorbeeld geven is onderdeel van beroepshouding

Bewust kiezen voor extra voorbeeldgedrag zodat de cliënt dat navolgt

Instrueren

Methodisch stap voor stap uitleggen wat de cliënt moet doen of hoe hij iets moet doen.

Gebruik bij ADL, een apparaat leren bedienen, huishoudelijke taken enz.

Conditioneren

Bij conditioneren wordt een verband gelegd tussen een handeling of prikkel en de reactie daarop. Hierdoor ontstaat ervaringsleren.

Door straffen en belonen gewenst gedrag aanleren (Skinner en Pavlov).

Frequent herhalen van handelingen

Ondersteunen

Een cliënt helpen bij een handeling of activiteit (ADL, aanleren vaardigheden) :

• Iets doen wat de cliënt zelf niet kan
  
• Iets samen doen
  
• De cliënt adviseren wat hij moet doen of hoe
  
• Een luisterend oor
  

Diverse gespreksvormen

Individueel of groepsgesprek:

• Confronteren
• Feedback geven

Coachen

Iemand begeleiden zodat kwaliteiten vrijkomen 

Sturen zonder de baas te spelen

Stimuleren van zelfverantwoordelijkheid

Therapie

Gericht op het herstel van een ziekte of andere vorm van welbevinden:

• Psychotherapie
  
• RET
  
• Gezinstherapie
  
• Sociotherapie
  
• Gesprekstherapie
  
• Fysiotherapie
  
• Muziektherapie
  
• Bewegingstherapie
  
• Creatieve therapie
  

Activiteiten aanbieden

Activiteiten zijn gericht op:

• zinvolle tijdsbesteding
  
• (als onderdeel van een therapie) herstel van een ziekte
  
• Instandhouden van zelfredzaamheid en welbevinden
  

Opdracht:

 ▪Kies uit de voorgaande lijst één interventietechniek die past bij jouw casus interventietechnieken (meetmoment);

 ▪Zoek via internet, wat deze interventie verder nog inhoudt en schrijf dit voor jezelf op;
▪Beschrijf hoe deze interventie praktisch ingezet kan worden bij jouw doelgroep, probeer het te koppelen aan je casus;
▪Noteer dit op papier voor jezelf;

▪Over 10 minuutjes gaan we dit gezamenlijk bespreken.

welzijn

Begeleidingsmethoden

Beroepsgericht 1

Module 4 - Les 6

Omgaan met conflicten

Test jezelf 

Soorten conflicten

Inhoudelijk conflict

Belangen conflict

Sociaal-emotioneel conflict

Zichtbare- en onzichtbare conflicten

Inhoudelijk conflict

Dit conflict gaat over de inhoud van het werk. 

Denk aan: verschil van mening over regels en procedures, verschil van inzicht over de agogische interventies.

Belangen conflict

Bij dit type conflict botst jouw eigen belang met het belang van anderen. 

Je hebt een verschil van mening over wat de juiste verdeling is van tijd, geld, macht, enzovoort.

Sociaal-emotioneel conflict

In dit type conflict staan gevoelens en emoties centraal. 

Wanneer je dit soort conflicten vaak met iemand hebt, verlies je gaandeweg het vertrouwen in de ander en krijg je vaak een hekel aan hem.

Zichtbaar 

& 

onzichtbaar 

conflict

Zichtbaar conflict

Een conflict dat aan de oppervlakte komt. Het is jou en de ander duidelijk waarover jullie een conflict hebben. 

Een zichtbaar conflict is niet per se een hanteerbaar conflict. Het wil alleen zeggen dat jij én de ander erkennen dat jullie een conflict hebben en dat jullie beiden kunnen aangeven waarover het conflict gaat.

Onzichtbaar conflict

Ook wel een verborgen conflict genoemd. In deze situatie kom je er (nog) niet openlijk voor uit dat je een conflict hebt. Je zegt niet wat je dwarszit. Je gaat het conflict (en dus de ander) uit de weg. 

Een onzichtbaar conflict kan evengoed escaleren. Meer nog dan een zichtbaar conflict, juist omdat het onzichtbaar is. Als je namelijk ontkent dat jou iets dwarszit, geef je je ongenoegen en onvrede juist de ruimte om te groeien.

Voorbeeld 

van een 

onzichtbaar 

conflict

Elvira heeft een onvoldoende beoordeling gekregen voor haar BPV. 

Tegen haar vriendin uit ze haar onvrede: ‘Nou als die vent denkt dat ik me er iets van aantrek, heeft hij het mooi mis. Ik zou onvoldoende geduld opbrengen, hoe kan hij dat nou weten? Ik heb daar braaf ja en amen zitten knikken, toen hij ermee kwam. Ik dacht bij mezelf: mij krijg je echt niet klein, hoor.’

Niet-effectieve

conflicthanteringsstijlen

▪ Forceren en vechten​

Bij vechten en forceren (afdwingen, doordrukken) streef je je eigen belangen na ten koste van de ander. Je probeert je eigen wil, je eigen mening, je eigen strategie op te leggen aan de ander, vaak door gebruik van macht.

▪ Ontlopen en vermijden​

Bij ontlopen en vermijden ga je het conflict niet aan. Het probleem van deze strategie is dat je niet opkomt voor jezelf en de ander jouw grenzen dus niet kan respecteren. Deze conflicthanteringsstijl heeft vooral op de lange termijn veel nadelen. Omdat je je niet uitspreekt, krop je de dingen op. 

▪ Aanpassen en toegeven​ 

Net als bij ontlopen en vermijden ga je ook bij aanpassen en toegeven het conflict niet aan. Maar je wilt het conflict niet op de spits drijven, of je wilt de goede samenwerking niet op het spel zetten, of je vindt de belangen van de ander groter dan die van jezelf. Daarom kies je voor aanpassen en toegeven.

 

Effectieve conflicthanteringsstijlen

▪ Samenwerken en oplossen​

 Bij samenwerking ervaar je het conflict als een gezamenlijk probleem. Deze conflicthanteringsstijl staat dus lijnrecht tegenover vermijden en ontlopen. Samen met de andere partij ga je rond de tafel zitten om erover te praten. Kenmerkend is dat je samen vaststelt wat nu het probleem is.

▪ Onderhandelen en een compromis zoeken​

Bij onderhandelen en het zoeken van een compromis probeer je samen met de andere partij een oplossing te vinden die voor beide partijen gedeeltelijk bevredigend is. Deze conflicthanteringsstijl houdt het midden tussen vechten en aanpassen en is voornamelijk aan de orde bij kwesties waarbij grote belangen spelen. 

Voorkomen escalatie versus in gang zetten

Thomas en Kilmann conflictmodel

Roos van Leary

De Roos van Leary is een model waarmee escalatie bij conflicten of een impassen in gedragspatronen kunnen worden doorbroken.

Binnen het model van de Roos van Leary roept ‘Boven-gedrag’ ‘Onder-gedrag’ op en andersom.

‘Samen-gedrag’ versterkt ‘Samen-gedrag’ en ‘Tegen-gedrag’ roept ‘Tegen-gedrag’ op.

 

Roos van Leary

• De Roos van Leary helpt bij bewustwording van gedrag (van jezelf én de ander) en de dynamiek van gedrag binnen groepen. 
• Het model geeft inzichten om gedrag te beïnvloeden door zelf het gewenste gedrag te vertonen (samen of tegen) of juist het tegenovergestelde gedrag te laten zien (boven of onder).

 

Roos van Leary