Paragraaf 3.3 - Leven op het platteland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 4

Paragraaf 4.1 

Leven op het platteland

Leerdoelen

*Je kunt beschrijven hoe de economie in de vroege middeleeuwen in West-Europa veranderde en die verandering verklaren.

*Je kunt beschrijven hoe een middeleeuws domein eruitzag

*Je kunt uitleggen hoe het hofstelsel werkte en welk plaats horigen in de stelsel hadden.

Onveilige tijd

• Tijdens de volksverhuizingen plunderden Germaanse volken steden in het West-Romeinse Rijk: onveilig.
  
• Op de wegen tussen de steden was het ook niet veilig: oorlogen en rondzwervende rovers.
  
• Wegen werden niet meer onderhouden: handel verdween.
  
• Veel mensen vertrokken naar het platteland: veiliger en meer voedsel.
  

Platteland 

• Om veilig op het platteland te kunnen wonen, zochten veel kleine boeren bescherming bij een grotere boer in de buurt.
• In ruil voor die bescherming moesten de kleine boeren hun grond afstaan aan de machtige boer.
• Zo kregen sommige boeren veel grond in bezit: ze werden heer van een domein. 
• De boeren werden horigen.
  

Domein

Bestond uit:

• (versterkte) boerderij van de heer
• huizen van boeren
• een kerk
• landbouwgrond
• bossen
• soms een werkplaats of een molen
  

Domein

2 delen:

• Een deel van de grond gebruikte de heer zelf.
• Op het andere deel woonden boeren die in dienst waren van de heer: horigen.
  

Horigen

• Waren niet vrij.
  
• Mochten niet zonder toestemming van de heer van het domein af.
• Pacht betalen voor gebruik van het land.
• herendiensten verrichten. 
  

Herendiensten

• Een of twee dagen per week op het land van de heer werken, bijv. ploegen.
• Hoeve van de heer onderhouden, bijv. hek repareren.

Hofstelsel

Dit hele stelsel van heren, horigen en herendiensten noemen we het hofstelsel.

Alles draaide om het hof (de hoeve) van de heer.

Vrije boeren

Niet alle boeren waren horigen geworden.
Sommige boeren waren nog vrij.
Zij hadden eigen grond.
Als vrije boer moest je verplicht meevechten in het leger van de koning.
De wapens moest jezelf betalen.

Voorrechten

Rechten die een ander niet heeft.
Heren hadden voorrechten.
Zij hoefden geen belasting betalen aan de kerk.
En beslisten of een horige mocht trouwen/ domein mocht verlaten.

Vraag van de paragraaf 

Hoe zag het leven op het platteland eruit?

Huiswerk

Lezen paragraaf 4.1 Leven op het platteland bladzijdes 17 t/m 19

Maken opdracht 3 t/m 11

Klaar?

Ga dan naar test jezelf paragraaf 1 hoofdstuk4