V4-T2: BS4 Zwanger

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

2.3 - Hormonen

herhaling  BINAS NODIG

Wat is de functie van GnRH?

1. Stimuleren van de Geslachtsorganen
2. Stimuleren van de Hypothalamus
3. Stimuleren van de hypofyse
4. Remmen van de Hypothalamus

Welke hormonen maakt de hypofyse?

1. oestrogeen & LH
2. FSH & LH
3. LH & progesteron
4. Oestrogeen & FSH

Wat stimuleert LH bij de man?

1. vorming van zaadcellen door de sertolicellen
2. Vorming van testosteron door de cellen van Leydig
3. Vorming van FSH door de follikel
4. Alle antwoorden zijn goed

Waar wordt oestrogeen geproduceerd bij de vrouw?

1. Hypofyse
2. hypothalamus
3. Follikel
4. Nieren

hypothalamus

hypofyse

eierstok

teelbal

Sleep de onderdelen naar de juiste plek

+

+

+

-

-

Teelballen

Hypofyse

Hypothalamus

GH

LH

FSH

ADH

oestrogeen

testosteron

progesteron

Wie wil jij in de video volgen?
EXCUSE ME?!

Video gaat over het praten over zwangerschap

vrouw

man

2.4 - Zwanger

lessonup.com

https://canyoufixit.sense.info/#/app/video?id=zwanger_vid

Doelen van deze paragraaf

Je kan uitleggen hoe de ontwikkeling van zygote tot volgroeide baby gaat

Je kan de fasen van de geboorte benoemen en toelichten

Hormonen

Regelen eisprong:

FSH [hypofyse] - Rijping eicel

LH [hypofyse] - Eisprong

Oestrogeen/Progresteron [follikel/gele lichaam] - in stand houding baarmoederslijmvlies

Verandering bij bevruchting

Gele lichaam maakt nog steeds progesteron

Niet door LH (geremd door progesteron) maar HCG (Humaan Choriongonatropine)

HCG gevormd door zygote (=bolletje cellen na beruchting) eerste week, daarna door placenta

Verandering bij bevruchting

Na 3 maanden sterft gele lichaam af -> placenta maakt progesteron

Progesteron: 

- remt (net als bij normale cyclus) LH en FSH afgifte

- houdt (net als bij normale cyclus) baarmoederslijmvlies in stand

- Stimuleert ontwikkeling melkklieren

Embryonale ontwikkeling (1)

Eerste weken - embryo - voorzien van zuurstof en voedingsstoffen door moeder

Na bevruchting - zygote (bolletje cellen)

Ontwikkelt door klievingsdelingen

celdeling(klievingsdeling)

morula

klievingsdelingen: celdelingen zonder plasmagroei

Ontwikkelingsstadia

Oocyt

Zygote

4 cellig stadium

8 cellig stadim

Morula

Blastula / blastocyst

Blastula

Een blaasje (met 

een holte) en heet dan blastula.

De buitenste laag cellen heet de trofoblast de holte heet de blastulaholte.

Embryonale ontwikkeling (2)

Morula - klompje cellen

Blastula - holte met vocht binnenin bolletje cellen

embryoblast/embryonaalknop - deel van klompje cellen dat embryo zal worden

trofoblast - buitenste laag cellen

chorion/buitenste vruchtvlies - ontstaat uit trofoblast, vormt uitstulpingen in baarmoedeslijmvlies

- trofoblast

        vormt: chorion/buitenste vruchtvlies

blastocyste of blastula

- embryoblast/embronaalknop

       hieruit vormen 2 holtes:

       amnionholte en dooierzak

                     amnion vormt binneste vruchtvlies

Celdifferentiatie

Tijdens embryonale ontwikkeling -> ontstaan weefsels/organen

Stamcellen ontwikkelen tot alle verschillende typen

Cellen beïnvloeden elkaar door afgifte stoffen -> celdifferentiatie

Waar cel zich bevindt, bepaalt welke delen van het DNA tot uiting komen

Soms geprogrammeerde celdood - apoptose

Voorbeeld apoptose - vingers tijdens ontwikkeling verbonden met vliezen. cellen uit vliezen moeten voor geboorte afsterven

Stamcellen

Bij volgroeide organismen -> cellen gespecialiseerd

Embryonale stamcellen -> kunnen ontwikkelen tot alle soorten menselijke cellen

Adulte stamcellen -> beperkte ontwikkelmogelijkheid (te vinden in bijv. beenmerg)

De geboorte

Indaling - begin weeën (samentrekking spieren)

Uitdrijving - weeën met tussenpozen; baarmoederhals en baarmoedermond worden wijder - ontsluiting

Nageboorte - verwijdering placenta, resten navelstreng en vruchtvliezen vanuit baarmoeder 

Stamcellen zijn celen die zich oneindig vaak kunnen delen.
Wat is er bijzonder aan embryonale stamcellen in vergelijking met adulte (volwassen) stamcellen?

1. Die komen alleen voor bij embryo’s
2. Die kunnen nog elke type cel worden
3. Die kunnen niet meer delen
4. Die kunnen nooit een even aantal chromosomen hebben

In de afbeelding zijn cellen te zien die zijn ontwikkeld uit stamcellen.
Kunnen de stamcellen uit deze afbeelding afkomstig zijn van een volwassen man?

1. ja
2. nee

Op welke dag in de cyclus vindt innesteling plaats als er op dag 14 ovulatie plaatsvindt en op dag 15 bevruchting?

1. rond dag 17
2. rond dag 21
3. rond dag 28
4. rond dag 40

Zet de volgende processen of stadia in chronologische volgorde

1

2

3

4

5

6

ovulatie

innesteling

zygote

klievingsde-

lingen

bevruchting

blastocyst

Embryonale ontwikkeling (3)

Embryonaalknop ontwikkeld -> twee holten: 

amnionholte en dooierzak

Cellen tussen holten worden het embryo

Ontwikkeling van placenta

Bloedvaten vanuit kind naar placenta

vertakking tot dunne haarvaten

Bloed moeder - bloed kind gescheiden door membraan

Stoffen uitgewisseld door passief en actief transport

Voedingsstoffen, zuurstof, afvalstoffen

Door wat wordt het hormoon HCG gemaakt?

1. de placenta
2. het gele lichaam
3. het embryo
4. de follikels

Welke gebeurtenis is oorzakelijk verbonden met de start van de menstruatie?

1. het dikker worden van het baarmoederslijmvlies
2. de ovulatie
3. de innesteling
4. het verval van het gele lichaam

Waar vindt de bevruchting plaats?

1. de vagina
2. de baarmoeder
3. de eileider
4. de eierstok

Waar vindt je het gele lichaam terug?

1. de vagina
2. de baarmoeder
3. de eileider
4. de eierstok

Een jong koppel probeert zwanger te raken. 

Uiteindelijk lukt dat.

Sleep de gebeurtenissen zodat er een kloppende, chronologische volgorde ontstaat.

1

2

3

4

5

6

Er rijpt een follikel

Ze ovuleert

Haar eicel wordt bevrucht

Het embryo nestelt zich in

Haar menstruatie blijft uit

Ze doet een zwangerschapstest

Hieronder zie je een embryo van ongeveer 3 weken. Een aantal holten zijn met een cijfer aangegeven. Sleep de naam van de holte naar de juiste plek. Maak gebruik van BINAS.

1

2

3

amnionholte

chorionholte

dooierzak

Het gele lichaam (en later de placenta) produceert progesteron. Wat is GEEN functie van progesteron?

1. Ontwikkeling melkklieren
2. Remming productie LH en FSH
3. In stand houden baarmoederslijmvlies
4. Stimuleren groei van de zygote

Aan het werk

Maken: 25-29, 32-35