6.2 Afschaffing van de slavernij

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

6.2 Afschaffing van de slavernij

Leerdoelen 6.2

• Je kunt enkele redenen noemen waarom abolitionisten slavenhandel en slavernij wilden afschaffen.
• Je kunt beschrijven wanneer en hoe in het Britse Rijk en de Verenigde Staten de slavernij werd afgeschaft.
• Je kunt beschrijven wanneer en hoe in de Nederlandse koloniën de slavenhandel en slavernij werden afgeschaft.

Plaats slavernij 18e eeuw

Kritiek op slavernij:

• 1750: meeste Europeanen vonden slavernij normaal;
• Christelijkheid: God vond elk mens even waardevol;
• Verlichte denkers: alle mensen zelfde grondrecht, waaronder vrijheid (1798 Bataafse grondwet);
• 1794: radicalen Franse Revolutie schaffen slavernij af > nadelig economie koloniën ;
• 1802: Napoleon herstelt slavernij.

Abolitionisme: beweging die strijd voor de afschaffing van slavenhandel en slavernij.

Ontstaan abolitionisme

Abolitionisme:  Beweging die strijd voor de afschaffing van slavenhandel en slavernij.

Eerste plaats: strijden voor afschaffing handel in slaven want

•                 eind slaventransporten
•                 zonder nieuwe aanvoer, eigenaren voorzichtiger
•                 slavernij zou uiteindelijk verdwijnen

Verbod op slavernij

• Groot-Britannie: 1807
  
• Andere landen volgden
  
• Nederland: 1814

Slavernij nam niet echt af

Oorzaken:

1. De mensenhandel bleef doorgaan, ook al was dat illegaal.
2. Slaveneigenaren gingen de kinderen van slaven beter verzorgen, zodat er nieuwe slaven opgroeiden. 

Acties abolitionisten

1. Zoveel mogelijk slaven vrijkopen.
2. Probeerden anderen van hun gelijk te overtuigen.

Systeem bleef echter bestaan

afschaffing slavernij

GROOT-BRTTANNIE

1833: Groot-Brittannië  > slavenopstand Jamaica met veel geweld                                                      onderdrukt.

VERENIGDE STATEN

voor 1800: enkele noordelijke staten in de VS schaffen slavernij af> industrie, meeste mensen in loondienst

1861: burgeroorlog > verzet afschaffen slavernij overige noordelijke staten 

                                            en zuidelijke staten (veel katoen- en tabaksplantages)

1863: alle noordelijke staten in VS afschaffing slavernij alle staten

1865: noordelijke staten winnen burgeroorlog >zuidelijke staten moeten zich aan verbod op slavernij houden

Vrijlating van slaven: emancipatie

afschaffing slavernij in Nederlandse koloniën

1860: Nederlands-Indië 

1863: Suriname en Nederlandse Antillen 

             > vrijgelatenen moesten tot 1873 doorwerken voor 

                 hun meester 

            > voormalige eigenaren kregen schadevergoeding voor  

                verlies bezit vrijgelatenen... niets...

Ketikoti

 1 juli 1863: de dag waarop in Suriname en op de Antillen de slavernij werd afgeschaft.

 ‘Het verbreken van de ketenen’.

In NE nu: officiële herdenkings-/feestdag. 

Gevolgen afschaffing slavernij

• Veel vrijgelatenen beginnen landbouwbedrijfje/naar de stad;
• Plantage eigenaren op zoek naar nieuwe landarbeiders;
• Contractarbeiders.

Contractarbeider

 Een vrij persoon die voor een bepaalde periode in een ander land loonarbeid verricht en daarna vrij is terug te keren naar het land van herkomst.

Contractarbeiders

 Klinkt mooi maar...

• Omstandigheden net zo slecht als in slaventijd;
• Laag loon > gevolg geen geld voor terugkeer.

Het Slavernijverleden Nu

Weinig aandacht vóór 2000

- Slavernij gezien als ver verleden

- Nauwelijks besproken in schoolboeken

Meer aandacht sinds 2000

- Tentoonstellingen, boeken, documentaires

- Onderwijs besteedt er meer tijd aan

Oorzaken toegenomen aandacht:

-Einde kolonialisme (1945–1975):

- Koloniën schrijven hun eigen geschiedenis

Slavernij krijgt meer plek in geschiedschrijving

-Immigratie uit voormalige koloniën:

-Behoefte aan herkenning in geschiedenis

Aandacht voor koloniale overheersing en slavernij

Discriminatie & achterstanden nu:

Verband met slavernijverleden

Hardnekkige negatieve denkbeelden

Aan de slag

Lezen: theorie 6.2 

• Maken: 1 t/m 6

• Klaar? Maak een samenvatting van 6.2