6.4 temperatuur en moleculen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Paragraaf 6.4

Temperatuur en Moleculen

Leerdoelen; Je kunt

1. het gedrag van moleculen in verschillende fasen beschrijven
2. de fasen benoemen waarin stoffen kunnen voorkomen
3. met het gedrag van moleculen de fase-overgangen beschrijven
4.  de fase-overgangen benoemen waarbij energie nodig is
   
5. de fase-overgangen benoemen waarbij energie vrijkomt
   
6. het verband tussen temperatuur, tijd en energie beschrijven.

6.4 Temperatuur en moleculen

Vastestof(ijs) 

Moleculen in een vloeistof

Water

phet.colorado.edu

Moleculen in een gas

Waterdamp

phet.colorado.edu

6.4 Temperatuur en Moleculen

Wat is de fase van de moleculen

1. gasvormige stof
2. vloeibare stof
3. vaste stof
4. geen van drie

Wat is de fase van de moleculen

1. gasvormige stof
2. vloeibare stof
3. vaste stof
4. geen van drie

Wat is de fase van de moleculen

1. gasvormige stof
2. vloeibare stof
3. vaste stof
4. geen van drie

Faseovergangen

Faseovergangen

Rijpen

Vervluchtigen ofwel sublimeren

Verdampen

verdampen

Condens(eren)

Stollen & smelten

Als een vloeistof in een vaste stof verandert, dan noemen we dit stollen. Als een vaste stof in een vloeistof verandert, dan noemen we dit smelten. 

Water stolt als we het afkoelen onder de 0 °C en smelt als we het verwarmen boven de 0 °C. We noemen 0 °C daarom het smeltpunt of het stolpunt van water. Verschillende stoffen hebben een verschillend smeltpunt.

6 Faseovergangen

verdampen & condenseren

smelten & stollen

vervluchtigen & rijpen

verband tussen temperatuur, tijd en energie

Je voegt energie toe aan het water. Je ziet dat de temperatuur stijgt. Met een horloge en een thermometer kun je bijhouden hoe snel de temperatuur van het water stijgt.  Na afloop geef je je meetresultaten weer in een diagram (figuur 8). 

Je kunt met de waterkoker ook minder water verwarmen. De hoeveelheid energie die je toevoert per seconde is gelijk. De temperatuur van het water stijgt dan sneller (figuur 9).

Aan de slag!

Maak van paragraaf 6.4

Opdrachten 1 t/m 13 en testjezelf 

rood = Iedereen is stil

oranje = Iedereen is stil, docent beantwoord wel vragen

groen = Je mag zachtjes overleggen met je buurman/buurvrouw

Leerdoelen; nu kun je: 

1. het gedrag van moleculen in verschillende fasen beschrijven
2. de fasen benoemen waarin stoffen kunnen voorkomen
3. met het gedrag van moleculen de fase-overgangen beschrijven
4.  de fase-overgangen benoemen waarbij energie nodig is
   
5. de fase-overgangen benoemen waarbij energie vrijkomt
   
6. het verband tussen temperatuur, tijd en energie beschrijven.

Leerdoelen; Je kunt

1. het gedrag van moleculen in verschillende fasen beschrijven
2. de fasen benoemen waarin stoffen kunnen voorkomen
3. met het gedrag van moleculen de fase-overgangen beschrijven
4.  de fase-overgangen benoemen waarbij energie nodig is
5. de fase-overgangen benoemen waarbij energie vrijkomt
6. het verband tussen temperatuur, tijd en energie beschrijven.

Fase-overgangen

• Voor smelten en verdampen is energie nodig. Deze twee fase-overgangen zijn aangegeven met een rode pijl.
• Als waterdamp condenseert en water wordt, dan komt er energie vrij. En als water stolt (bevriest) en ijs wordt, komt er ook energie vrij.

Temperatuur, tijd en energie

• Met een waterkoker kun je water verwarmen. Je voegt daardoor energie toe aan het water. Je ziet dan dat de temperatuur stijgt.
• Je kunt met de waterkoker ook minder water verwarmen. De hoeveelheid energie die je toevoert is gelijk. De temperatuur van het water stijgt dan sneller.

aan de slag:

de volgende opgaven moeten voor de volgende les af zijn:

§6.4 goed lezen 

daarna opgaven  maken