Inleiding - herhaling

• Filosofie
• Secundair onderwijs

Inleiding - Herhaling

Mij lijkt filosofie

Leuk

Saai

Moeilijk

Weet ik niet

Ik denk bij filosofie aan

Filosofie kom je overal tegen!

Instructie 

Het vak filosofie bestaat uit

• discussie en gesprekken
• gedachtenexperimenten
• filosofen en theorieën
• toepassen, vergelijken en zelf een mening vormen

WAT HEB JE ERAAN?

Filosofie komt terug in volgende studies:

Filosofie

Moraalwetenschappen

Psychologie

Pedagogiek

Criminologie

Rechten

Journalistiek

Filosofie gaat over (moeilijke) vragen:

Wat is goed? Wat is geluk? Hoe moet je leven?

Wat is waarheid?

Wanneer mag je liegen? 

Heeft de mens een ziel?

Zijn mensen een soort dieren?

Kunnen computers de mens vervangen?

Hoe weet je zeker dat je niet de enige bent met bewustzijn?

Wanneer weet je iets zeker?

En altijd...

Waarom? 

"Filosoferen begint bij verwondering, wordt gedreven door liefde voor wijsheid en betekent:

• alles (kunnen) bevragen
  
• kritisch denken
• zorgvuldig argumenteren
  

Maar wat heb je eraan...

- je leert kritisch denken en je mening onderbouwen

- je leert verbanden te leggen;

- je leert nadenken over de vreemde wereld waar je in geworpen bent.

Ik verwacht van jou...

- een open houding

- bereidheid om te lezen 

- geduld te hebben met moeilijke woorden en teksten.

Moet je het schoolreglement in de vuilnisbak gooien?

1. ja
2. Neen

Zeg je tegen je vriend(in) dat je hem/haar ontrouw bent geweest?

1. Ja
2. Neen

Heb je wel eens mensenvlees gegeten?

1. Ja
2. Neen

Waarom lijkt je school op een gevangenis?

Kun je zonder je mobiele telefoon?

1. Ja
2. Neen
3. Misschien
4. Mijn leven is voorbij dan

Doe je wat de directeur zegt, ook als hij onzin uitkraamt?

1. Ja, want hij is de directeur
2. Neen
3. Help, ik twijfel
4. Ik durf dat niet

Waarom masturbeer je niet op het schoolplein?

Heb je altijd een decoder nodig om een kunstwerk te begrijpen?

1. Ja
2. Neen
3. Euhm wat is een decoder?

Wanneer verandert een urinoir in een kunstwerk?

1. Een urinoir???
2. Dat is geen kunst!
3. Help
4. Ik vind filosofie niet meer leuk!

Kom ik bij de afsluitende vraag:

Moet je je leerkracht filosofie aan het begin van het schooljaar in brand steken? 

🔥

Niet meteen. Wacht er nog even mee. Gun haar in ieder geval de tijd te laten zien wat ze waard is voordat je haar naar de brandstapel stuurt. 

Ik weet dat je voor deze leerstof bent gewaarschuwd: ze dient nergens toe, je begrijpt niet waar de leerkracht het over heeft, ze roept steeds meer vragen op zonder er ooit antwoord op te geven, ze is vaak niet meer dan een voorgekauwd dictee waar je kramp in je pols van krijgt enzovoort. Helemaal ongelijk heb je niet, zo is het vaak... MAAR

Al maak je in eerste instantie kennis met weinig opwindende denker - en maakt de leerkracht een al even saaie indruk-, toch moet je er niet van uitgaan dat de hele filosofische wordt bepaald door trieste personages en arme stakkers die des te beter kunnen nadenken naarmate ze onhandiger in het leven staan en minder steun in hun bestaan ondervinden.

De filosofie is een continent vol mensen, gedachten en tegenstrijdige en uiteenlopende ideeën dat je kunt benutten om een geslaagd bestaan te creëren, zodat je van je leven geniet en er dag in dag uit zelf vorm aan geeft. het is de taak van je leerkracht om je van een kaart en kompas te voorzien en het is jouw taak je weg te vinden in deze ingewikkelde, maar boeiende wereld. Goeie reis...

Filosofie =?

Een zoektocht naar wijsheid, naar inzicht, naar de zin van dingen. 

Deze is al meer dan 2500 jaar oud!

In het Oude Griekenland vroegen mensen zich voor het eerst bewust af waarom dingen zijn zoals ze zijn en niet zomaar omdat God het zo wilde, maar omdat er misschien een logica, oorzaak of betekenis achter zit. 

Filosofie = liefde voor wijsheid

Moeder van alle wetenschappen! 

Pas vanaf de 16de eeuw begonnen disciplines zoals natuurwetenschappen, geschiedenis en psychologie zich los te maken van de filosofie, maar filosofie blijft hun oorsprong => de moeder van alle wetenschappen. 

Jullie kennen het huis van de filosofie nog van vorig jaar? 

Wat vond je allemaal terug in het huis van de filosofie? 

Huis van de filosofie

1. Metafysica, filosofische godsleer
2. Kosmologie, natuurfilosofie
3. Filosofische antropologie
4. Filosofische kennisleer, wetenschapsfilosofie
5. Moraalfilosofie of ethiek, sociale filosofie, politieke filosofie
6. Esthetica, kunst-en cultuurfilosofie

Filosofische vraag

Geen moeilijke of slimme vraag, maar fundamenteel open en kritisch. Begrippen die we allemaal kennen, maar waar we vaak niet over nadenken. 

Bijvoorbeeld: 

Wat is vrijheid? Wat maakt iemand verantwoordelijk? Wanneer is iets kunst? 

=> Valt niet op te lossen door feiten op te zoeken! 

Wat onderscheidt filosofie van andere wetenschappen? 

Natuurwetenschappen werkt met experimenten, observaties... 

Filosofie werkt met begrippen, logica en redeneringen, ze onderzoekt niet enkel hoe dingen zijn, maar ook hoe ze zouden moeten zijn - en wat het betekent dat ze zijn zoals ze zijn. 

Verschil met menswetenschappen (psychologie/sociologie), verklaren het gedrag van mensen adhv modellen of statistieken, stelt de filosofie de vraag wat het eigenlijk betekent om mens te zijn, niet verklaren wel proberen begrijpen. 

Soorten filosofie in HUM

2de graad: 

• Wijsgerige antropologie
• Ethiek
• Inleiding tot wetenschapsfilosofie
• Inleiding tot milieufilosofie

Wat zien we dit jaar? 

1. Sekse en Gender 
2. Feministische filosofie: een rommelig overzicht
3. Hoe moet ik handelen: moraal en ethiek 
4. Wat kan ik weten: (on)logisch denken en de wetenschappelijke methode
5. Wat mag ik hopen: Wat is geluk en milieufilosofie 

Sekse & gender = 1ste verdiep rechts

Wij tekenen er een.......... bij