KLAS 1: H3. LEVEN MET HET GELOOF

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

KLAS 1 HOOFDSTUK 3

LEVEN MET HET GELOOF

KLAS 1 - HOOFDSTUK 3 - LEVEN MET HET GELOOF

• 3.1 Monniken en ridders
   
• 3.2 Het ontstaan van de Arabische wereld
   
• 3.3 Godsdiensten in onze samenleving
   
• 3.4 Omgaan met verschillen

3.1 Monniken en ridders  

LEERDOELEN 3.1

Aan het einde van deze paragraaf:
 

• weet je hoe Karel de Grote het Frankische rijk uitbreidde;
   
• kun je uitleggen hoe het Frankische rijk werd bestuurd;
   
• kun je uitleggen hoe in het Frankische rijk het christelijk geloof verspreid werd en welke rol geestelijken daarin speelden;
   
• kun je uitleggen hoe in de tijd van Karel de Grote de samenleving georganiseerd was.

NU: filmpje Karel de Grote van het Klokhuis (15 min.)

www.hetklokhuis.nl

Wat heb je onthouden over het filmpje
van Karel de Grote?

Welk volk werd na het uiteenvallen van het Romeinse rijk erg machtig?

• de Franken
   

Onder leiding van wie veroverden de Franken een groot deel van Europa?

• Karel de Grote
   

Wanneer is de tijd van monniken en ridders?

500 - 1000

De tijd van monniken en ridders duurde van..

1. 3000 v.C. - 500 n.C.
2. 500 n.C. - 1000 n.C.

De tijd van monniken en ridders noemen we ook wel de..

1. prehistorie
2. oudheid
3. middeleeuwen
4. moderne tijd

Welke belangrijke mensen benoemde Karel de Grote om gebieden van het Frankische rijk te besturen?

• Hoge edelman, bestuurder van een hertogdom:
  

hertog
 

Hoge edelman, bestuurder van een graafschap:

• graaf
   

Hoe wordt de groep aanzienlijke personen genoemd die voorrechten kregen van Karel de Grote?

• edelen of adel
  

Welke twee verplichtingen hadden de edelen aan Karel de Grote in ruil voor het besturen van een gebied?

• De edelen gaven advies over het besturen van het rijk.
• De edelen leverden ridders.

 

Wat is een ridder?

• militair te paard
  

Waarom dacht Karel de Grote dat iedereen naar hem zou luisteren als iedereen christelijk was?

• Christenen geloofden dat de keizer (Karel de Grote) door God was aangesteld.
   

Aan wie gaf de paus opdracht om mensen christelijk te maken?

• monniken
   

Wie leefden net als de monniken in eigen kloosters?

• nonnen
  

Wie was de baas over een groep gelovigen in de kerk?

• een priester
   

Hoe heet de uitleg van het geloof op zondag in de kerk?

• preek
   

Hoe noemen we mensen die de hele dag met hun geloof bezig zijn?

• geestelijken

Hoe wordt de edele genoemd die de plicht had om de halfvrije boeren bescherming te bieden?

• heer
   

De horigen leverden een deel van hun vrijheid in voor de bescherming van de heer.
 

Welke plichten hadden de horigen?

• deel van de oogst afstaan

• onbetaald werken
• mochten het land niet verlaten
• mochten zonder toestemming van de heer niet trouwen

 

Wat heb je onthouden van deze les?

NU: maken van
cursus 3.1 

3.2 Het ontstaan van de Arabische wereld

LEERDOELEN 3.2

Aan het einde van deze paragraaf:  

• weet je hoe de islam ontstond;
   
• weet je hoe Mohammed een eigen staat stichtte en hoe moslims hun geloof belijden;
   
• kun je uitleggen hoe de islam verder verspreid werd;
   
• kun je uitleggen wat wordt bedoeld met de Arabische wereld.
  

Arabische wereld

Van welke god kreeg de profeet Mohammed boodschappen door?

• Allah
   

Welke nieuwe godsdienst met één god is ontstaan nadat Mohammed de boodschappen van Allah ging doorvertellen?

• Islam
   

Hoe wordt het heilige boek genoemd waarin de boodschappen van Allah aan Mohammed zijn opgeschreven?

• Koran
  

Mohammed stichtte een islamitische staat
waar mensen zich moesten houden aan de
regels van de islam.
 

Hoe noemen we de aanhangers van de islam?

moslims
 

De Kaäba werd na een hevige strijd de 

heiligste plek voor moslims. In welke stad
vind je de Kaäba?

• Mekka
   

Hoe noemen we een islamitisch
gebedshuis?

• moskee
  

In welk jaar stierf Mohammed?

• 632
  

Hoe noemen we de opvolger van Mohammed als politiek en geestelijk leider van de moslims?

• kalief
   

Hoe verspreiden de kaliefen de islam?

• De kaliefen veroverden, vaak met geweld, veel gebieden waardoor het islamitische rijk werd uitgebreid.

 

Welke drie steden zijn belangrijk voor de moslims?

• Mekka, Medina en Jeruzalem
  

Noem vier kenmerken van de Arabische cultuur.

• Arabische taal
  
• islam als geloof
  
• moskee als gebedshuis
  
• overal dezelfde islamitische regels
   

Hoe noemen we het gebied met de Arabische cultuur?

• Arabische wereld
  

Welke twee godsdiensten kwamen naast de islam ook voor in de Arabische wereld?

• christendom
  
• jodendom
   

Op welke manier gingen moslims om met joden en christenen in de Arabische wereld?

• Moslims waren vaak verdraagzaam (tolerant) voor joden en christenen.
  

Wat heb je onthouden
van deze les?

NU: maken van
cursus 3.2 

3.3 Godsdiensten in onze samenleving

LEERDOELEN 3.3

Aan het einde van deze paragraaf:  

• weet je wat een levensbeschouwing is en kun je daar voorbeelden van geven;
   
• kun je uitleggen wat vrijheid van godsdienst betekent;
   
• weet je wat wereldgodsdiensten zijn en waar deze voorkomen;
   
• kun je uitleggen wat er bedoeld wordt met de scheiding van kerk en staat.
  

Wat is een levensbeschouwing?

Wat is de omschrijving van levensbeschouwing?

• hoe je over het leven denkt
   

Levensbeschouwing heeft meestal te maken met een geloof.
 

Veel scholen zijn opgericht door mensen met een levensbeschouwing.
Welke scholen zijn dat bijvoorbeeld?

• christelijke en islamitische scholen
   

Hoe noemen we scholen zonder levensbeschouwing?

• openbare scholen
  

Scholen zonder levensbeschouwing heet een..

1. openbare school
2. bijzondere school

Een christelijke school is een..

1. openbare school
2. bijzondere school

Een islamitische school is een..

1. openbare school
2. bijzondere school

Wat is een ander woord voor godsdienst?

• religie
  

Hoe noemen we het als je in een land vrij mag kiezen welk geloof je aanhangt?

• vrijheid van godsdienst
  

Er zijn ook landen zonder vrijheid van godsdienst. Mensen die niet geloven of een ander geloof aanhangen wordt er gestraft.

Een ander woord voor godsdienst is ..

1. kerk
2. religie

Hoe noemen we een godsdienst die zich over grote delen van de wereld heeft verspreid?

• wereldgodsdienst

 

Wat zijn de vijf wereldgodsdiensten?

• christendom
• islam
• jodendom
• hindoeïsme
• boeddhisme

Wat zijn de 5 wereldgodsdiensten?

Waar komt het christendom vooral voor?

• Amerika, Europa, Rusland, zuiden van Afrika, Australië en Nieuw-Zeeland
  

Waar komt de islam voornamelijk voor?

• noorden van Afrika, zuidwesten van Azië en Indonesië
  

Waar is het jodendom de grootste godsdienst?

• Israël
  

Waar is het hindoeïsme de grootste wereldgodsdienst?

• India, Nepal, Sri-Lanka
   

Waar is het boeddhisme de grootste wereldgodsdienst?

• oosten van Azië
  

In Nederland staat het geloof los van de wetten en het bestuur van het land. Dit noemen we:

• scheiding van kerk en staat
   

Niet in alle landen van de wereld is er scheiding van kerk en staat. Er zijn bijvoorbeeld landen waar de islamitische wet belangrijk is. Hoe heet die wet?

• de sharia

Wat heb je onthouden
van deze les?

NU: maken van
cursus 3.3 

3.4 Omgaan met verschillen

Hoe noemen we de manier waarop mensen leven?

• cultuur
   

Uit welke vier kenmerken bestaat cultuur?

• taal
• geloof
• gebruiksvoorwerpen
• gewoonten
   

Ieder land heeft een eigen cultuur, maar mensen nemen ook dingen van andere culturen over.

Hoe noem je woorden, gebaren of voorwerpen met een speciale betekenis?

• symbool
   

De koning leest elk jaar op Prinsjesdag de troonrede voor.
Waar is dit is een voorbeeld van?

• ritueel
   

Johan Cruijff is een voorbeeld van een persoon met eigenschappen die gewaardeerd worden. Hoe noem je zo’n persoon?

• held
  

Wat heb je onthouden van deze les?

NU: maken van
cursus 3.4