Het bewegingsstelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Het bewegingsapparaat

Marjolein Bosman

Docent G&W ROC Mondriaan

Het bewegingsstelsel

Wat weet je al over het bewegingsapparaat?

www.bing.com

Een video met uitleg over het skelet.

Duur 8.25 minuten. 

Het skelet biedt stevigheid en bescherming. Uit hoeveel botten bestaat ons skelet?

1. 56
2. 106
3. 206
4. 306

Kijk goed naar deze afbeelding. Hier komen een paar vragen over. 

Alle botten zijn op een gelijke manier opgebouwd. Hoe heet het vlies eromheen?

1. substantia compacta
2. substantia spongiosa
3. lamellen
4. periost

Botstructuur:

1. substantia compacta = hard botweefsel. Dit bevindt zich aan de buitenkant.

2. substantia spongiosa = sponsachtig botweefsel = zorgt dat botten minder zwaar zijn met hierin het beenmerg en hun functies.

3. lamellen, zijn verschillende lagen. botmaterix die in ringen rondom een middelpunt liggen. 

4. periost = botvlies = een stug membraam en bedekt het hele bot (behalve het gewricht) = biedt bescherming. Erg gevoelig door zenuwen. 

Osteoclasten 

Osteoblasten 

Osteocyten 

Cellen die zorgen voor afbraak van bot = botresorptie

Cellen die zorgen voor onderhoud botmatix.

Cellen die de botmaterix onderhouden = ossificatie  

De botten in ons lichaam worden tijdens ons hele leven afgebroken en weer opnieuw opgebouwd. 

Belangrijkste cellen hierbij:

1. osteoclasten: liggen direct op het botweefsel en scheiden zure en eiwit oplossende  enzymen uit waardoor de botmatrix oplost. 

2. Osteoblasten: bouwen het bot op door het verhogen van de calciumspiegel. 

3. Osteocyten: zijn rijpe osteoblasten, die steeds oude materix afbreken en weer nieuwe aanmaken. 

Waarvoor zorgt de groeischijf?

1. bindweefsel vorming
2. lengte groei.
3. breedte groei.
4. vorming van bloedcellen.

Na de geboorte blijft een deel van het embryonale kraakbeen bestaan als groeischijf. Dit zorgt voor lengtegroei. Na de puberteit stopt dit. 

Welk onderdeel in het bot vormt bloedcellen?

1. Rood beenmerg
2. Geel beenmerg
3. Diafyse
4. Epifyse

• Het geel beenmerg bevat vet.
• Het rode beenmerg, productie van verschillende bloedcellen (zowel rode, witte, als bloedplaatjes, vanuit stamcellen) 
• Diafyse en epifyse is een beschrijving voor de pijpbeenderen. De diafyse is de schacht (middendeel) en de epifyse is het brede uiteinde. 

Welke schedelonderdelen ken je? 

1. Voorhoofdsbeen = os frontale

2. Slaapbeen = os temporale 

3.  Jukbeen = os zygmaticum 

4. Onderkaak = mandibula 

5. Jukboog

6. Bovenkaak = maxilla

7. Ooropening 

8. Achterhoofdsbeen = os occipitale 

9. Wiggenbeen = os sphenoidale

10. Achterhoofdbeen = os occipitale

11. Traanbeen = os lacrimale 

12. Neusbeen = os nasale 

Hoeveel borstwervels (thoracale) heeft de mens?

• Zeven nekwervels, waarvan de twee bovenste atlas en draaier heten.
• Twaalf borstwervels.
• Vijf lendenwervels.
• Het heiligbeen als samengroeiing van de vijf sacrale wervels.
• Het staartbeen oftewel stuitbeen, bestaande uit vier wervels.

Een kromming van de ruggenwervels naar links of rechts noemen we een...

1. Scoliose
2. Kyfose
3. Lordose
4. Meiose

Als de wervels helemaal kaarsrecht op elkaar zouden staan, dan zou alle druk op de onderste wervels terechtkomen. 

Om dat te voorkomen heeft de wervelkolom een aantal natuurlijke krommingen in de vorm van de letter s. 

Met die s-vorm ontstaat er een soort verende werking in de wervelkolom.

De natuurlijke krommingen worden lordose en kyfose genoemd.

Als je vanaf de zijkant naar de wervelkolom kijkt, dan zie je in het cervicale en lumbale gedeelte een kromming richting de navel: dit is de lordose.

In het thoracale en sacrale gedeelte van de wervelkolom tref je een kromming aan van de navel af: dit is de kyfose.

Waar in het wervelkanaal is het wervelgat het grootst?

1. nek (cervicale) wervels
2. borst (thoracale) wervels
3. lende (lumbale) wervels
4. heiligbeen (sacrale) wervels

De wervelkolom beschermt het ruggenmerg. Het ruggenmerg ligt in de vorm van een 'streng' in het wervelkanaal vanaf het achterhoofdsgat tot ongeveer de tweede lumbale wervel (lendenwervel).

Het ruggenmerg verbindt de hersenen en de periferie (uiteinden) van het lichaam door middel van 31 of 32 paar ruggenmergszenuwen.

De ruggenmergstreng is vlak na uittreding uit de hersenen het dikst. 

Het wervelgat is daarom het grootst in de cervicale (hals) wervels. 'Onderweg naar beneden' treden er steeds meer ruggenmergszenuwen uit richting de periferie. Daardoor wordt de ruggenmergsstreng richting de lumbale wervels steeds dunner en het wervelgat steeds kleiner.

Wat is het doel van de tussenwervelschijf?

De tussenwervelschijf (discus) is de schokdemper van de rug. 

Centraal in de discus zit een kern (nucleus) die uit een gelei-achtige massa bestaat. Deze kern wordt omgeven door een sterke bindweefselring die aan de beide wervels en aan de ligamenten zit vast gegroeid. Daardoor zorgt de tussenwervelschijf ook voor stabiliteit van de wervelkolom.

Als de stevige buitenkant van de discus beschadigt of onder druk komt te staan, kan de gelei-achtige kern gaan uitpuilen, waardoor er een 'hernia' kan ontstaan.

Ken je de verschillende onderdelen bij naam? 

1. schedel 

2. sleutelbeen

3. borstbeen

4. ribbenkast

5. opperarmbeen = humerus

6. ellepijn (pink) = ulna

7. spaakbeen (duim) = radius

8. wervelkolom

9. heupbeen = os coxae

10. heiligbeen = os sacrum 

11. dijbeen = femur

12. knieschijf = patella

13. scheenbeen = tibia 

14. kuitbeen = fibula 

Wat is een voorbeeld van een rolgewricht?

1. duimgewricht
2. heupgewricht
3. kniegewricht
4. spaakbeen -ellepijp

Een rolgewricht is een gewricht waarbij de twee botten waar het gewricht tussen zit over elkaar heen rollen. 

De draaiing is slechts in een richting mogelijk en kan weer terugdraaien. Voorbeelden van een rolgewricht zijn het spaakbeen en de ellepijp in de onderarm.

Welke onderstaande afbeeldingen bestaan uit dwarsgestreept spierweefsel?

1. 
2. 
3. 
4. 

Alle genoemde onderdelen vallen onder de onwillekeurig spierweefsel. Alleen het hart bestaat uit dwarsgestreept spierweefsel. 

Welke spier verkort bij het buigen van de arm?

1. 
2. 
3. 
4. 

A. is juist dit is de bisceps of tweehoofdigebovenarmspier. Deze verkort om te buigen.

B. Dit kan alleen als de spier hierachter langer wordt. Dit is de triceps brachii of driehofdige bovenarmspier.

C. Dit is de deltapier.  Deze spier zorgt voor het voor zijwaartse  bewegingen/ en omhoog bewegen.

D. Dit is een onderarmspier, deze doet niet mee voor buigen van de arm. 

Heb je nog vragen over spieren?

Hoe heb je de les ervaren?

Leerzaam

interessant maar ik weet alles al

interessant maar te moeilijk

oninteressant.