Herhaling Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Datum:

Vak: Geschiedenis

Je weet hoe de Koude Oorlog verliep en waarom er constant dreiging was voor het uitbreken van een Derde Wereldoorlog 

Aan het einde van dit lesuur heb je alle belangrijke gebeurtenissen en personen uit de Koude Oorlog herhaald en ben je klaar voor de toets 

Lesuur 1: Herhaling van alle hoofdstukken 

Lesuur 2: Toets Koude Oorlog 

- 

- 

Toets Koude Oorlog 

- 

Toetsweek: PTA Koude Oorlog hoofdstuk 1 t/ 4 en 6 

Communisme 

• Sovjet-Unie 

• Iedereen gelijkwaardig, geen prive bezit 

• Overheid bepaalt wat bedrijven maken: planeconomie 

Kapitalisme 

• Verenigde-Staten 

• Zoveel mogelijk winst maken

•  Ondernemers bepalen welk product ze maken voor welke prijs: markteconomie 

• Kapitalistisch land meestal grondrechten

Twee machtsblokken

• Vanaf 1945 twee machtsblokken  

• Proberen beide invloedsferen uit te breiden 

• Wapenwedloop tussen de twee machtsblokken

Blokkade van Berlijn

• 1948: Geallieerden voeren Deutsche Mark in, in West-Duitsland 

•  Inflatie van de Rijksmark in Oost-Duitsland 

• Stalin: in strijd met afspraken conferentie van Jalta

Blokkade van Berlijn

• Berlijn ook verdeeld in bezettingszones 

• Stalin wil Berlijn  

• Water, gas, Electra en wordt afgesloten in West-Berlijn
• Geen voedselvoorraad 

Deling van Duitsland

• Na blokkade van Berlijn samenwerking met S.U. onmogelijk voor geallieerden 

• De drie westelijke bezettingszones worden een nieuw land: BRD - Bondsrepubliek Duitsland 

NAVO

• Westelijke geallieerden bang voor aanval S.U. 

• NAVO (Noord-Atlantische Verdragsorganisatie) 

• Duitsland geen lid

Het Warschaupact 

• BRD:  door Marshallplan verliep economisch herstel goed 

• Sterke democratie

• 1955: BRD in de NAVO 

• S.U. richt Warschaupact op 

Berlijnse muur 

• Lange tijd kunnen burgers van Oost- naar West 

• Mensen uit DDR zien hoe welvarend de BRD is 

• Mensen uit de DDR verhuizen naar de BRD 

De Verenigde Naties 

• 1945 opgericht 

•  Samenwerking 193 lidstaten

• Bewaren van vrede en veiligheid in de wereld 

• Komen samen wanneer er oorlogsdreiging is

Korea Oorlog 

• 1910 Korea door Japan bezet 

• 1941 Japan in oorlog met V.S. 

• Na WOII: Noord-Korea bezet door S.U. en Zuid-Korea door V.S.  

Noord en Zuid 

• Sovjet-Unie maakt van Noord-Korea een communistisch land 

• Verenigde-Staten maakt van het zuiden een democratisch land 

• Leider Kim II-Sung wil dat heel Korea communistisch wordt  

Leiders S.U. en V.S. tijdens de Cuba Crisis 

• 1953 Stalin gaat dood; Nikita Chroestjov nieuwe leider S.U. (links)

• 1961-63 : John F. Kennedy president van de V.S. (rechts)

Cuba Crisis 

• Grote spanning tussen S.U. en V.S. 

•  Dreiging op een derde wereldoorlog is groot 

Cuba Crisis 

• 1959: Fidel Castro aan de macht in Cuba (staatsgreep)

• Voert grote hervormingen door: plantages en fabrieken worden staatsbezit 

• V.S. boycot handel in Cubaanse sigaren en suiker 

Cuba Crisis 

• Fidel Castro vraagt steun aan de S.U. 

•  Bedreiging voor de V.S. proberen Castro en regering gevangen te nemen 

• Mislukt: Castro nog populairder in Cuba 

Gevolgen van de Cubacrisis

• Iedereen beseft dat de wereld heel dicht bij een nieuwe wereldoorlog had gezeten
  

• Betere communicatie tussen de VS en de SU: directe telefoonverbinding (Hotline)

• De Amerikanen halen ook hun raketten uit Turkije, maar spreken met Chroesjtsjov af dat hij dit niet bekend maakt.
  

• Chroesjtsjov zal, mede door zijn optreden, in 1964 als leider van de SU worden afgezet.

Vietnamoorlog 

Noord-Vietnam: Ho Chi Minh president (communistisch)

Zuid-Vietnam: democratisch en kapitalistisch land - maar werd al snel corrupt 

Vietcong opgericht --> verzetsgroep in het zuiden, krijgt steun van S.U. en Noord-Vietnam 

De V.S. raakt betrokken 

• Zuid-Vietnam vraagt hulp aan V.S. 

•  Dominotheorie: als een land communistisch wordt, dan worden alle landen het 

Hoe verliep de oorlog?

• De Amerikanen vochten in een volstrekt onbekend jungle-gebied, terwijl de Vietnamezen dit gebied goed kenden
  

• Guerilla-oorlogsvoering: geen massale aanvallen, maar kleine, onverwachte aanvallen van de Vietcong
  

Hoe verliep de oorlog?

• De vijand bevond zich ook tussen de bondgenoten

• Waar is de vijand?! De Vietcong maakte gebruik van tunnels, ondergrondse bunkers en waren soms vrijwel onzichtbaar
  

Crisis in de Sovjet-Unie 

• Planeconomie in S.U. mislukt 

• Productie in S.U. blijft laag 

• Wapenwedloop met V.S. kost veel geld  

Mikhail Gorbatsjov

• Leider Sovjet-Unie 1985-1991 

• Wil hervormingen doorvoeren in de Sovjet-Unie: Glasnost en Perestrojka 

• Bezuinigingen: minder wapens en minder soldaten; ook in het buitenland 

• Wapenwedloop is wat betreft Gorbatsjov voorbij 

Perestrojka 

• Perestrojka: hervorming  

• Economie moet weer 'gezond' worden 

• Kleine particuliere bedrijven toegestaan; invoering markteconomie 

Glasnost 

• Glasnost: openheid 

• Voorheen kritiek op de S.U. of leiders levensgevaarlijk 

• Mensen durven geen kritiek te uiten 

• Vrijheid van meningsuiting 

Wat is er aan de hand?

• Bevolking van Oost-Berlijn en Oost-Duitsland wil meer vrijheid en openzetten van de grens

• maar de Oost-Duitse regering wil dit absoluut niet!
  

• Grote demonstraties tegen de regering in Oost-Berlijn

Aanleiding val van de muur 

• DDR onder grote druk van het volk: demonstraties en vluchtpogingen 

• 9 november 1989: tijdens persconferentie kondigt regeringswoordvoerder aan dat grenzen per direct open gaan  

• Duizenden mensen trekken naar Berlijn

• Grensbewaking besluiten slagbomen open te zetten