2021 blok1W3les 1

• Begrijpend lezen
• Basisschool
• Groep 5

Wat zie je hier? 

Teksten nog niet uitdelen!

Dat komt later. 

Wie heeft deze foto gemaakt denk je?

We gaan 2 teksten lezen die te maken hebben met de aarde en de ruimte. De teksten komen uit dit boek.

Als je een titel leest weet je meestal al een beetje waar de tekst over gaat en wat voor soort tekst je kunt verwachten. Vaak klopt dat, maar soms ook niet. Dan zet de titel je op het verkeerde been. 

Op het verkeerde been gezet
betekent dus:

1. Ik sta niet goed.
2. Ik dacht dat ik het wist, maar het klopte toch niet.
3. Ik had beter op een ander been kunnen gaan staan.
4. Het klopt wat ik dacht.

Dit moet je weten:

Als je gaat lezen, heb je een leesdoel. Je wilt bijvoorbeeld lezen

voor je plezier of iets weten of leren. Ken je je leesdoel, dan kun

je een tekstsoort kiezen die erbij past. Wil je iets weten of leren,

bijvoorbeeld over de ruimte, dan kies je eerder een informatieve

tekst dan een sprookje of een moppenboek. Heb je een tekstsoort

gekozen, dan begin je te lezen. Tijdens en na het lezen check je of

je je leesdoel hebt gehaald.

De teksten

De teksten worden nu uitgedeeld maar je mag ze nog niet lezen. Er komt zo eerst een andere opdracht. 

Je mag straks alleen de titels van de verhalen lezen.
Stel, je bent op zoek naar informatie over de ruimte. Je wilt dus iets weten of leren over de ruimte. Dat is je leesdoel. Zijn dit dan de goede teksten voor jou, denk je?

Straks gaan we tijdens het lezen controleren of het klopt wat je dacht. Het goede antwoord komt dus niet in beeld.

1. ja
2. weet niet
3. nee
4. De eerste wel, de tweede niet

Even informatie vooraf:

• de NASA: een Amerikaanse organisatie die onderzoek

doet in en naar de ruimte

• de ruimtevaarttechniek: de apparatuur die je nodig hebt

om door de ruimte te reizen

• benauwd: klein, je krijgt er een opgesloten gevoel van

Check of je het leesdoel van opdracht 1 kunt halen. Lees de teksten met de pen in de hand. Kom je zinnen tegen met informatie over de ruimte, onderstreep ze dan.

tekst 1              Houdt de ruimte ergens op?

Ik word later astronaut, omdat ik van de ruimte houd.

Van de maan en van de sterren, van planeten en van verre, onontdekte zwarte gaten, die de NASA graag wil laten

onderzoeken als dat kan.

Eerst examen doen en dan ruimtevaarttechniek studeren.

Als dat klaar is ga ik leren hoe ik door de lucht moet zweven.

Dan begint het echte leven.

Lieve mensen, opgelet: ik vertrek in een raket!

Kijk, daar gaat de eerste trap.

Binnen is het nogal krap.

Is het eigenlijk wel fijn om een astronaut te zijn?

Zo’n raket voelt erg benauwd als je van de ruimte houdt...

tekst 2                 Hoe groot is de aarde?

Weet je wat ik wel eens denk?

Dat de aarde het hoofd van een reus is.

Zijn ogen zijn zeeën                   Zijn wangen zijn heuvels

Zijn rimpels ravijnen                   Zijn mond is een grot

en zijn neus is een berg            met spelonken zo diep als de zee    Modelen: Dat woord ken ik niet.

 Ik lees de zin ervoor en de zin zelf nog een keer: ‘zijn neus is een berg / met spelonken zo diep als de zee.’ Een berg is hoog en een spelonk is iets dieps in die berg: een gat dus! Een gat in een berg noem je ook wel een grot. Spelonken zijn dus grotten.

Zijn haren zijn bossen               met bomen en struiken           en paden om langs te verdwalen

Wij zien hem niet                         Hij is te groot

Hij ziet ons niet                            Wij zijn te klein

Maar hij voelt ons wel

Bijvoorbeeld als we kuilen graven in het bos

Want wij zijn geen mensen

Wij zijn luizen op het hoofd van een reus

a Kijk naar tekst 1.
Hoe voelt de ‘ik’ zich als hij voor het eerst in een raket stapt?

1. blij
2. bang
3. ontspannen
4. vervelend

2B; markeer in de tekst; 

 Waarom is de  raketreis vervelend voor hem?

  Markeer de zinnen waaraan je dat het best ziet.

Maak nu een kleine tekening over hoe de astronaut zich voelt in 1 minuut. 

3 a Kijk naar tekst 2.
Hoe kijkt de ‘ik’ naar de aarde:
(het waarom staat op de volgende slide)

1. Van een kleine afstand
2. Van een grote afstand
3. Terwijl hij er op staat
4. Terwijl hij er op ligt

antwoord op vraag 3a

. De ‘ik’ kijkt vanaf een afstandje naar de aarde,

dus niet van dichtbij. Dan alleen kun je de aarde zien als

‘het hoofd van een reus’, als een bol.. 

Zoek de verschillen

Vergelijk de twee teksten met elkaar.

Wat is anders? Overleg met je buurmanmaatje en probeer er zoveel mogelijk te vinden. Schrijf ze op je kladblok. 

                          tekst 1                                              tekst 2

Zoek de overeenkomsten

Vergelijk de twee teksten met elkaar.

Wat zijn de overeenkomsten? (is hetzelfde?) 

Overleg met je buurmanmaatje en probeer er zoveel mogelijk te vinden. Schrijf ze op je kladblok.

    tekst 1                                                                                        tekst 2

overeenkomsten en verschillen

Enkele overeenkomsten zijn: 

*de soort tekst (gedicht); 

*de tekstsoort (fictietekst of fantasietekst); 

*korte teksten; korte regels; geen kopjes

Enkele verschillen zijn: 

*Tekst 1 heeft rijmwoorden en tekst 2 niet; 

*tekst 1 bestaat uit drie stukjes en tekst 2 uit zes stukjes; 

*tekst 1 gaat over de ruimte en tekst 2 over de aarde; 

*in tekst 1 groeit de ‘ik’ van jong (‘Ik word later astronaut’) naar volwassen (‘Dan begint

het echte leven’) en tekst 2 beschrijft één moment uit het leven van de ‘ik’ (‘Weet je wat ik wel eens denk?’).