Examentraining NETL H5

• Other languages
• Secondary Education

Examentraining NETL H5

Wat gaan we doen?

We hebben twee keer een blokuur. 

- Uitleg verloop examen

- Tips 

Tekst 1 maken en bespreken. De rest van het examen is huiswerk!

Facultatief blokuur Nederlands komt in het rooster.

Verloop examen

Examen Nederlands 1e tijdvak 15 mei 13:30/16:00 plus eventueel extra tijd.

Je hebt (meestal) 3-5 teksten. Bij de ene tekst heb je meer vragen dan bij de andere tekst. 

Verloop examen

Meenemen:

- woordenboek NE

- twee pennen zwart of blauw

- twee markeerstiften in verschillende kleuren

- eten/drinken (geen buffet opbouwen, je zult niet verhongeren of uitdrogen in deze tijd)

voorbereiding

Echt leren is natuurlijk niet mogelijk, maar je kunt je zeker voorbereiden! 

• onlineslagen.nl doorwerken
• oude examens oefenen. 
• begrippen leren: functiewoorden, argumentatie, drogredenen...

voorbereiding

lange zitting

Op donderdag 24-4 maak je tijdens de lange zitting een examen Nederlands. Hiervan krijg je de antwoorden mee naar huis. Kijk KRITISCH na. Dat betekent: ga er niet vanuit dat iets goed gerekend wordt wat er niet staat. "Ze snappen wel wat ik bedoel." 

Het examen maken

Lees de tekst eerst helemaal door voordat je de vragen gaat maken.

Tijdens het lezen van de tekst markeer de de kernzin van elke alinea. Doe dit steeds met dezelfde kleur markeerstift. Zo krijg je een duidelijk beeld van de tekst. Je weet wat het onderwerp is en je kent de hoofdgedachte. 

Het examen maken

Als je dat gedaan hebt, pak je het vragenboekje erbij. Er zijn verschillende soorten vragen: 

Het examen maken

• Functionele argumentatievragen > nadenken óver argumentatie, scenariovragen
• Vragen figuurlijk taalgebruik;
• Vragen over framing > feiten en meningen uit elkaar halen, retorische dimensie, manipulatie doorgronden, kritische lezer;
• Synthesetaken > vergelijken, in verband brengen;
• Sorteertaken > haal standpunt eruit en noem de argumenten, sorteren van woorden, etc.;
• Vragen over bruikbaarheid/betrouwbaarheid > beoordelen, evalueren en reflecteren.

Het examen maken

Hoe geef je goed en duidelijk antwoord?

• Citeer alleen wanneer er staat ‘citeer’.
• Als er staat 'leg uit' dan citeer je niet.
• Als je de vraag herhaalt in je antwoord, telt deze herhaling niet mee voor het maximaal aantal woorden. Je maakt minder snel formuleringsfouten.

Vraag: Waarom gaat de schrijver elke week joggen?

Antwoord: Omdat hij fit wil zijn.   Dit is geen correcte zijn. 

Antwoord: De schrijver gaat elke week joggen omdat hij fit wil zijn. Telt niet mee voor het max. aantal woorden. 

Antwoord: de schrijver wil fit zijn. 

• Als je moet samenvatten, gebruik je geen voorbeeld! 
• Bij zinnen: hoofdletters en punten.

Het examen maken

Haal je antwoorden ALTIJD uit de bronnen (teksten/infographics/cartoons). Geef geen antwoorden op basis van je algemene kennis, onderbuikgevoel etc. Het examen Nederlands is er namelijk voor om te toetsen hoe jij informatie uit teksten kunt halen en beoordelen.

NB

Dit geldt niet alleen voor het examen Nederlands, maar ook voor de examens van de andere talen. 

Het examen maken

Het is zinvol om de tweede markeerstift te gebruiken wanneer je bijvoorbeeld:

• Citaten moet overnemen;
• In de vraag een bepaalde zin/citaat staat waar je 'iets' mee moet;
• Voorbeelden moet opzoeken;
• ...

Het examen maken

Werk netjes!

Zorg ervoor dat ik alles goed kan lezen. 

Ga er vanuit dat de tweede corrector heel gemeen is en al jouw punten wil afpakken. Geef hiervoor geen ruimte en werk daarom overzichtelijk en leesbaar. 

Het examen maken

Als je een vraag overslaat maak je deze alsnog als je de andere vragen BIJ DE BETREFFENDE TEKST hebt gemaakt. Wacht niet tot het laatst. Het kan dan gebeuren dat je teksten verwisseld. 

De teksten hebben inhoudelijk vaak overeenkomsten. Dat kan heel verwarrend zijn als je de vragen later maakt. 

Examen 2024

Lees de tekst nu en markeer de kernzinnen.

Als je klaar bent, dan maak je de vragen bij tekst 1.

Deze kijken we vandaag nog na. 

Ben je klaar met tekst 1, werk je door totdat we nakijken.

Maak de rest thuis af en kijk het na. 

tekst 1

1 Met welk begrip kan de functie van alinea 2 ten opzichte van alinea 1 het

best aangeduid worden?

A gevolg

B nuancering

C tegenstelling

D verklaring 

Voordat je antwoordt... Weet je wat er met  keuzemogelijkheden bedoeld wordt?

tekst 1

1 Met welk begrip kan de functie van alinea 2 ten opzichte van alinea 1 het

best aangeduid worden?

Kijk nu nog eens in alinea 1. Er wordt geschreven over een crisis. Daarbij worden woorden als desastreus. Is het echt zo erg? In alinea 2 wordt het al wat afgezwakt, genuanceerd. 

tekst 1

1 Met welk begrip kan de functie van alinea 2 ten opzichte van alinea 1 het

best aangeduid worden?

A gevolg

B nuancering

C tegenstelling

D verklaring 

tekst 1

Volgens tekst 1 bevinden we ons in een “aandachtscrisis” (regels 6-7).

Bij deze vraag heb je het veel makkelijker als je de tekst al het gelezen en de schrijversbedoeling kent!

2 Welke zin legt het best uit wat deze aandachtscrisis inhoudt?

Door het toenemende gebruik van sociale media en digitale technologie

A kunnen we alle nieuwe informatie die op ons afkomt niet meer

bijhouden. Dit is te kort door de bocht. Er staat veel meer in de tekst.

B kunnen we ons concentratievermogen niet optimaal benutten.

C worden onze vermogens tot multitasken en verwerken van prikkels

aangetast. Ook dit is minder dat wat er beschreven wordt. 

D worden onze creativiteit en productiviteit op de proef gesteld.  Nee, hier is juist geen bewijs voor. (alinea 2)

tekst 1

“Eén moment van mentale zwakheid of verveling en de mobiele telefoon

komt tevoorschijn.” (regels 15-18)

Naast mentale zwakheid en verveling worden nog andere oorzaken voor

de aandachtscrisis genoemd in alinea 1 en 2.

3 Noem drie van die oorzaken. Nummer je antwoorden. 

Pak nu je markeerstift en markeer deze zin.

Ook de oorzaken markeren. Kijk alleen in alinea 1 en 2!

Schrijf de oorzaken apart op. In de tekst staan ze vaak als een opsomming.

tekst 1

3 Noem drie van die oorzaken. Nummer je antwoorden. 

 de snelle digitale ontwikkelingen

 de hoeveelheid beschikbare informatie

 het vele multitasken

 de hoeveelheid prikkels die op ons afkomen

 (gebruik van) sociale media / smartphone

indien drie elementen juist 2

indien twee elementen juist 1

indien minder dan twee elementen juist 0

 Beoordeel de spelling. 

NOEM ER NIET MEER! ALLEEN DE EERSTE DRIE ANTWOORDEN WORDEN GETELD

tekst 1

3 Noem drie van die oorzaken. Nummer je antwoorden. 

1. de hoeveelheid beschikbare informatie en multitasken
2. de hoeveelheid prikkels die op ons afkomen en het gebruik van sociale media
3. een nieuwe leefstijl

Wat is hier niet goed gegaan?

Deze leerling krijgt namelijk niet alle punten.

tekst 1

3 Noem drie van die oorzaken. Nummer je antwoorden. 

1. de hoeveelheid beschikbare informatie en multitasken
2. de hoeveelheid prikkels die op ons afkomen en het gebruik van sociale media
3. een nieuwe leefstijl

Je moet de elementen dus apart opschrijven en nummeren. Alleen het eerste antwoord wordt nagekeken.

tekst 1

3 Noem drie van die oorzaken. Nummer je antwoorden. 

1. de hoeveelheid beschikbare informatie en multitasken
2. de hoeveelheid prikkels die op ons afkomen en het gebruik van sociale media
3. een nieuwe leefstijl

Je moet de elementen dus apart opschrijven en nummeren. Alleen het eerste antwoord wordt nagekeken.

tekst 1

In alinea 4 en 5 worden een situatie, het gevolg daarvan, het ontstane

probleem en een oplossing beschreven.

4 Vat de informatie uit alinea 4 en 5 samen door onderstaande tabel in te

vullen.

Neem de nummers over en zet je antwoord daarachter.

situatie: 1

gevolg: 2

probleem: 3

oplossing: 4 

Je hoeft dus alleen de nummers over te nemen!

tekst 1

tekst 1

De afleiding bij het werken in een kantoortuin heeft volgens alinea 6 en 7

nadelige gevolgen, voor het bedrijf of de werknemer.

5 Welke drie nadelige gevolgen zijn dat? Nummer je antwoorden. 

Pak je markeerstift en ga op zoek. Let er weer op dat je de elementen apart benoemd en geen opsommingen in de antwoorden zet.

tekst 1

5 Welke drie nadelige gevolgen zijn dat? Nummer je antwoorden. 

maximumscore 2

De kern van een goed antwoord is:

• (hogere) kosten die gepaard gaan met de afleiding dit is een oorzaak, geen gevolg. Noem dus alleen de kosten. De afleiding is de oorzaak. 
• stress
  
• fouten
  

indien drie elementen juist 2

indien twee elementen juist 1

indien minder dan twee elementen juist 0

 Beoordeel de spelling. 

tekst 1

6 Welk negatief gevolg hebben lunchvergaderingen voor de concentratie

van werknemers, volgens alinea 8 tot en met 10?

Geef antwoord in één of meer volledige zinnen. 

Ga in de tekst op zoek naar wat er gebeurt. De schrijver gaat hier dieper op in dan: De concentratie wordt minder. 

tekst 1

De kern van een goed antwoord is:

• De concentratie (van een werknemer) kan zich (dan) niet opladen.  
• Eenwerknemer krijgt (dan) niet de rust om zich (daarna) weer/beter te kunnen
• concentreren. 
• Je kunt je daarna minder goed concentreren. 
• De concentratiespier kan zich niet ontspannen.

 

Beoordeel de spelling en grammatica.

Er worden geen halve punten gegeven voor halve antwoorden. 

Hieronder staan zes uitspraken over de verhouding van de mens tot

digitale ontwikkelingen.

7 Welke twee uitspraken zijn in overeenstemming met de informatie in

tekst 1?

Noteer alleen de nummers van die twee uitspraken.

1 De mens is mentaal sterk genoeg om afleidingen in de digitale samenleving te weerstaan en ons brein heeft daarom geen training nodig. Onzin, dat staat er zeker niet in.

2 De snelle digitale ontwikkelingen in onze samenleving zorgen ervoor dat ons brein oppervlakkiger gaat functioneren.

Het woord oppervlakkig wordt niet genoemd in combinatie met de werking van de hersenen.

3 Mensen weten in theorie wel hoe ze met de toegenomen informatie moeten omgaan, maar zwichten in de praktijk toch steeds voor afleidende prikkels. Dit staat ook niet zo in de tekst.

4 Het menselijk brein wordt in de digitale samenleving zwaarder belast, maar de werking ervan is niet veranderd. Klopt, zie alinea 2

5 Hoewel er nog geen hard bewijs voor is, zijn er sterke signalen dat de vele digitale informatietoepassingen onze creativiteit en intelligentie aantasten. Nee, waar zou dit staan?

6 Ons brein is dermate gevoelig voor afleiding dat multitasken een inefficiënte manier van werken is. Klopt. Alinea 2, 9

tekst 1

Zowel in alinea 2 als in alinea 6 noemt de auteur argumenten die tegen de

eigen argumentatie ingaan.

8 Welk effect is hiermee waarschijnlijk beoogd?

Lees eerst de alinea's nog een keer. Wat lees je? Hoe pakt de schrijver het aan? Welk effect heeft dit op jou? Daarna kijk je pas naar de antwoordmogelijkheden.

De argumenten die tegen de eigen argumenten ingaan hebben natuurlijk een gunstig effect! De schrijver wil immers een sterk stuk schrijven en serieus overkomen.

tekst 1

Zowel in alinea 2 als in alinea 6 noemt de auteur argumenten die tegen de

eigen argumentatie ingaan.

8 Welk effect is hiermee waarschijnlijk beoogd?

A geloofwaardiger, want hieruit blijkt dat het niet de bedoeling is de lezer

te misleiden. 

B krachtiger, want door deze nuances worden mogelijke bezwaren al

verworpen. Klopt. De bezwaren die je zou kunnen hebben, worden meteen verworpen. Dit is hetzelfde als bij een tegenargument en verwerping/ontkrachting bij een betoog. Dit maakt een tekst krachtiger.

C minder geloofwaardig, want de stelling van de tekst lijkt hierdoor niet

houdbaar.

D minder krachtig, want de tegenargumenten worden onvoldoende

verworpen. 

tekst 1

Kijk goed naar het plaatje. Cartoons zijn vaak ironisch of zelfs sarcastisch. 

Gebruik in je antwoord wel of niet.

Vergeet de toelichting niet.

tekst 1

maximumscore 1

De kern van een goed antwoord is:

De auteur van tekst 1 zal dit wel een goed idee vinden, want er zijn

werkplekken nodig zonder afleiding / waar opperste concentratie mogelijk

is / want in de huidige kantoortuinen zorgen (gesprekken van)

(langslopende) collega’s voor continue afleiding / is er veel afleiding / kun

je je niet goed concentreren.

 Beoordeel de spelling. 

Huiswerk

Maak het examen af. In het tweede (facultatieve) blokuur kijken we het samen na.

Als je niet van plan bent te komen, kijk je het zelf na.

tekst 2

Het blijft verleidelijk om de tekst niet te lezen en gelijk de vragen te maken. Ik vraag jullie toch om dit niet te doen. Je kunt de vragen namelijk veel makkelijker beantwoorden als je de hoofdgedachte kent. Deze vind je door de kernzinnen te markeren. Het is trouwens niet erg als je een keer een kernzin mist.

tekst 2

In alinea 1 en 2 worden een probleem en twee oorzaken van dat probleem

geschetst.

10 Vat het probleem en de twee oorzaken uit alinea 1 en 2 samen door

onderstaande tabel in te vullen. Neem de letters en nummers uit de tabel

over en zet je antwoord daarachter.

Geef antwoord in één of meer volledige zinnen en gebruik voor je totale

antwoord niet meer dan 60 woorden.

probleem: P

oorzaak 1: O1

oorzaak 2: O2

tekst 2

tekst 2

In alinea 3 en 4 komen de begrippen intensief lezen en extensief lezen

voorbij.

11 Geef per begrip aan wat ermee bedoeld wordt in tekst 2.

Noteer beide begrippen en schrijf je antwoord daarachter. 

Haal de antwoorden uit de tekst!

tekst 2

(3) Rond 1450 vond Gutenberg de boekdrukkunst uit. Vanaf dat mo35 ment worden teksten dankzij het

zetten van letters in lood1) in toenemende mate verspreid. En gelezen. Aanvankelijk bestond vooral een intensieve manier van lezen. Mensen lazen, vaak hardop, steeds

hetzelfde boek: de Bijbel, in Duitsland door Luther in de volkstaal

vertaald, of bij ons de moralistische gedichten van Jacob Cats. (4) In de achttiende eeuw begint

men extensief te lezen: het ene boek na het andere wordt verslonden. Mensen laten zich meeslepen door de verbeelding of het betoog

tekst 2

11 maximumscore 2

De kern van een goed antwoord is:

• intensief lezen: steeds (hardop) hetzelfde boek lezen 1

• extensief lezen: het ene na het andere boek lezen / veel verschillende

boeken/teksten lezen 

Haal het dubbelzinnige taalgebruik uit de tekst weg. 

Het ene na het andere boek werd verslonden

tekst 2

“Volgens de achttiende-eeuwse schrijver Georg Christoph Lichtenberg

was de wereld meer veranderd ‘door het lood in zetkasten dan door lood

in kogels’.” (regels 70-75)

12 Wat wordt met deze uitspraak duidelijk gemaakt, gelet op tekst 2?

Probeer eens goed te kijken naar deze uitspraak. Wat staat hier? Wat betekent het? Je hebt de tekst al een keer helemaal gelezen, dus misschien kun je het antwoord al wel bedenken. 

(5) Lezen maakte een democratische maatschappij mogelijk; het was en is de belangrijkste motor achter de basiswaarden van vrijheid en gelijkheid. Burgers begonnen na te denken over wat een rechtvaardige samenleving was en talloze

romans wierpen licht op schrijnende sociale ongelijkheid. Volgens de achttiende-eeuwse schrijver Georg

Christoph Lichtenberg was de wereld meer veranderd “door het lood in zetkasten dan door lood in  kogels”. 

Oh ja, dit hebben we ook al wel een beetje gehad bij literatuurgeschiedenis.

tekst 2

“Volgens de achttiende-eeuwse schrijver Georg Christoph Lichtenberg

was de wereld meer veranderd ‘door het lood in zetkasten dan door lood

in kogels’.” (regels 70-75)

12 Wat wordt met deze uitspraak duidelijk gemaakt, gelet op tekst 2?

Hiermee wordt duidelijk gemaakt dat

A boeken de burgers meer hebben geleerd over een zinvolle manier van

samenleven dan oorlogen hebben gedaan.

B de boekdrukkunst de grote sociale ongelijkheid veel meer heeft

aangewakkerd dan oorlogen hebben gedaan. nee, juist niet

C de boekdrukkunst een grotere bijdrage heeft geleverd aan vrijheid en

gelijkheid dan oorlogen hebben gedaan.

D het lezen van boeken een grotere invloed heeft gehad op het uit de tijd

raken van gewoontes dan oorlogen hebben gehad. 

tekst 2

“Volgens de achttiende-eeuwse schrijver Georg Christoph Lichtenberg

was de wereld meer veranderd ‘door het lood in zetkasten dan door lood

in kogels’.” (regels 70-75)

12 Wat wordt met deze uitspraak duidelijk gemaakt, gelet op tekst 2?

Hiermee wordt duidelijk gemaakt dat

A boeken de burgers meer hebben geleerd over een zinvolle manier van

samenleven dan oorlogen hebben gedaan.

B de boekdrukkunst de grote sociale ongelijkheid veel meer heeft

aangewakkerd dan oorlogen hebben gedaan. nee, juist niet

C de boekdrukkunst een grotere bijdrage heeft geleverd aan vrijheid en

gelijkheid dan oorlogen hebben gedaan.

D het lezen van boeken een grotere invloed heeft gehad op het uit de tijd

raken van gewoontes dan oorlogen hebben gehad. 

Nu blijven er twee over kijk nog even goed naar het verschil en naar de tekst

tekst 2

“Volgens de achttiende-eeuwse schrijver Georg Christoph Lichtenberg

was de wereld meer veranderd ‘door het lood in zetkasten dan door lood

in kogels’.” (regels 70-75)

12 Wat wordt met deze uitspraak duidelijk gemaakt, gelet op tekst 2?

Hiermee wordt duidelijk gemaakt dat

A boeken de burgers meer hebben geleerd over een zinvolle manier van

samenleven dan oorlogen hebben gedaan.

B de boekdrukkunst de grote sociale ongelijkheid veel meer heeft

aangewakkerd dan oorlogen hebben gedaan. nee, juist niet

C de boekdrukkunst een grotere bijdrage heeft geleverd aan vrijheid en

gelijkheid dan oorlogen hebben gedaan.

D het lezen van boeken een grotere invloed heeft gehad op het uit de tijd

raken van gewoontes dan oorlogen hebben gehad. 

Antwoord C sluit het beste aan bij de tekst. Wat is een zinvolle manier van samenleven?

tekst 2

“Volgens de achttiende-eeuwse schrijver Georg Christoph Lichtenberg

was de wereld meer veranderd ‘door het lood in zetkasten dan door lood

in kogels’.” (regels 70-75)

12 Wat wordt met deze uitspraak duidelijk gemaakt, gelet op tekst 2?

Hiermee wordt duidelijk gemaakt dat

A boeken de burgers meer hebben geleerd over een zinvolle manier van

samenleven dan oorlogen hebben gedaan.

B de boekdrukkunst de grote sociale ongelijkheid veel meer heeft

aangewakkerd dan oorlogen hebben gedaan. nee, juist niet

C de boekdrukkunst een grotere bijdrage heeft geleverd aan vrijheid en

gelijkheid dan oorlogen hebben gedaan.

D het lezen van boeken een grotere invloed heeft gehad op het uit de tijd

raken van gewoontes dan oorlogen hebben gehad. 

Antwoord C sluit het beste aan bij de tekst. Wat is een zinvolle manier van samenleven?

tekst 2

Is lezen nog wel van deze tijd?” (regel 76)

1p 13 Wat is het antwoord op deze vraag, gelet op de strekking van tekst 2?

Probeer ook bij deze vraag eens een antwoord te bedenken zonder in de tekst te zoeken. Het staat er toch niet letterlijk in. Je hebt de tekst gelezen en begrepen, toch?

Let op! Niemand heeft om jouw eigen mening gevraagd!

tekst 2

Is lezen nog wel van deze tijd?” (regel 76)

1p 13 Wat is het antwoord op deze vraag, gelet op de strekking van tekst 2?

A Het is twijfelachtig of lezen nog van deze tijd is, omdat het lezen in

een neerwaartse spiraal terechtgekomen is. Dit ontkent de schrijver niet, maar dit is niet de hoofdgedachte van de tekst

B Lezen is zeker niet meer van deze tijd, omdat we tegenwoordig veel

meer aandacht hebben voor het bewegende beeld van onze

schermen. Ook dit wordt aangesproken, maar de schrijver zegt hiermee niet dat lezen niet meer van deze tijd is.

C Lezen is zeker wel van deze tijd, omdat het ervoor zorgt dat we

kunnen functioneren in een democratische maatschappij. 

tekst 2

Is lezen nog wel van deze tijd?” (regel 76)

1p 13 Wat is het antwoord op deze vraag, gelet op de strekking van tekst 2?

A Het is twijfelachtig of lezen nog van deze tijd is, omdat het lezen in

een neerwaartse spiraal terechtgekomen is. Dit ontkent de schrijver niet, maar dit is niet de hoofdgedachte van de tekst

B Lezen is zeker niet meer van deze tijd, omdat we tegenwoordig veel

meer aandacht hebben voor het bewegende beeld van onze

schermen. Ook dit wordt aangesproken, maar de schrijver zegt hiermee niet dat lezen niet meer van deze tijd is.

C Lezen is zeker wel van deze tijd, omdat het ervoor zorgt dat we

kunnen functioneren in een democratische maatschappij. 

tekst 2

14 Wat is het doel van de historische schets in alinea 3 tot en met 5?

Met de historische schets in alinea 3 tot en met 5 wordt getoond dat lezen

De schrijver wil met deze tekst vooral aantonen dat lezen ook nog iets van deze tijd is. Kijk ook nog eens naar de vorige vraag. 

tekst 2

14 Wat is het doel van de historische schets in alinea 3 tot en met 5?

Met de historische schets in alinea 3 tot en met 5 wordt getoond dat lezen

A essentieel is voor het functioneren van een democratie.

B kan helpen om ons te verhouden tot het verleden.

C misschien wel leuk is, maar volstrekt uit de tijd.

D onze kennis van de binnenwereld kan vergroten. 

tekst 2

Kijk eerst heel goed naar de grafiek.

Wat staat hier precies?

Kijk niet een kwartier lang. Vooral de

tekst boven de grafiek is van belang. 

tekst 2

“Weinigen gaan zover, maar dat lezen, en al helemaal het lezen van

boeken, in een neerwaartse spiraal dreigt te belanden, valt ondanks

leesclubs en e-readers toch lastig te ontkennen.” (regels 82-87)

5 Leg uit in hoeverre deze bewering wel of niet wordt bevestigd door

bron 2.

Geef antwoord in één of meer volledige zinnen en gebruik voor je

antwoord niet meer dan 25 woorden. 

Wat willen ze precies van je weten?

Deze bewering wordt wel/niet bevestigd door bon 2, omdat....

Deze woorden tellen NIET mee bij je antwoord, maar zullen je helpen goed te formuleren.

tekst 2

In deze tabel kun je aflezen dat het lezen afneemt. Maar zou je dit zo algemeen kunnen zeggen?

Kijk eens naar de laatste kolom!

tekst 2

15 maximumscore 1

De kern van een goed antwoord is: een van de volgende:

 Deze bewering / Dit beeld wordt wel bevestigd in bron 2, want hoe

jonger de leeftijdsgroep, hoe minder er gelezen wordt / want bij het

totaal aantal / de meeste groepen lezers zie je een afname. NB: de oudere groep leeft dus over een x aantal jaren niet meer. We kunnen er niet vanuit gaan dat de andere leeftijdsgroepen dan opeens heel veel gaan lezen.

 Deze bewering / Dit beeld wordt niet bevestigd in bron 2, want in de

oudste leeftijdsgroep gaat het lezen niet achteruit.

 Deze bewering / Dit beeld wordt niet bevestigd in bron 2, want bron 2

zegt niets over wat er gelezen wordt / want in bron 2 kun je niet zien

welk deel gaat over het lezen van boeken.

 Deze bewering / Dit beeld wordt niet bevestigd in bron 2, want je kunt

niet zien of de neerwaartse spiraal in de toekomst doorzet / want bron

2 is niet actueel.

 Maximumlengte van het antwoord: 25 woorden.

 Beoordeel de spelling en grammatica.

tekst 2

In een tekst kunnen verschillende drogredenen voorkomen, zoals:

 een cirkelredenering

 een onjuist beroep op autoriteit

 een persoonlijke aanval

 het ontduiken van de bewijslast

 het vertekenen van het standpunt

De drogredenen moet je dus wel kennen. Staan in je boek bij de theorie van blok 3

tekst 2

Een kritische lezer zou kunnen opmerken dat één van deze drogredenen

te herkennen is in alinea 6.

2p 16 Noem die ene drogreden. Noteer daarachter de twee nummers van de

hieronder genoemde uitspraken waarin die drogreden te herkennen is.

1 “Weinigen gaan zover” (regel 82)

2 “en al helemaal het lezen van boeken” (regels 83-84)

3 “valt (...) toch lastig te ontkennen” (regels 85-87)

4 “Ik ben natuurlijk vooringenomen, want mijn leven hangt van lezen en

schrijven aan elkaar.” (regels 87-90)

5 “zoals elke lezer weet” (regels 95-96)

6 “Een goed boek is doorgaans leuker dan de film” (regels 96-97) 

 Beoordeel de spelling en grammatica.

Zoek deze regels in je tekst en markeer ze! Dat werkt een stuk makkelijker.

tekst 2

tekst 2

Een kritische lezer zou kunnen opmerken dat één van deze drogredenen

te herkennen is in alinea 6.

2p 16 Noem die ene drogreden. Noteer daarachter de twee nummers van de

hieronder genoemde uitspraken waarin die drogreden te herkennen is.

1 “Weinigen gaan zover” (regel 82)

2 “en al helemaal het lezen van boeken” (regels 83-84)

3 “valt (...) toch lastig te ontkennen” (regels 85-87) Als je zegt dat iets lastig te ontkennen is, dan leg je de bewijslast weg. Je hebt als schrijver geen moeite gedaan om uit te zoeken waarom de neerwaartse spiraal lastig te ontkomen is. Hij zegt nu iets, maar legt niet uit waarom het zo is. 

4 “Ik ben natuurlijk vooringenomen, want mijn leven hangt van lezen en

schrijven aan elkaar.” (regels 87-90)

5 “zoals elke lezer weet” (regels 95-96) Dit is een klassiek voorbeeld van ontkennen van de bewijslast

6 “Een goed boek is doorgaans leuker dan de film” (regels 96-97) 

 Beoordeel de spelling en grammatica.

Zoek deze regels in je tekst en markeer ze! Dat werkt een stuk makkelijker.

tekst 2

In alinea 10 van tekst 2 wordt gesproken over “die nalatigheid”

(regel 172).

17 Citeer uit alinea 10 het zinsgedeelte waaruit blijkt wat met die nalatigheid

wordt bedoeld.

tekst 2

In alinea 10 van tekst 2 wordt gesproken over “die nalatigheid”

(regel 172).

17 Citeer uit alinea 10 het zinsgedeelte waaruit blijkt wat met die nalatigheid

wordt bedoeld.

Het is natuurlijk wel belangrijk dat je weet wat nalatigheid betekent. Zoek het eventueel op. 

tekst 2

In alinea 10 van tekst 2 wordt gesproken over “die nalatigheid”

(regel 172).

17 Citeer uit alinea 10 het zinsgedeelte waaruit blijkt wat met die nalatigheid

wordt bedoeld.

17 maximumscore 1

“(De) desinteresse van de politiek (in literatuur- en taalonderwijs en in

lezen)” (regel 168) 

tekst 2

18 Citeer uit alinea 10 de twee woorden waarin de kritiek van tekst 2 op die

nalatigheid het sterkst tot uitdrukking komt. 

(10) De desinteresse van de politiek

in literatuur- en taalonderwijs en in

170 lezen is dan ook onbegrijpelijk en

schandalig. Misschien kan aan het

bestrijden van die nalatigheid een

wat filosofischer argument worden

toegevoegd, dat ik nog niet eerder

tekst 2

18 Citeer uit alinea 10 de twee woorden waarin de kritiek van tekst 2 op die

nalatigheid het sterkst tot uitdrukking komt. 

(10) De desinteresse van de politiek

in literatuur- en taalonderwijs en in

170 lezen is dan ook onbegrijpelijk en

schandalig. Misschien kan aan het

bestrijden van die nalatigheid een

wat filosofischer argument worden

toegevoegd, dat ik nog niet eerder....

Opmerking

Beide woorden moeten genoemd zijn voor toekenning van het scorepunt.

Beoordeel de spelling

tekst 2

“Misschien kan aan het bestrijden van die nalatigheid een wat

filosofischer argument worden toegevoegd, dat ik nog niet eerder

tegenkwam.” (regels 171-175)

1p 19 Wat houdt dit filosofische argument in?

Misschien kan aan het

bestrijden van die nalatigheid een

wat filosofischer argument worden

toegevoegd, dat ik nog niet eerder

175 tegenkwam. In toenemende mate

worden wij beheerst door de

algoritmen van de grote techbedrijven en dat geldt voor jonge

mensen des te meer. Hoe stellen

180 we ons daartegen teweer, zelfs al

zijn we ons daarvan bewust?

tekst 2

“Misschien kan aan het bestrijden van die nalatigheid een wat

filosofischer argument worden toegevoegd, dat ik nog niet eerder

tegenkwam.” (regels 171-175)

1p 19 Wat houdt dit filosofische argument in?

Dit houdt in dat lezen ons helpt om

A de politieke desinteresse in lezen te bestrijden.

B onafhankelijk te blijven van de digitale technologie.

C ons bewust te worden van de algoritmen van de grote techbedrijven.

D stil te zitten wanneer we niet mentaal of visueel geprikkeld worden. 

tekst 2

De titel van tekst 2 is “Lezen is cruciale oefening voor geest én lichaam”.

1p 20 Wat moeten mensen oefenen voor hun geest, volgens alinea 11 en 12? 

Je moet dus ook hier goed kijken naar de vraag. Je antwoord moet komen uit alinea 11 en 12. 

De kern van een goed antwoord is:

concentratie / zich concentreren op een tekst / hun geestelijke activiteit op

iets richten

Niet goed:

stilzitten  is een fysieke oefening

 Beoordeel de spelling. 

tekst 2

In een tekst kunnen verschillende argumentatieschema’s worden gebruikt,

zoals een argumentatieschema op basis van

1 autoriteit

2 kenmerk of eigenschap

3 oorzaak en gevolg

4 overeenkomst en vergelijking

5 voorbeelden

6 voor- en nadelen

21 Welk argumentatieschema wordt vooral gebruikt voor de

hoofdargumentatie in tekst 2?

Noteer alleen het nummer van je antwoord. 

Uitleg hierover staat in je boek, maar ik denk dat je ook zo veel antwoorden kunt vinden.

tekst 2

In een tekst kunnen verschillende argumentatieschema’s worden gebruikt,

zoals een argumentatieschema op basis van

1 autoriteit

2 kenmerk of eigenschap

3 oorzaak en gevolg

4 overeenkomst en vergelijking

5 voorbeelden

6 voor- en nadelen

tekst 2

In alinea 2 wordt de vraag gesteld of “wij kiezen voor ontlezing of dat we

het sluipenderwijs laten gebeuren” (regels 30-32). Uit alinea 11 en 12 kan

een antwoord op deze vraag worden afgeleid.

22 Welke zin geeft dat antwoord het best weer?

Ontlezing

A is een keuze, want we besteden veel te veel tijd aan de schermen van

onze smartphones.

B is een keuze, want we oefenen te weinig met het vermijden van

fysieke en visuele prikkels.

C laten we sluipenderwijs gebeuren, want we hebben ons afhankelijk

laten maken van digitale technologie.

D laten we sluipenderwijs gebeuren, want we zijn een weerloos

slachtoffer geworden van commerciële en politieke manipulatie. 

tekst 2

In alinea 2 wordt de vraag gesteld of “wij kiezen voor ontlezing of dat we

het sluipenderwijs laten gebeuren” (regels 30-32). Uit alinea 11 en 12 kan

een antwoord op deze vraag worden afgeleid.

(11) Daartoe moeten we ons niet tot object van digitale technologie latenmaken, een technologie die er

steeds beter in slaagt ons via visuele en emotionele prikkels aan zich te binden. Het handhaven of

terugwinnen van onze onafhankelijkheid vereist niet alleen bewust zijn van wat deze technologie met

ons doet, maar ook oefening. Die oefening is vaak tegelijk een fysieke oefening. Namelijk stilzitten als je

niet mentaal of visueel wordt geprikkeld.

(12) Iedereen kent de verleiding van de smartphone en hoe die je wegtrekt uit een tekst. Je een tijd op tekst concentreren en je dus vanuit eigen geestelijke activiteit op iets richten, is veel moeilijker geworden. Precies deze zowel geestelijke als lichamelijke oefening is nodig om niet de speelbal te worden van commerciële en politieke manipulatie die het zelfstandig

denkende individu wegvaagt, en daarmee ons maatschappelijk

functioneren in een levende democratie.

tekst 2

In alinea 2 wordt de vraag gesteld of “wij kiezen voor ontlezing of dat we

het sluipenderwijs laten gebeuren” (regels 30-32). Uit alinea 11 en 12 kan

een antwoord op deze vraag worden afgeleid.

22 Welke zin geeft dat antwoord het best weer?

Ontlezing

A is een keuze, want we besteden veel te veel tijd aan de schermen van

onze smartphones.

B is een keuze, want we oefenen te weinig met het vermijden van

fysieke en visuele prikkels.

C laten we sluipenderwijs gebeuren, want we hebben ons afhankelijk

laten maken van digitale technologie.

D laten we sluipenderwijs gebeuren, want we zijn een weerloos

slachtoffer geworden van commerciële en politieke manipulatie. 

tekst 2

23 Welke zin geeft het tekstdoel van tekst 2 het best weer?

De tekst wil

A de lezer aan het denken zetten over de manier waarop we ervoor

kunnen zorgen dat we geen weerloos slachtoffer worden van

commerciële en politieke manipulatie.

B de lezer overtuigen van het feit dat een goede leescultuur een

voorwaarde is om een maatschappij goed te laten functioneren.

C de lezer informeren over het ontstaan van de boekdrukkunst en welke

gevolgen die heeft gehad voor de democratische maatschappij.

D de politiek overhalen om meer belangstelling te tonen voor de

afnemende leesvaardigheid in de samenleving. 

tekst 2

23 Welke zin geeft het tekstdoel van tekst 2 het best weer?

De tekst wil

A de lezer aan het denken zetten over de manier waarop we ervoor

kunnen zorgen dat we geen weerloos slachtoffer worden van

commerciële en politieke manipulatie.

B de lezer overtuigen van het feit dat een goede leescultuur een

voorwaarde is om een maatschappij goed te laten functioneren.

C de lezer informeren over het ontstaan van de boekdrukkunst en welke

gevolgen die heeft gehad voor de democratische maatschappij.

D de politiek overhalen om meer belangstelling te tonen voor de

afnemende leesvaardigheid in de samenleving. 

tekst 3

24 Hoe kan de houding van de auteur van tekst 3 ten opzichte van ontlezing

bij jongeren het best worden getypeerd?

Deze vraag kun je alleen beantwoorden als je de tekst eerst HELEMAAL leest.

De auteur

A is teleurgesteld dat jongeren minder lezen, want boeken bieden zoveel

waardevols.

B onderkent het probleem van ontlezing, maar toont begrip voor de

situatie van jongeren.

C vindt de situatie niet zorgwekkend, want jongeren gaan als ze ouder

zijn toch lezen.

D windt zich erover op, maar snapt wel dat jongeren minder lezen met al

die afleidingen van hun beeldschermen. 

tekst 3

24 Hoe kan de houding van de auteur van tekst 3 ten opzichte van ontlezing

bij jongeren het best worden getypeerd?

Deze vraag kun je alleen beantwoorden als je de tekst eerst HELEMAAL leest.

De auteur

A is teleurgesteld dat jongeren minder lezen, want boeken bieden zoveel

waardevols.

B onderkent het probleem van ontlezing, maar toont begrip voor de

situatie van jongeren.

C vindt de situatie niet zorgwekkend, want jongeren gaan als ze ouder

zijn toch lezen.

D windt zich erover op, maar snapt wel dat jongeren minder lezen met al

die afleidingen van hun beeldschermen. 

tekst 3

In alinea 2 tot en met 5 wordt de inspanning op het gebied van lezen

vergeleken met die op het gebied van fietsen. Je kunt de ontwikkelingen

in deze inspanningen weergeven met behulp van onderstaande tabel.

3p 25 Vul de tabel aan met de juiste informatie uit tekst 3. Neem de nummers uit

de tabel over en zorg dat er correcte zinnen ontstaan.

lezen fietsen

Vroeger (1) … Vroeger (4) …

En toen (2) … En toen (5) …

Daardoor (3) … Daardoor (6) …

Deze vraag is geschrapt! Uiteindelijk bleek het te ingewikkeld en daarom is besloten de vraag uit het examen te halen. Du punten telden dus niet mee.

tekst 3

tekst 3

“Het is – wat klinkt dat vervelend – een letterlijk “asociale” bezigheid.”

(regels 80-81)

In deze zin geeft de auteur zelf commentaar op het gebruik van het woord

“asociale”

26 Wat is het belangrijkste effect van dit commentaar?

Het maakt de lezer ervan bewust dat de term “asociaal” normaal

gesproken

Eigenlijk hoef je de tekst niet te lezen om de vraag te beantwoorden. Kijk voor de zekerheid nog wel even naar het tekstgedeelte.

A een negatieve lading heeft, maar in dit geval neutraal wordt bedoeld.

B een negatieve lading heeft, maar in dit geval positief wordt bedoeld.

C een neutrale lading heeft, maar in dit geval negatief wordt bedoeld.

D een neutrale lading heeft, maar in dit geval positief wordt bedoeld. 

tekst 3

“Het is – wat klinkt dat vervelend – een letterlijk “asociale” bezigheid.”

(regels 80-81)

In deze zin geeft de auteur zelf commentaar op het gebruik van het woord

“asociale”

26 Wat is het belangrijkste effect van dit commentaar?

Het maakt de lezer ervan bewust dat de term “asociaal” normaal

gesproken

Eigenlijk hoef je de tekst niet te lezen om de vraag te beantwoorden. Kijk voor de zekerheid nog wel even naar het tekstgedeelte.

A een negatieve lading heeft, maar in dit geval neutraal wordt bedoeld.

B een negatieve lading heeft, maar in dit geval positief wordt bedoeld.

C een neutrale lading heeft, maar in dit geval negatief wordt bedoeld.

D een neutrale lading heeft, maar in dit geval positief wordt bedoeld. 

tekst 3

“Lezen lukt vaak alleen in alle rust en stilte. Kom daar eens om in deze

tijd.” (regels 85-87)

27 Welke constatering over “deze tijd” is af te leiden uit bovenstaand citaat? 

Ik zou deze zin nog een keer opzoeken en markeren. Daarna nog even lezen wat om het citaat heen staat. 

Weet je wel wat een constatering is? Zo niet, zoek het op!

tekst 3

“Lezen lukt vaak alleen in alle rust en stilte. Kom daar eens om in deze

tijd.” (regels 85-87)

27 Welke constatering over “deze tijd” is af te leiden uit bovenstaand citaat? 

maximumscore 1

De kern van een goed antwoord is:

Er is weinig rust en stilte (om te lezen). / Deze tijd is niet rustig.

 Beoordeel de spelling

tekst 3

“Wat heeft dat ‘lastige lezen’ meer te bieden dan kijken?” (regels 97-99)

 28 Wat is het antwoord op deze vraag, volgens tekst 3?

Geef antwoord in één of meer volledige zinnen. 

De kern van een goed antwoord is:

(Dat lastige) lezen / (Alleen) (het lezen van) een roman biedt je de

mogelijkheid om je te verplaatsen in (de gedachten en gevoelens van / de

hoofden van) anderen/personages. 

Zorg er echt voor dat je in zinnen antwoord en niet in steekwoorden. Dan is je antwoord in ieder geval fout. 

tekst 3

De titel van tekst 3 kan worden gezien als een oproep.

1p 29 Aan wie wordt deze oproep gedaan, gelet op de conclusie van tekst 3?

(11) Alleen de roman biedt de mogelijkheid je echt te verplaatsen in de hoofden van anderen, hun gedachten en diepste gevoelens te 115 leren kennen. Dat maakt lezen nog altijd uniek en waardevol. Alle reden dus om het literatuuronderwijs te stimuleren, maar dan is het wel zaak je niet af te zetten 120 tegen Netflixkijken. Betrek het kijken naar verhalen veel meer bij het lezen van verhalen.

(12) Vergelijkend kijken en lezen

levert mogelijk op dat jongeren

125 tijdens het literatuuronderwijs

ontdekken dat het lezen van een

verhaal nog altijd iets essentieels

biedt wat Netflix mist.

tekst 3

De titel van tekst 3 kan worden gezien als een oproep.

1p 29 Aan wie wordt deze oproep gedaan, gelet op de conclusie van tekst 3?

Deze oproep wordt gedaan aan

A de jongere generatie lezers.

B de makers van Netflixseries.

C docenten literatuuronderwijs.

D Maarten Doorman. 

tekst 3

2p 30 Welke omschrijving verwoordt het best de hoofdgedachte van tekst 3?

A Om de toenemende ontlezing door jongeren te stoppen, is het

belangrijk dat de jeugd tijdens het literatuuronderwijs leert inzien dat

het lezen van boeken een unieke en waardevolle activiteit is.

B Om het lezen te stimuleren, moeten docenten ervoor zorgen dat de

jongere generatie zowel verhalen leest als naar verhalen kijkt, zodat

zij leert dat boeken iets noodzakelijks bieden wat series en films niet

bieden.

C Om te begrijpen waarom jongeren tegenwoordig minder lezen, moet

de oudere generatie accepteren dat de leesinspanning door de jeugd

heel anders wordt ervaren dan door de oudere generatie toen die jong

was. 

tekst 3

2p 30 Welke omschrijving verwoordt het best de hoofdgedachte van tekst 3?

A Om de toenemende ontlezing door jongeren te stoppen, is het

belangrijk dat de jeugd tijdens het literatuuronderwijs leert inzien dat

het lezen van boeken een unieke en waardevolle activiteit is.

B Om het lezen te stimuleren, moeten docenten ervoor zorgen dat de

jongere generatie zowel verhalen leest als naar verhalen kijkt, zodat

zij leert dat boeken iets noodzakelijks bieden wat series en films niet

bieden.

C Om te begrijpen waarom jongeren tegenwoordig minder lezen, moet

de oudere generatie accepteren dat de leesinspanning door de jeugd

heel anders wordt ervaren dan door de oudere generatie toen die jong

was. 

overkoepelende vragen

Hieronder staan zeven uitspraken naar aanleiding van tekst 2 en 3.

1 De auteur benadert zowel beeld als schrift positief.

2 De auteur is bezorgd over de gevolgen van ontlezing voor de

maatschappij.

3 De auteur presenteert zich als leesliefhebber.

4 De auteur richt zich in de tekst tot het onderwijs.

5 De auteur richt zich in de tekst tot de politiek.

6 De auteur vindt dat boeken iets unieks kunnen bewerkstelligen bij de

lezer.

7 De auteur ziet een generatiekloof op het gebied van lezen.

4p 31 Geef voor elke uitspraak aan of deze van toepassing is op alleen tekst 2,

alleen tekst 3 of allebei.

Noteer steeds het nummer van de uitspraak en zet je antwoord

daarachter. 

overkoepelende vragen

31 maximumscore 4

1 (alleen tekst) 3

2 allebei

3 allebei

4 (alleen tekst) 3

5 (alleen tekst) 2

6 allebei

7 allebei / (alleen tekst) 3

indien zeven elementen juist 4

indien zes elementen juist 3

indien vijf elementen juist 2

indien vier elementen juist 1

indien minder dan vier elementen juist 0 

overkoepelende vragen

Stel je voor:

Op school ga je discussiëren over de volgende stelling: “Een verhaal in

boekvorm heeft meerwaarde boven een Netflixverhaal.” Je leest ter

voorbereiding op de discussie tekst 2, tekst 3 en tekstfragment 1.

Tijdens het lezen merk je op dat het begrip “geestelijke […] oefening” uit

tekst 2 (regels 202-203) inhoudelijk overeenkomt met een zin in alinea 5

tot en met 8 van tekst 3.

1p 32 Citeer deze zin uit tekst 3. 

overkoepelende vragen

32 maximumscore 1

“(Lezen vraagt nogal wat inspanning van de lezer:) geconcentreerde

aandacht en het transformeren van een wereld in woorden tot een

verhaal.” (regels 64-68, tekst 3)

OF

“Je moet het verhaal zelf oproepen in je hoofd.” (regels 68-69, tekst 3)

 Beoordeel de spelling. 

overkoepelende vragen

Het begrip “geestelijke oefening” komt ook in andere bewoordingen voor

in alinea 2 van tekstfragment 1.

1p 33 Welke bewoording in tekstfragment 1 is dat?

overkoepelende vragen

Het begrip “geestelijke oefening” komt ook in andere bewoordingen voor

in alinea 2 van tekstfragment 1.

1p 33 Welke bewoording in tekstfragment 1 is dat?

maximumscore 1

De kern van een goed antwoord is:

een van de volgende:

 mijn verbeelding

 actieve verbeelding

 (het) verbeeldingsvermogen

 Beoordeel de spelling. 

overkoepelende vragen

Je zoekt uit of de auteurs van tekst 2 en tekst 3 en de twee personen in

tekstfragment 1 het wel of niet eens zijn met de stelling en waarom.

34 Neem de nummers uit onderstaande tabel over en geef steeds aan of de

betreffende persoon het wel of niet eens is met de stelling en wat diens

belangrijkste argument daarvoor is.

stelling: “Een verhaal in boekvorm heeft meerwaarde boven een

Netflixverhaal.”

persoon                                      wel of niet eens                                         belangrijkste argument

1 auteur tekst 2

2 auteur tekst 3

3 Fleur Jongepier

4 Désanne van Brederode

overkoepelende vragen

tekst 4

36 Welke term geeft het best weer hoe er in alinea 3 en 4 wordt gedacht over

de regelgeving rondom ouder- en partnerschapsverlof in Nederland?

Eigenlijk komt het in alinea 1 en 2 al een beetje naar voren. Gelijkheid heeft ook met eerlijkheid te maken.

tekst 4

In alinea 2 wordt een vergelijking gemaakt met Scandinavische landen.

1p 35 Wat is het belangrijkste doel van deze vergelijking?

Om deze vraag te beantwoorden is alinea 1 erg belangrijk. Daar wordt het probleem, de lage plek in de ranglijst, uitgelegd.

tekst 4

In alinea 2 wordt een vergelijking gemaakt met Scandinavische landen.

1p 35 Wat is het belangrijkste doel van deze vergelijking?

A aangeven dat een hoge plaats op de ranglijst gendergelijkheid

samenhangt met het investeren in vaderschapsverlof

B laten zien dat de situatie in Nederland niet zo veel verschilt van die in

de Scandinavische landen

C voorbeelden geven van landen die moeders en vaders gelijk

behandelen na de geboorte van een kind

D vooruitlopen op de vergelijking met Noorwegen die later in de tekst

wordt uitgewerkt 

tekst 4

36 Welke term geeft het best weer hoe er in alinea 3 en 4 wordt gedacht over

de regelgeving rondom ouder- en partnerschapsverlof in Nederland?

De regelgeving is

A ondoordacht.

B onduidelijk.

C oneerlijk.

D onuitvoerbaar.

tekst 4

In alinea 5 en 6 staat een argumentatie over het huidige Nederlandse

beleid ten opzichte van ouderschapsverlof.

4p 37 Vat deze argumentatie samen aan de hand van onderstaande tabel.

Neem hiervoor de nummers over op je antwoordblad en noteer daarachter

de juiste aanvullingen.

Zorg dat er correcte zinnen ontstaan.

typering huidige beleid In de huidige situatie (1) …

reden voor het huidige beleid De reden is dat (2) …

bezwaren tegen het huidige beleid Dit beleid is niet gewenst, want (3)

… en (4) …

tekst 4

In alinea 5 en 6 staat een argumentatie over het huidige Nederlandse

beleid ten opzichte van ouderschapsverlof.

4p 37 Vat deze argumentatie samen aan de hand van onderstaande tabel.

Neem hiervoor de nummers over op je antwoordblad en noteer daarachter

de juiste aanvullingen.

Zorg dat er correcte zinnen ontstaan.

typering huidige beleid In de huidige situatie (1) …

reden voor het huidige beleid De reden is dat (2) …

bezwaren tegen het huidige beleid Dit beleid is niet gewenst, want (3)

… en (4) …

tekst 4

tekst 4

38 Welke zin geeft de strekking van alinea 7 het best weer?

A Moeders hoeven zich tijdens hun ouderschapsverlof geen zorgen te

maken over inkomensverlies.

B Ouderschap leer je al doende en komt zowel bij moeders als vaders

vanzelf als ze voor hun baby zorgen.

C Vaders hebben meer tijd en ruimte nodig om voor hun baby te leren

zorgen dan moeders.

D Zowel moeders als vaders kunnen goed voor hun baby leren zorgen,

maar hebben daar allebei tijd en rust voor nodig. 

tekst 4

38 Welke zin geeft de strekking van alinea 7 het best weer?

A Moeders hoeven zich tijdens hun ouderschapsverlof geen zorgen te

maken over inkomensverlies.

B Ouderschap leer je al doende en komt zowel bij moeders als vaders

vanzelf als ze voor hun baby zorgen.

C Vaders hebben meer tijd en ruimte nodig om voor hun baby te leren

zorgen dan moeders.

D Zowel moeders als vaders kunnen goed voor hun baby leren zorgen,

maar hebben daar allebei tijd en rust voor nodig. 

tekst 4

“Toch slaagt het Noorse model er niet volledig in zorgtaken gelijk te

verdelen.” (regels 107-109)

2p 39 Welke twee redenen worden hiervoor genoemd in tekst 4?

Geef antwoord in één of meer volledige zinnen. Nummer je antwoorden. 

tekst 4

39 maximumscore 2

De kern van een goed antwoord is:

• (Ouders hebben gezamenlijk recht op een volledig doorbetaald verlof

van zestien weken, maar) het zijn vooral de moeders die dit / (extra)

volledig betaald verlof opnemen / die zich verder specialiseren in zorg. 1

• Het is bij topfuncties / in het bedrijfsleven (nog steeds) niet gebruikelijk

dat mannen er lange tijd uit gaan om te zorgen. / Er heerst een

competitieve arbeidscultuur. 1

 Beoordeel de spelling en grammatica

tekst 4

“Maar om vaders te beschermen tegen een competitieve arbeidscultuur

zou het partnerverlof, net als het verlof bij moeders, ook verplicht moeten

worden.” (regels 132-136)

40 Waarom zou een verplicht partnerverlof vaders beschermen tegen een

competitieve arbeidscultuur, volgens tekst 4?

Geef antwoord in één of meer volledige zinnen. 

tekst 4

 40 maximumscore 1

De kern van een goed antwoord is:

(Een verplicht partnerverlof zal vaders beschermen tegen een competitieve

arbeidscultuur) omdat de werkvloer/werkgever dan niet langer druk kan

uitoefenen op vaders om verlofrechten op te geven. / omdat het dan

gebruikelijk / de norm / geen uitzondering zal zijn om langdurig

vaderschapsverlof op te nemen. / omdat mannen dan niet de druk voelen

om verlofrechten op te geven.

 Beoordeel de spelling en grammatica. 

tekst 4

 40 maximumscore 1

De kern van een goed antwoord is:

(Een verplicht partnerverlof zal vaders beschermen tegen een competitieve

arbeidscultuur) omdat de werkvloer/werkgever dan niet langer druk kan

uitoefenen op vaders om verlofrechten op te geven. / omdat het dan

gebruikelijk / de norm / geen uitzondering zal zijn om langdurig

vaderschapsverlof op te nemen. / omdat mannen dan niet de druk voelen

om verlofrechten op te geven.

 Beoordeel de spelling en grammatica.