Het rode oog

• Geneeskunde
• WO
• Studiejaar 6

Het rode oog

Gytha de Jongh

KE 12

Indeling van het rode oog

Niet traumatische oorzaken:

• rood oog zonder alarmsymptomen
• rood oog met alarmsymptomen

Droge ogen, keratoconjunctivitis sicca, blefaritis

Traumatische oorzaken

Wat is geen alarmsymptoom?

1. Pijn
2. Misselijkheid/braken
3. Lichtschuw
4. Ooglid niet meer kunnen openen

Alarmsymptomen

Pijn

Visusverandering

Lichtschuwheid

Misselijkheid of braken.

Wat is de diagnose op deze foto?

1. Conjunctivitis
2. Scleritis
3. Episcleritis
4. Subconjunctivale bloeding

Conjunctivitis

Infectieuze conjunctivitis

Allergische conjunctivitis

Conjunctivitis door contactallergie

Conjunctivitis door mechanische irritatie

Bij hoeveel % van de infectieuze conjunctivitis is er sprake van een bacterieële verwekker?

1. 33%
2. 25%
3. 10%
4. 50%

Verwekkers van conjunctivitis

• Banale verwekkers: H. Influenza, S. Aureus, S. pneumoniae
• Specifieke bacteriële verwekkers: chlamydia trachomatis, neisseria gonnorroe
• Specifieke virale verwekkers: HSV-virus, VZV-virus, molluscum contagiosum

Hoe vaak werd in 2001 (voor het veranderen van de richtlijn) antibiotica zalf bij conjunctivitis voorgeschreven?

1. 50%
2. 85%
3. 25%
4. 65%

Wat zijn wel redenen om een infectieuze conjunctivitis te behandelen?

1. Bekende oogaandoening
2. Immuungecompromitteerde patienten
3. Klachten > 2 weken bestaan
4. Klachten die > 3 weken bestaan

Welk middel heeft de voorkeur bij behandeling van een infectieuze bacterieële conjunctivitis?

1. Fusidinezuur
2. Chlooramfenicol oogdruppels
3. Chlooramfenicol oogzalf

Welke conjunctivitis dient binnen 1 dag verwezen te worden?

1. neonaat < 10 dagen
2. Herpes Zoster in het gelaat
3. Verdenking op bijkomende dendritische keratitis
4. Chlamydia of gonnorroe als oorzaak

Allergische conjunctivitis

Contact allergie --> contact allergeen

• lokale antihistaminicum oogdruppels of cromonen NIET effectief
• Hydrocortison oogcreme
• Indien hevige klachten prednison oogdruppels

IgE-gemedieerd --> omgevingsallergeen 

• Antihistaminicum oogdruppels of cromonen
• 2e stap prednison oogdruppels
• Hydrocortison oogcreme

Diagnose?

Verwijzing episcleritis

• Verwijs naar de oogarts als pijn op de voorgrond staat en bij alarmsymptomen om een scleritis uit te sluiten.
• Verwijs naar de oogarts als de episcleritis na drie weken niet spontaan verdwijnt.
• Verwijs bij een recidiverende episcleritis alleen bij aanwijzingen voor systeemziekten naar een klinisch specialist (reumatoloog of internist).
• Verwijs als de oogheelkundige diagnose nog niet vaststaat eerst naar de oogarts.

Diagnose?

Rood oog met alarmsymptomen

Acuut glaucoom: 

• misselijk/braken, visusverandering, pijn, rood oog
  

Diagnose?

Scleritis

Oorzaak: systemische aandoeningen, TBC, herpes virussen

Kliniek: diepe roodheid, pijn, soms blauwe sclera

Verwijs dezelfde dag naar oogarts

Diagnose?

Uveitis

Kliniek: pijn, fotofobie, visusverandering, ciliaire roodheid, hypopyon (cellen in voorste oogkamer)

60% auto-immuunziekte of infectie (HSV)

40% idiopatisch

Kan leiden tot acuut glaucoom door verkleving iris en lens

Verwijzing dezelfde dag

Diagnose?

Keratitis

Kliniek: pijn, fotofobie, visusklachten, conjunctivale roodheid, aankleuring van de cornea, cornea kan troebel of wittig verkleurd zijn

Verwijs binnen 1 dag naar een oogarts

diagnose?

Dendritische keratitis

• Een eerste dendritische keratitis zonder enige aanwijzing van stromale aantasting kan de huisarts zelf behandelen 
• Verwijs bij elk recidief 
• Verwijs lensdragers met een eerste dendritische keratitis.
• Visusvermindering is altijd een verwijsindicatie. 
  

Behandeling:

• Aciclovir (binnen vijf dagen een duidelijk herstel, anders verwijzing oogarts) 
• Controleer na een dag en vervolgens elke twee dagen
• Continueer de behandeling tot een week nadat de cornea-afwijkingen  verdwenen zijn
• Geef aciclovir niet langer dan twee weken, dan toxisch voor het cornea-epitheel.

Diagnose?

Droge ogen, keratoconjunctivitis sicca of blefaritis

Droge ogen: 

• gunstig effect indifferente middelen/kunsttranen 
  

Keratoconjunctivitis sicca: 

• droge en vaak rode ogen met droge plekken, slijm of epitheeldraden op cornea, aankleuring cornea bij onderzoek met fluoresceïne 
  
• gunstig effect indifferente middelen/kunsttranen 

Blefaritis (of blefaroconjunctivitis): 

• ooglidhygiëne 2-4 dd 
• > 4 weken aanwezig fusidinezuur

Stafylokokkenblefaritis: 

• heftige blefaritis anterior met uitval wimperharen 

Wat is de juiste ooghygiëne voor een blefaritis

1. 2 dd wattenschijfje met ongekookt leidingwater
2. 2dd verwarmde vochtige compressen
3. 2dd spoelen met leidingwater
4. 2 dd pus wegvegen met wattenstokje

Welke traumatische oogaandoeningen dienen verwezen te worden naar de oogarts?

1. keratitis photoelectrica
2. cornea perforatie
3. corpus alienum met roestring
4. cornea erosie

Traumatische oogaandoeningen

Cornea- of diepere oogperforatie                                       --> verwijzing

Oogcontusie, ernstig                                                                 --> verwijzing

Oogcontusie, niet-ernstig         

Etsing, ernstig                                                                              --> verwijzing

Etsing, niet-ernstig

Cornea-erosie

Corpus alienum (eventueel met roestring)

Keratoconjunctivitis photoelectrica

Take home messages

• Let op aanwijzingen voor alarmsymptomen en verwijs indien nodig
• Zowel bacteriële als virale conjunctivitis geneest doorgaans vanzelf
• Een antibioticum bij conjunctivitis is alleen geïndiceerd als patiënt tot een risicogroep behoort of > 2 weken duurt.
• Chlooramfenicol is middel van eerste keus

Vragen?