Basisstof 4 Zwanger

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Thema 2.4 Zwanger

Basisstof 4: Zwanger

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• Je kunt de ontwikkeling van een zygote tot volgroeide baby beschrijven.
• Je kunt beschrijven hoe een zygote zich ontwikkelt tot meercellige organisme door differentiatie van stamcellen.
• Je kunt de fasen van de geboorte beschrijven.

HCG

• Bij de zwangerschap zijn verschillende hormonen betrokken.
• Als het gelukt is om zwanger te worden, blijft het gele lichaam nog 3 maanden progesteron produceren, dankzij het hormoon HCG (Humaan ChorionGonatrofine).

HCG

Zwangerschapstests: HCG-niveaus kunnen al worden gedetecteerd in het bloed van een zwangere vrouw ongeveer 11 dagen na de conceptie en in de urine ongeveer 12-14 dagen na de conceptie. Zwangerschapstests werken door de aanwezigheid van dit hormoon te detecteren.

HCG en progesteron

• Na 3 maanden vergaat het gele lichaam, en wordt HCG door de placenta gevormd.
• Progesteron houdt de placenta in stand, doordat het baarmoederslijmvlies dik en klierrijk blijft.
• Progesteron remt de afgifte van FSH en LH. Hierdoor rijpen er geen nieuwe follikels en dus geen ovulatie.

Embryonale ontwikkeling

• Na de bevruchting deelt de bevruchte eicel zich, maar de eicel groeit niet. De cellen worden kleiner: klievingsdelingen.
• Het klompje cellen nestelt zich in het baarmoederslijmvlies van waaruit de placenta zich ontwikkelt.
• Vanuit het embryo groeien bloedvaten naar de placenta: de navelstreng

Embryonale ontwikkeling

• Via de navelstreng worden zuurstof, voedingsstoffen en afvalstoffen uitgewisseld tussen moeder en kind.
• Tijdens de eerste weken van de ontwikkeling heet het ongeboren kind een embryo. Na acht weken is het een foetus
• Het embryo/de foetus is omgeven door vruchtwater. Dit beschermt tegen stoten en uitdrogen. Het kan erin bewegen en blijft op de juiste temperatuur.

De geboorte

• Indaling (het hoofdje van de foetus zakt tot in het bekken, een paar weken voor de bevalling)
• Ontsluiting (spieren in de baarmoederwand trekken samen, baarmoedermond gaat verder open, vruchtvliezen breken)
• Uitdrijving (de buikspieren spannen zich aan, de moeder krijgt persweeën).
• Nageboorte

Celdifferentiatie

• Tijdens de ontwikkeling beïnvloeden cellen elkaar door het afgeven van stoffen. 
• Hierdoor gaan de cellen steeds meer van elkaar verschillen
• Dit noem je celdifferentiatie 

Stamcellen

• Cellen die nog niet zijn gespecialiseerd zijn stamcellen
• Stamcellen kunnen zich ontwikkelen tot een specifiek celtype.
• Embryo's bevatten stamcellen, maar het beenmerg bijvoorbeeld ook. 

Aan het werk!

• Maak de vragen 38 t/m 44