1.2: De Grote Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

1.2 De Grote Oorlog

1914-1918

1. Welke landen herken je?

2. Op wat voor manier is het begrip nationalisme verbonden met de afbeelding?

Leerdoelen

• Je weet wie elkaar bestreden in de Eerste Wereldoorlog en waardoor de oorlog ontstond
• Je weet hoe de oorlog begon
• Je weet hoe de oorlog verliep in het oosten
• Je weet hoe de oorlog verliep in het westen

De Eerste Wereldoorlog 

1914-1918

Totale oorlog 

Tussen wie ging de strijd?

Geallieerden: Groot Brittanië, Frankrijk, Rusland (Later ook Italië en de VS)

Centralen: Duitsland, Oostenrijk-Hongarije (Later ook het Ottomaanse Rijk)

Wereldoorlog omdat veel volken in een groot deel van de wereld meededen

Oorzaken WOI

1. Frans-Duitse Oorlog
2. Bondgenootschappen
3. Nationalisme
4. Militarisme
5. Wapenwedloop
6. modern Imperialisme

1. Frans-Duitse Oorlog

• 1870-1871: Duitsland en Frankrijk in oorlog
• Conflict over troonopvolging in Spanje
• Echte reden: Bismarck zag een oorlog als een middel om Duitsland te verenigen
• Duitsland werd in 1871 uitgeroepen in Parijs
• Een nieuw land, wat het evenwicht in Europa verstoorden

Frankrijk wil wraak

2. Bondgenootschappen

Na de Frans Duitse oorlog werden er verbonden gesloten.

Beloften op elkaar te helpen wanneer er oorlog zou komen.

Frankrijk en Rusland zouden elkaar helpen als Duitsland 1 van de 2 aanviel.

Duitsland had een verbond met Oostenrijk-Hongarije.

Gevolg: Als 1 land de oorlog zou verklaren, zou er in heel Europa oorlog zijn

3. Nationalisme

Nationalisme is de trots op het eigen land en volk

In de 19e eeuw kwam daarbij dat landen andere volken als minder gingen afschilderen.

Het eigen volk moest verenigd worden in 1 land.

Spanningen over grenzen en uitbreidingen van landen.

Nationalisme is een trend die je in heel Europa zag.

4. Militarisme

Men zag oorlog als een middel om de eigen natie te versterken

Het leger werd verheerlijkt

Militaire waarden stonden hoog in het aanzien

Mensen hadden eigenlijk wel zin in een oorlog. Een korte oorlog dan wel

5. Wapenwedloop

Het militarisme en nationalisme leidde tot een wapenwedloop

Race om het sterkst bewapend te zijn

Nieuwe wapens geïntroduceerd als machinegeweren, tanks en gifgas

De oude manier van oorlogsvoering was afgelopen en de oorlog zou hierdoor ook lang gaan duren.

6. Modern imperialisme

Aanleiding (directe oorzaak): Moord aanslag op Franz Ferdinand, kroonprins van Oostenrijk-Hongarije in Sarajevo 1914

Aanslag

Gavrilo Princip

Servische separatisten

Aanleiding voor WOI

Hierna viel alles als een kaartenhuis in elkaar

Von Schlieffenplan

Twee fronten

• Von Schlieffenplan mislukte om twee redenen:
• 
  

1. Opmars in het westen liep vast. Kilometers lang front door België en Noord-Frankrijk
2. Rusland mobiliseerde zijn leger sneller dan verwacht

Het front.

WO I

• Van 1914 tot 1918 werd een van de bloedigste oorlogen ooit uitgevochten in Europa.
• 20 miljoen mensen zijn gestorven.
• Veel nieuwe wapens ( -->)
• De oorlog is ook direct verantwoordelijk voor WO II.

Wapens werden Sterker

Wapens werden groter

Gifgassen en Chemische wapens

Gifgassen en Chemische wapens

Nieuwe wapens

Nieuwe wapens

Westfront

Slag bij de Somme

Keerpunt WOI 

• Duikboten bestonden al, maar nu massaal ingezet.
• De Duitsers probeerden met de Onbeperkte Duikbotenoorlog alle schepen tot zinken te brengen

Zinken Lusitania (onbeperkte duikbootoorlog)

Zimmermantelegram

1917

VS doet mee: 

1917: Zimmerman Telegram 

Rusland trekt zich terug:

Vrede van Brest-Litovsk

Gevolgen WO I

• De nieuwe wapens en oorlogsvoering laten zichtbare en onzichtbare verwondingen achter

• Van de mannen met de kapotgeslagen gezichten...

• ...tot zware psychische klachten, vaak omschreven als Shellshock

En aan het oostfront?

Daar is de oorlog dynamisch.

De Russen verliezen deze oorlog

Kenmerken WO I:

• 1.  aanvankelijk optimisme
• 2. nieuwe wapens ingezet:
•     - vliegtuigen
•     - gifgassen
•     - duikboot
•     - vlammenwerper
•     - mitrailleur
• 3. vele slachtoffers 
•      o.a. 'shellshocks'

oefen vragen:

Wat waren oorzaken en wat was de aanleiding van WO 1?

Oorzaken

Aanleiding

Militarisme

Nationalisme

Moord op Franz Ferdinand

Modern Imperialisme

Wapenwedloop

Bondgenootschappen

Zet in Chronologische volgorde.

Vrede van Versailles

Westfront wordt loopgraafoorlog.

Vrede Rusland en Duitsland

De

Lusitania zinkt

Zimmermanntelegram

Amerika doet mee aan WO I

Start 

WO I

Moord Frans- Ferdiand

De Eerste Wereldoorlog was van... tot...

1. 1914-1917
2. 1940-1945
3. 1914-1918
4. 1914-1919

Indirecte oorzaken Eerste Wereldoorlog 

Aanleiding (directe oorzaak) Eerste Wereldoorlog

Nationalisme 

Wapenwedloop

Militarisme 

Moord op kroonprins Frans-Ferdinand 

Bondgenootschappen

Frans-Duitse oorlog 

Waarom was de moordaanslag op Franz Ferdinand de aanleiding?

Welke landen waren de Centralen Mogendheden?

1. Frankrijk en Rusland
2. Verenigde Staten en Groot-Brittannië
3. Duitsland en Oostenrijk-Hongarije
4. Italië en Japan

Welke land begon de 1ste wereld oorlog?

1. Oosterijk
2. Duitlsand
3. China
4. Luxemburg

Wat is geen bijnaam van WO I?

1. Oorlog van de uitvindingen
2. Duikbotenoorlog
3. Vliegtuigenoorlog
4. Loopgravenoorlog

De tank werd tijdens de Eerste Wereldoorlog voor het eerst als wapen ingezet. Voor welke wapens geldt hetzelfde?

1. De atoombom, de auto, de duikboot
2. Straaljager, de auto, de duikboot
3. Het gifgas, het vliegtuig, de duikboot
4. De atoombom, het gifgas, de duikboot

Een wapenfabriek uit de Eerste Wereldoorlog.
Van welke oorzaak van de Eerste Wereldoorlog is dit een voorbeeld?

1. Bondgenootschappen
2. Nationalisme
3. Modern imperialisme
4. Wapenwedloop

Een briefkaart uit de Eerste Wereldoorlog.

Van welke oorzaak van de Eerste Wereldoorlog
is dit een voorbeeld?

1. Modern imperialisme
2. Nationalisme
3. Bondgenootschappen
4. Wapenwedloop

Voor de Eerste Wereldoorlog hadden de mensen behoefte aan een oorlog. Dit is een ... voor de Eerste Wereldoorlog

T3

1. Directe oorzaak
2. Indirecte oorzaak
3. Direct gevolg
4. Indirect gevolg

Nederland deed niet mee aan de Eerste Wereldoorlog. Nederland was in de Eerste Wereldoorlog.... (R)

1. in wapenstilstand met Duitsland.
2. Nederland bestond nog niet tijdens de Eerste Wereldoorlog.
3. neutraal.
4. bezet door Duitsland.

Huiswerk 

1.2 De Eerste Wereldoorlog

maken 1 t/m 7