Thema 7: Planten.

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Thema 7: Planten

Huidmondjes

Huidmondjes zijn kleine openingen in het blad van een plant.

Wat doen ze?

• Koolstofdioxide komt het blad in.
• Zuurstof gaat het blad uit.
• Water verdampt via de huidmondjes.

Dag - Nacht:

• Overdag: Huidmondjes staan open voor koolstofdioxide in en zuurstof en water (verdamping) uit (voor fotosynthese).
• Warm weer: Huidmondjes gaan dicht om waterverlies te voorkomen.
• 's Nachts: Huidmondjes staan dicht omdat er geen fotosynthese is. 

Huidmondjes   

 kleine openingen in een blad
Koolstofdioxide erin, zuurstof eruit
Water verdampt via huidmondjes

Openen en sluiten

Huidmondjes open:

Overdag

Tijdens fotosynthese

Bij normale weersomstandigheden

Huidmondjes gesloten:

Een plant verliest voortdurend water via de huidmondjes in de stengels en bladeren.

's Nachts zijn vrijwel alle huidmondjes gesloten.

Onder droge omstandigheden.

Bij veel wind.

Gesloten huidmondjes kunnen geen koolstofdioxide uit de lucht opnemen. Dus niet aan fotosynthese doen. 

Opname water en mineralen

Aan de uiteinden van de zijwortels heb je wortelharen.

Met wortelharen worden water en mineralen (voedingszouten)in de cellen van de plant opgenomen. 

glucose en zetmeel

Stofwisselingsprocessen

Reactie van fotosynthese

Reactie van de verbranding van glucose

aanwezigheid van zetmeel in een blad aantonen met  joodoplossing

Joodoplossing kleurt zetmeel blauwzwart

Aanpassingen aan een vochtige omgeving

Grote dunne bladeren

Veel huidmondjes

Dun waslaagje

Klein wortelstelsel

Aanpassingen aan een droge omgeving

Kleine dikke bladeren

Dikke waslaag, behaarde bladeren en stengel, bladeren met een klein oppervlak.

Groot wortelstelsel

Weinig huidmondjes

Droge omgeving

Opslag van reservestoffen bij zaadplanten

Geslachtelijke/ongeslachtelijke voortplanting bij planten

Planten kunnen zich geslachtelijk en ongeslachtelijk voortplanten.

Als je iets leest als:

bollen

knollen

uitloper

wortelstok    ..... dan is het ongeslachtelijke voortplanting

Ongeslachtelijke voortplanting

Hoe gaat voortplanting zonder bevruchting?

• Voortplanting met bevruchting =
    geslachtelijke voortplanting
  - zaden
• Voortplanting zonder bevruchting =
    ongeslachtelijke voortplanting
  - bollen / knollen / uitlopers / wortelstok

Geslachtelijke voortplanting

Als je iets leest van:

bloem/bloeien

zaad

vrucht

stuifmeelkorrel/eicel 

 dan is het geslachtelijke voortplanting

Bouw van een bloem

Man = Meeldraad

Vrouw = Vruchtbeginsel

Een stamper

Insectenbloemen

• Insectenbloemen gebruiken insecten om andere bloemen te bestuiven
• Bijen nemen de stuifmeelkorrels mee en brengen ze naar andere planten

(Insectenbloemen)

(windbloemen)

Insectenbloem

• nectar
• felgekleurde kroonbladeren
• vaak geurende bloemen
• plakkerige stuifmeel

Windbloemen

Klein en onopvallend

Kroonbladeren: groen

Veel stuifmeel.

Meeldraden buiten de bloem.

Stempels zijn groot.

windbloemen

zaadverspreiding: door de plant

de vruchten van zaden blijven in de vacht van een dier hangen

de wind blaast de vruchten met vleugels weg

pardenbloem: de pluisjes worden door de wind verspreid

de vrucht schiet open en slingert de zaden weg

vogels eten de bessen en peopen de zaden ergens anders uit

Bs 7: ontkieming , groei en ontwikkeling

Voorbeeld van zo'n zaad: bruine boon

ontkieming van een boon

Levenscyclus

• Eenjarige planten: planten die  1 jaar leven. 

• Tweejarige planten: zoals het voorbeeld hiernaast. Vormt in het tweede jaar pas zaden! 

• Vaste  planten: bloeien meerdere jaren 

eenjarig plant