H4_IJs en klimaatverandering, nu en later

1 / 18
volgende
Slide 1: Tekstslide
Natuur, Leven en TechnologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

In deze les zitten 18 slides, met tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Slide 2 - Tekstslide

H4: IJs en klimaatverandering, nu en later

Slide 3 - Tekstslide

Vandaag
Bespreken H4
Antwoorden H1 t/m 3 
Toelichten afrondende opdracht

Slide 4 - Tekstslide

Deelvraag H4
Hoe verandert het ijs door klimaatverandering en wat is het effect hiervan op de mondiale zeespiegel? 

Slide 5 - Tekstslide

Even terugblikken: 
H1: Wat zijn de eigenschappen van ijs en welke soorten ijs kennen we?

H2: Hoe gebruiken we ijs om het klimaat uit het verleden te reconstrueren?

H3: Hoe beïnvloedt de aanwezigheid van ijs het klimaat op aarde?

Slide 6 - Tekstslide

Slide 7 - Tekstslide

Slide 8 - Video

IPCC (2013 en 2019)
Veel aandacht in klimaatonderzoek voor de antropogene (menselijke) invloed op veranderingen in de cryosfeer. 

Veranderingen in albedo 

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Video

Gletsjers 
Bestuderen gedrag gletsjer > massabalans 

Massabalans = accumulatie - ablatie 

Hoe reageren gletsjers op klimaatverandering? > Toenemende temperatuur

Slide 11 - Tekstslide

Massabalans van de grote ijskappen 
Meest voor de hand liggende methode om massabalans grote ijskappen te bepalen > vergelijken inkomende en uitgaande massafluxen. 
Belangrijkste inkomende massaflux: sneeuwval 
Kleine bijdragen van: andere soorten vaste neerslag, depositie  (rijpvorming) 

Belangrijkste uitgaande massafluxen: smelt (plus wegstromen smeltwater) afbreken ijsbergen in zee, afsmelten onderkant ijsplaten. 

Slide 12 - Tekstslide

Definitie van massabalans-zones voor de grote ijskappen. Linker gedeelte is representatief voor Antarctica, rechtergedeelte voor Groenland. Bron: IMAU.

Slide 13 - Tekstslide

Massabalans van de grote ijskappen 
Uit de metingen en berekeningen tot nu toe blijkt dus duidelijk dat de ijskappen van zowel Antarctica als Groenland te maken hebben met massaverlies. 

Belangrijke vragen zijn nu: Hoe wordt dit massaverlies veroorzaakt, wat zijn de gevolgen, en hoe kan het eigenlijk dat de ijskappen ondanks hun grote formaat toch snel lijken te reageren op klimaatveranderingen?  

Slide 14 - Tekstslide

Op breken van ijsplaten en ijsstroming 
Je ziet hier de gemodelleerde jaarlijkse smeltflux op Antarctica, in kgm-2 per jaar of mm waterequivalent per jaar. 

Let op de niet- lineaire schaal. Bron: IMAU.

Slide 15 - Tekstslide

Opbreken van ijsplaten en ijsstroming

Twee zichzelf versterkende processen bij afsmelten ijs: 

Opbreken van ijsplaten op Antarctica
(zie ook H1) 

Smelt en ijsstroming op Groenland  

Slide 16 - Tekstslide

Zeespiegelstijging door temperatuurverhoging

Naast zeespiegelstijging door smelten van landijs ook zeespiegelstijging door thermische expansie. 

Slide 17 - Tekstslide

Volgende week: 
 H4: IJs en klimaatverandering, nu en later.
Bestuderen: 4.1 t/m 4.4 (blz. 77 t/m 85)
Maken: opdr. 4.1A, 4.2, 4.3, 4.4 A&B)

Bij opdracht 4.2 wordt verwezen naar een artikel van het NASA Earth Observatory. https://earthobservatory.nasa.gov/world-of-change/ColumbiaGlacier

Slide 18 - Tekstslide