Feiten en meningen

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Feiten en meningen

Leerdoelen deze les

1. Je kan de definities geven van de begrippen feiten, meningen en argumenten.

2. Je kan uitleggen op welke 4 verschillende manieren nieuws wordt verzameld en geselecteerd.

3. Je kan beoordelen op basis van 4 kenmerken of een nieuwsbericht betrouwbaar is.

4.Je kan de begrippen objectiviteit, selectieve perceptie en referentiekader uitleggen.

5. Je kan uitleggen of in een gegeven tekst het om een mening of feit gaat.

Definities

Feit: iets wat te controleren valt.

Voorbeeld: Meneer Pors werkt al 4 jaar op deze school.

Mening: wat iemand vindt van een onderwerp.

Argument: uitleg/reden van iemands mening.

Voorbeeld: Ik vind het vak maatschappijleer leuk, want het gaat over veel verschillende dingen die ik interessant vind.

Echt of nep?

Er komen om de beurt 10 nieuws-koppen in beeld. Aan jou de vraag of dit echt nieuws was of nep.

'Straling van WiFi is schadelijk voor de gezondheid'

1. Echt
2. Nep

Trump schrapt trainingsprogramma voor hulphonden voor oorlogsveteranen

1. Echt
2. Nep

‘Homohuwelijkbusjes’ groot succes in VS na legalisering homohuwelijk'

1. Echt
2. Nep

'Duitse bankbediende telt erfenis van 2.500 kilo munten met de hand.'

1. Echt
2. Nep

'Trump in interview in 1998: ‘Republikeinen zijn de domste kiezers van Amerika’

1. Echt
2. Nep

'Apple vertraagt opzettelijk oude iPhones'

1. Echt
2. Nep

'Noord-Koreaanse militair neemt een sprint en loopt over naar Zuid-Korea'

1. Echt
2. Nep

'Moslims vernielen kerstmarkt in Litouwen'

1. Echt
2. Nep

'Zingende moslima uit Deventer bedreigd vanwege muziekvideo'

1. Echt
2. Nep

'NS: Asielzoekers mogen vanaf nu gratis met de trein reizen'

1. Echt
2. Nep

Beledigende fitness-app: 'Kijk eens naar jezelf, homp vlees'

1. Echt
2. Nep

'ROC-school begint opleiding tot volkszanger'

1. Echt
2. Nep

'Voorgesneden fruit in supermarkt blijkt schadelijk voor de gezondheid'

1. Echt
2. Nep

Nieuws verzamelen

1. Zelf op zoek gaan naar nieuws

2. Ze lezen persberichten

3. Kopen van berichten van persbureaus

4. Tips en info van personen

Hoe wordt nieuws geselecteerd?

Selectiecriteria -> de regels die journalisten hanteren om een keuze te maken uit het aanbod van nieuws.

1-De actualiteit

2-De bijzonderheid van de gebeurtenis

3-De nabijheid van een nieuwsfeit

4-De doelgroep en het commerciële belang

Criteria voor objectiviteit

1- Scheiding tussen feiten en meningen

2- Passende woorden en beelden kiezen

3- Hoor en wederhoor toepassen

4- Meerdere bronnen gebruiken

Begrippen

• Objectiviteit: een beschrijving van gebeurtenissen die klopt met de werkelijkheid en niet gekleurd is door een eigen mening.
• Selectieve perceptie: iemand maakt bewuste of onbewuste keuzes bij het waarnemen.
• Referentiekader: al je persoonlijke waarden, normen, belangen, meningen en ervaringen.

Opdracht

Noteer het volgende in je schrift of op je Chromebook:

1- 2 voorbeelden uit je eigen leven waarbij jij onbewust de keuze maakt om iets wel of niet te kijken bij het gebruik van (sociale) media.

2- 2 voorbeelden van titels/koppen die op (sociale) media zouden kunnen verschijnen die gekleurd zijn door een mening en 2 titels/koppen die niet gekleurd zijn door een mening.

Fake news

Tja, hoe weet je nu wat echt of nep nieuws is?

Samen bespreken

Bespreek in tweetallen eens de volgende vragen:

1- Hoe schat je jezelf in? Geloof je snel alles wat op internet voorbij komt?

2- Hoe zorg jij ervoor dat je zeker weet of iets echt of nepnieuws is?

3- Wat zijn 2 tips voor mensen om goed om te gaan met sociale media?

Daarna bespreken we het klassikaal!

Massamedia

Mediawijsheid

Denk aan de volgende vragen:

-wie is de zender?

-wat wil de zender bereiken?

-is het recente informatie?

Niet wantrouwend, maar kritisch zijn!

Opdracht

Deze opdracht doe je alleen (met behulp van je telefoon).

Na de tijd bespreken we het klassikaal.

Noteer de volgende zaken in je schrift of op je Chromebook:

1- Je schermtijd van gisteren en het gemiddelde van afgelopen week.

2- Aan welke 3 apps je het meeste tijd hebt besteedt en hoeveel uur dat in de week was.

3- Wat is je mening over je eigen schermtijd? Noem sowieso 1 kritiekpunt en 1 punt wat je positief vindt.