§3 - Verwijzen met deze, die, dit en dat

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Stillezen

Lesdoel

Na deze les kun je op de juiste manier met deze, die, dit en dat verwijzen naar mannelijke, vrouwelijke en onzijdige woorden.

apps.noordhoff.nl

Verwijzen met deze, die, dit en dat

Een zelfstandig naamwoord is een de-woord (de kamer, de oorlog) of een het-woord (het verhaal, het paleis). 

De-woorden zijn mannelijk (m) of vrouwelijk (v)
Het-woorden zijn onzijdig (o). 

Dat noem je het woordgeslacht.

Verwijzen met deze, die, dit en dat

Je kunt het woordgeslacht opzoeken in een (online) woordenboek:

www.vandale.nl

 

zolder, de (m) = mannelijk
mening, de (v) = vrouwelijk
varken, het (o) = onzijdig

Tip: verkleinwoorden zijn altijd onzijdig: het egeltje (o); het handje (o).

Verwijzen met deze, die, dit en dat

Zo gebruik je de informatie over het woordgeslacht:

Bij 'de-woorden' (mannelijke en vrouwelijke woorden) gebruik je deze en die:

- de tulp: deze tulp (dichtbij), die tulp (ver weg)

- de muis: deze muis (dichtbij), die muis (ver weg)

Bij 'het-woorden' (onzijdig) gebruik je dit en dat:

- het opstel: dit opstel (dichtbij), dat opstel (ver weg)

- het ringetje: dit ringetje (dichtbij), dat ringetje (ver weg)

Verwijzen met deze, die, dit en dat

Aan de combinatie onbepaald lidwoord (een) – bijvoeglijk naamwoord – zelfstandig naamwoord kun je vaak zien of je met een de-woord of een het-woord te maken hebt. Bij een de-woord komt er na een namelijk wél een e achter het bijvoeglijk naamwoord, bij een het-woord niet:

- de dure ring – een dure ring
- de lange film – een lange film

- het mooie schilderij – een mooi schilderij

- het spannende boek – een spannend boek

Verwijzen met deze, die, dit en dat

Met verwijswoorden kun je verwijzen naar woorden die je eerder hebt gebruikt.

 

Kies: die, deze, dit of dat.

Stap 1: naar welk woord in de zin wil ik gaan verwijzen?

Stap 2: is dat woord een de of een het-woord?

Stap 3: de-woord = de/die                    het-woord = dit/dat                    verkleinwoord = dit/dat

Stap 4: schrijf het juiste verwijswoord op 

1. Het shirt ..... daar hangt, vind ik wel mooi.

2. Max kreeg straf voor een filmpje van een docent, ..... hij op internet plaatste.

3. Deze oude tas van mij mag je wel gebruiken, maar ...... nieuwe leen ik niet uit.

4. Toen Marieke de trui met University of Florence zag, kocht ze ..... meteen.

1. die 

2. dat

3. dat

4. deze/die

5. deze/die 

Aan de slag

Formuleren §3: verwijzen met deze, die, dit en dat

Opdracht 1, 2 + 4 (blz. 234/235)

Klaar?

- Nakijken

- De Brug Meestromen formuleren §3