H4.2 & 4.3

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

4.2 Welke wetten werken? 

Wetten die werknemers beschermen:

• Arbowet                                                                                                                             
• Arbeidstijdenwet

Inspectie SZW houdt toezicht op de naleving van de wetten

vraag 11

4.2 Welke wetten werken? 

Wetten die het belang van werknemers beschermen:

• Algemene wet gelijke behandeling

Deze wet verbiedt het maken van onderscheid op basis van geslacht, ras, leeftijd of afkomst

Voorbeeld awgb

vb

• Wettelijk recht op deeltijdbanen
  

• Kinderopvangtoeslag
  

Werkende ouders hebben in veel gevallen recht op kinderopvangtoeslag om de kosten van kinderopvang voor een deel te betalen. 

Deze toeslag moet je zelf aanvragen via belastingdienst/toeslagen

Deeltijdbanen in Nederland

vb

Vraag 13

4.2 Welke wetten werken? 

Sociale verzekeringen:

• Je werkgever houdt premie in op je loon
• Tegen verlies van inkomen

1. Werknemersverzekeringen                                                                                                   
2. Volksverzekeringen

Voor mensen die in loondienst werken of gewerkt hebben (voorbeelden WW en WIA)

Voor alle inwoners van Nederland (bijvoorbeeld AOW en ANW)

De hoogte van de uitkering van de werknemersverzekeringen hangt af van wat je verdiende

4.2 Welke wetten werken? 

Arbeidsovereenkomst

• Sluit je met je werkgever als je een baan krijgt
• Staan je arbeidsvoorwaarden in (functie, uur per week, loon)

4.2 Welke wetten werken? 

Loon

• De prijs voor arbeid
• Wettelijk minimumloon om te zorgen dat het loon niet zo laag wordt dat je er niet van kunt leven
• Voor jongeren minimumjeugdloon

4.2 Welke wetten werken? 

Loon

• In je arbeidsovereenkomst staat je brutoloon
• Wat je op je rekening krijgt gestort is je nettoloon

Concurrentiepositie / werkgelegenheid

Als Arbeidsproductiviteit stijgt (zie 3.2):
--> dan dalen de loonkosten per product (1 arbeider kan nu voor hetzelfde salaris meer producten maken per uur/ dag/ week)

--> Kan dus de verkoopprijs per product omlaag
--> Stijgen de verkopen (afzet)

--> Verbetert dus de Concurrentiepositie

--> zal de werkgelegenheid stijgen

Concurrentiepositie:

De mate waarin een bedrijf in staat is te concurreren met andere bedrijven. Eigenlijk vraag je je af hoeveel een bedrijf verkoopt: Veel --> goede concurrentiepositie. Weinig --> Slechte concurrentiepositie

Werkgelegenheid:

Alle arbeidsplaatsen bij bedrijven en de overheid (vraag naar arbeid)

Productiesectoren

1. Primaire sector

2. Secundaire sector

3. Tertiaire sector

4. Quartaire sector

Quartaire dienstverlening:

Niet-commerciële dienstverlening

Tertiaire sector:

commerciële dienstverlening

Secundaire sector:

De industrie, de bouw en ambachtelijke bedrijven

Verwerken grondstoffen tot producten

Primaire sector:

Landbouw, visserij en de winning van delfstoffen

Arbeidsmarkt= het geheel van vraag naar en aanbod van arbeid

• Het aanbod van arbeid is groter dan de vraag naar arbeid --> Werkloosheid

• De vraag naar arbeid is groter dan aanbod van arbeid --> "Krappe arbeidsmarkt" (arbeiders zijn erg "schaars" dus lonen stijgen!)

Beroepsbevolking:

Alle mensen tussen 15 en pensioen-leeftijd die werken of werkloos zijn

Beroepsbevolking:

Alle mensen tussen 15 en pensioen-leeftijd die werken of werkloos zijn

Werkzame beroepsbevolking:

Het werkzame deel van de beroepsbevolking

Werklozen

Beroepsbevolking:

Alle mensen tussen 15 en pensioen-leeftijd die werken of werkloos zijn

Werkzame beroepsbevolking:

Het werkzame deel van de beroepsbevolking

Werkloos:

• Degenen die behoren tot de beroepsbevolking en geen werk hebben, maar wel actief op zoek zijn naar een baan waarvoor zij direct beschikbaar zijn


• Geregistreerde werkloosheid
• Verborgen werkloosheid

UWV:

• Registreert werklozen
• Helpt zoeken naar een baan
• Beoordeelt of je recht hebt op een werkloosheidsuitkering

Aanbod van arbeid groter dan de vraag naar arbeid

Er is spraken van een "ruime arbeidsmarkt" en dus ook werkloosheid

Aanbod van arbeid kleiner dan vraag naar arbeid

Krappe arbeidsmarkt

Aan het werk!!

Maken 

4.2: blz 112 t/m 115:

10 t/m 12

14 & 15

4.3: blz 116 t/m 119

18 & 19

20 t/m 23, 26 & 28