V5 2.4 Convergente zones: Botsing tussen continenten

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

2.4 convergente platen

De twee platen zijn even zwaar: plooiing

Vandaag

• HH: Richter & Mercalli

• Case: Himalaya

• Je kunt in een doorsnede laten zien hoe een plooiingsgebergte kan ontstaan

• Aardbevingen en tsunami's

Schaal van Richter

• deze schaal geeft aan hoe zwaar aardbevingen zijn (=magnitude)

• elke schaal omhoog betekent dat de aardbeving 10x sterker is (logaritmische schaal)
• vanaf schaal 3 kunnen mensen het voelen

Schaal van Richter

• Schaal van 1 tot (waarschijnlijk) 12
  

• Meet hoeveel energie er vrij komt
  
  
• Meet de kracht in het hypocentrum
  
  
• Logaritmisch: dus 6 is tien keer zo zwaar als 5

Hoeveel zwaarder was de aardbeving in Haiti in 2010 (7 op de Richterschaal) dan die bij Roermond in 1992 (5,8 op de schaal van Richter)

1. ongeveer 1,2x
2. ongeveer 14x
3. ongeveer even zwaar
4. ongeveer 2x

Schaal van Mercalli

De schaal van Mercalli meet de aangerichte schade op een plek

Wat zijn voordelen/nadelen van de schalen van Mercalli en Richter?

Voordelen / Nadelen

Mercalli / Richter

• Kracht kan objectief en snel gemeten worden
• Schade kan pas later goed worden vastgesteld
• Richterschaal heeft geen einde
• Voor mensen is schade relevanter dan kracht

Convergente breuken

• Platen bewegen tegen elkaar aan
  
  
• Twee dingen kunnen gebeuren: Plooing of subductie

Plooiingsgebergten komen voor bij een botsing van

1. Twee continentale platen
2. Een oceanische en continentale plaat
3. Twee oceanische platen
4. Een vulkaanuitbarsting

0

Ontstaan van Himalaya gebergte

De twee platen zijn even zwaar: plooiing

Continent - Continent

Leg uit of er in de Himalaya wel/geen vulkanisme is.

De twee platen zijn even zwaar: plooiing

Samengevat:

• Bij een convergente zone kunnen verschillende typen korst op elkaar botsen (oceaan en continent)

Bij continent continent:

• Zware aardbevingen
• Geen vulkanen
• Plooiingsgebergte

2.4 Aardbevingen 

Chili, 1960. 9,5

Naar welk gevolg van de
aardbeving wordt
in dit plaatje verwezen?

Lissabon, 1755. 9

Leg in een paar stappen uit welke omstandigheden noodzakelijk zijn om voor een tsunami te zorgen.

Zouden we in Nederland last kunnen hebben van een tsunami?

1. Tuurlijk, we liggen immers aan zee
2. Nee, voor de kust ligt immers een slapende diepzeetrog
3. Ja, a.g.v. de verschuiving tussen het Baltische en Europese continent
4. Nee, Nederland ligt aan een passieve plaatgrens

De twee platen zijn even zwaar: plooiing

Vandaag

• HH: Richter & Mercalli

• Case: Himalaya

• Je kunt in een doorsnede laten zien hoe een plooiingsgebergte kan ontstaan

• Aardbevingen en tsunami's