Workshop assertiviteit

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Workshop assertiviteit

Betari Box model

Assertiviteit

Lesdoelen

1. De student kan in eigen woorden uitleggen wat het begrip assertiviteit betekent 

2. De student kan een voorbeeld geven van een assertieve reactie 

3. De student kent de verschillen tussen een assertieve, agressieve en een sub- assertieve reactie

01:26

Hoe reageer je hierop?

02:14

Wat zou jouw reactie zijn?

03:00

Hoe reageer je?

03:58

... dus je zegt:

04:45

Jouw reactie:

Weten wie je bent, wat je wil, nodig hebt ....

In je de praktijk of in je privé zal je regelmatig in situaties komen waarbij jouw belangen en behoeften botsen  met die van een ander.

In dergelijke situatie kun je op drie manieren reageren: 

sub-assertief,  

assertief of 

agressief.

Assertief gedrag 

• Je durft voor jezelf op te komen
  
• Je durft je mening te uiten
  
• Je durft en kunt gevoelens uiten
  
• Je durft ‘NEE’ te zeggen
  
• Je durft initiatieven te nemen
  
• Je durft je grenzen aangeven
• je laat niet over je heen lopen 
• Je houdt rekening met de ander 

Wat staat assertief reageren in de weg?

• Zelfonderschatting
• Perfectionisme
• Angst voor afwijzing 
• Opgelegde normen
• Rampgedachten 
• Generaliseren 
• Invullen van reacties van anderen 

Gevolg assertief gedrag: win-win

• Anderen houden rekening met jou
  
• Je hebt zelfvertrouwen
  
• Goede wederzijdse communicatie
  
• Betere relaties
  
• Respect van anderen
  
• Voor je mening opkomen zonder anderen te kwetsen
  

Sub-assertief (lief)

• Je laat over je heen lopen
• Je stelt je afhankelijk op
• Je durft geen ‘NEE’ te zeggen
• Je bent bang een conflict uit te lokken
• Een ander gaat voor……
• Je durft geen initiatief te tonen
• Je blijft vaak op de achtergrond

Gevolg sub-assertief gedrag: verlies-win 

• Anderen houden geen rekening met jou
  
• Weinig zelfvertrouwen
  
• Weinig zelfrespect
  
• Weinig respect van anderen
  
• Frustratie

Agressief zijn is..

• Voor jezelf opkomen ten koste van de ander  
• Tot een conflict komen 
• Eigen belang
• Niet naar de ander luisteren
• De ander de schuld geven

Agressief assertief 

• Voor je mening opkomen daarbij geen rekening houden met de ander
• De ander de mond snoeren of belachelijk maken
• Je zin doordrijven, overheersen
• De ander niet aan het woord laten

Gevolg agressief gedrag: win-verlies 

• Gevoel van macht
  
• Conflicten
  
• Verlies van relaties
  
• Weinig respect van anderen
  

Niveaus van assertiviteit

Op welk niveau communiceer jij?

Niveau 1: weinig assertief

-U kunt moeilijk uw eigen grenzen aangeven.

-U communiceert niet duidelijk wat u vindt of wilt.

-U kunt slecht negatieve feedback geven en positieve feedback ontvangen. 

-U kunt (of wilt) geen rekening houden met de belangen van een ander.

 -U geeft de ander geen ruimte voor het communiceren over zijn eigen belang.

-U kunt slecht feedback geven en kunt negatieve feedback slecht ontvangen.

Niveau 2: basisassertiveit

-U geeft (indien er naar gevraagd wordt) uw eigen standpunten weer en geeft uw eigen grenzen aan.

-U komt uit voor uw eigen mening indien ernaar gevraagd wordt.

-U maakt duidelijk wanneer u het niet eens bent met uw gesprekspartner.

-U maakt duidelijk wanneer uw eigen grenzen worden overschreden (u durft bijvoorbeeld "nee" te zeggen).

Niveau 3: proactieve assertiviteit

-U komt spontaan met eigen standpunten, bewaakt en verdedigt op een respectvolle wijze uw eigen belangen en grenzen.

-U kiest eerder voor directe confrontatie en directe beïnvloeding. U probeert niet via een omweg uw zin te krijgen.

-U brengt gevoelige of negatieve boodschappen op een duidelijke en directe manier.

-U komt uit eigen beweging met standpunten naar voren die afwijken van die van uw gesprekspartner.

-U kunt ook nog luisteren naar tegenargumenten, weerstand en kritiek bij de verdediging van uw voorstellen.

-U hebt genoeg flexibiliteit in de discussie.

Niveau 4: assertief kunnen blijven in emotionele en/of kritische situaties

-U aanvaardt kritiek op uw standpunt, gedrag of acties en reageert er opbouwend op, ook als u onder druk gezet wordt om het standpunt van de tegenstander over te nemen.

-U bespreekt meningsverschillen uit uzelf zonder het conflict uit de weg te gaan.

-U gaat op een juiste manier om met onaangepaste reacties, verbale agressie en bedreigingen, ook als u onder druk staat.

-U verwerpt onaanvaardbare voorstellen op een respectvolle, doch besliste manier.

Zo vergroot je je assertiviteit

Tip 1. Ga uit van je eigen kracht en waarde

Tip 2. Vraag om wat je wilt; anderen kunnen geen gedachten lezen

Tip 3. Spreek in de ik-vorm. Door in de ik-vorm te praten, voorkom je dat je anderen veroordeelt of bekritiseert.

Tip 4. Wat anderen van je denken, gaat jou niets aan

Tip 5. Wees duidelijk, maak zo concreet mogelijk duidelijk wat je voelt en denkt zonder de ander te kwetsen.

Tip 6. Geloof wat je zegt

Tip 7. Vat het niet persoonlijk op; om assertiever te worden moet je het probleem rationeel en zakelijk kunnen beschouwen en daarna een helder antwoord formuleren

Tip 8. Let op je lichaamshouding

Tip 9. Oefening baart kunst! 

Je staat in de rij voor de booster. Iemand anders dringt voor. Wat is een assertieve reactie?

1. je baalt, maar zegt niets
2. je wordt heel boos en begint te schreeuwen
3. je zegt op een nette manier dat je eerder in de rij stond
4. je gaat met de mensen achter je praten over dit asociale gedrag

Als je assertief bent...

1. denk je aan jezelf en de ander
2. denk je alleen aan de ander
3. denk je alleen aan jezelf
4. geef je je grenzen niet aan

De teamleider vraagt of je wilt werken vanavond. Je bent moe en ziet het niet zitten. Wat is een sub assertieve reactie?

1. Je zegt dat het je helaas niet gaat lukken vanavond
2. Je zegt 'haha, bekijk het maar'
3. Je zegt ja, maar je meldt je de volgende dag ziek
4. Je gaat toch werken want je bent bang dat hij anders boos wordt

nog vragen.......................?