grammatica 1: valentie (drie rollen)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Grammatica 

De betekenisrollen van een zelfstandig werkwoord.

1 vwo

Doel van deze les

Aan het einde van deze les...

• ...kan je verschillende rollen van  werkwoorden bepalen.
• ...kan je zelf zinnen met een lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp maken.

betekenisrollen van werkwoorden bepalen

Welke werkwoorden of handelingen zie je?

Beeld de werkwoorden 🙊 in stilte uit.

Denk na: 

Wat heb je bij deze werkwoorden nodig?

Alleen

Beeld de werkwoorden 🙊 in stilte uit.

Denk na: 

Wat heb je bij deze werkwoorden nodig?

Samen

De betekenis van een werkwoord roept een aantal rollen op die nodig zijn om het werkwoord/de handeling uit te voeren.

⤵️⤵️⤵️⤵️

Lezen

• Beeld het werkwoord lezen uit. 
• Wat heb je nodig om te lezen?

Lezen

Hoeveel rollen heeft lezen?

• Lezen heeft 2 rollen: Je hebt iemand nodig die leest en iets nodig wat gelezen wordt (boek, laptop of telefoon)
• werkwoord 'roept op -->  onderwerp + lijdend voorwerp.
• Het kind leest een boek

Springen

• Beeld het werkwoord springen uit. 
• Wat heb je nodig om te springen?

Springen

Hoeveel rollen heeft springen?

• Springen heeft 1 rol: Je hebt alleen iemand nodig die staat.
• --> werkwoord: onderwerp
• De kinderen springen

Geven

• Beeld het werkwoord geven uit. 
• Wat heb je nodig om te geven?

Geven

Hoeveel rollen heeft geven?

• Geven heeft 3 rollen. Je hebt iemand nodig die geeft, iets nodig om te geven en iemand nodig aan wie je geeft.
• --> werkwoord: onderwerp + lijdend voorwerp + meewerkend voorwerp
• Het broertje geeft een cadeau aan zijn zusje

Lachen

• Beeld het werkwoord lachen uit. 
• Wat heb je nodig om te lachen?

Lachen

Hoeveel rollen heeft lachen?

• Lachen heeft  1 rol: Je hebt alleen iemand nodig die lacht.
  
• --> werkwoord: onderwerp
• De baby lacht

zelf zinnen maken

-werkwoord

-onderwerp

OPDRACHT: Zelf zinnen maken

- werkwoord (krijg je)

- onderwerp (bedenk je zelf)

- lijdend voorwerp (bedenk je zelf)

- meewerkend voorwerp (bedenk je zelf)

zelf zinnen maken

-werkwoord

-onderwerp

ZELF ZINNEN MAKEN

- werkwoord (krijg je)

- onderwerp (bedenk je zelf)

- lijdend voorwerp (bedenk je zelf)

- meewerkend voorwerp (bedenk je zelf)

Wat heb je nodig: 

Hoe: 

Tijd:

Samenwerken:

Hulp nodig:

Eerder klaar: 

 Werkwoordkaartjes en 3 vellen papier

1. Leg eerst alle werkwoorden op het juiste blad (hoeveel betekenisrollen?)
2. Ga dan zinnen maken. Bij 1 rol bedenk je alleen een OW, bij 2 rollen bedenk je een OW en een LVW, bij 3 rollen bedenk je een OW, LVW en MWV.

10 minuten

In tweetallen

Eerst proberen samen op te lossen, dan hulp vragen (steek je 🖐️ op)

Maak een paar zinnen mooier met sfeervolle bijvoeglijke naamwoorden 

1 rol

1. Iemand of iets

OPDRACHT 

stap 1: Leg eerst alle kaartjes op blad met de juiste betekenisrol

stap 2: Maak dan zinnen met de werkwoorden op de kaartjes. Schrijf ze op het blad.

Klaar? Maak een paar zinnen mooier met sfeervolle bijvoeglijke naamwoorden 

2 rollen

1. Iemand of iets

+

2. Iets

3 rollen

1. Iemand of iets

+

2. Iets

+

3. Aan... of Voor...

kaartjes 👇

Lesdoelen behaald?

• ...kan je verschillende rollen van zelfstandige werkwoorden bepalen?
• ...kan je zelf zinnen met een lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp maken?
  

"Ik geef aan jullie een compliment"

De doelen voor deze les:
Ik kan de drie rollen die een zelfstandige werkwoord oproept bepalen
Ik kan zelf zinnen met een lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp maken.

Ik heb lesdoel 1 behaald.

Ik heb lesdoel 1 en lesdoel 2 behaald.

Ik wil nog wat extra uitleg.

Ik wil nog wat meer oefenen.

Huiswerk? Lekker lezen in je boek en goed slapen.