De familie Blein uit Hardenberg

De familie Blein
1 / 25
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo k, g, t, mavo, havo, vwoLeerjaar 2,3

In deze les zitten 25 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 30 min

Onderdelen in deze les

De familie Blein

Slide 1 - Tekstslide


In deze les kom je te weten:
- Wie de familie Blein is.
- Wat er met dit gezin is gebeurd.


In deze les gaat het over de Joodse familie Blein uit Hardenberg. Je komt te weten:
- wie zij waren
- wat er met dit gezin is gebeurd

En verder ga je nadenken over:
- of het belangrijk is om hen te herdenken
- op welke manier we hen kunnen herdenken

Slide 2 - Tekstslide

Heb jij als kind wel eens gespeeld met speelgoedkopjes, schoteltjes en een theepot? Hoe zag jouw servies eruit? En heb je het nog?




In het museum van kamp Westerbork wordt een bijzonder speelgoedservies bewaard. Kijk op de volgende slide om te weten te komen van wie het was en hoe het daar terecht is gekomen.

Slide 3 - Tekstslide

Gerta Blein-Gross

Gerta Gross werd op 27 april 1914 geboren in Königheim (Duitsland). Haar vader kwam om in de Eerste Wereldoorlog toen Gerta net 1 jaar oud was. In de jaren '30 kwam Gerta naar Nederland. Op 25 november 1938 trouwde zij met Simon Blein. 
Simon Blein

Simon Blein werd op 30 april 1907 geboren in Gramsbergen. Op 25 november 1938 trouwde hij met Gerta Gross. 
Lotte Blein

Lotte werd geboren op 15 september 1939 in Hardenberg. Ze is vernoemd naar haar oma, de moeder van haar vader Simon. Lotte was het enige kind van haar ouders. 
Kinderserviesje

Het kinderservies is van Lotte Blein geweest. In 1942 werd het door haar moeder bij kennissen gebracht om te bewaren. In 2019 is het geschonken aan het Herinneringscentrum Kamp Westerbork.

Slide 4 - Tekstslide

Simon Blein kwam in 1936 vanuit Gramsbergen naar Hardenberg. Op de hoek van de Voorstraat met de Fortuinstraat opende hij een winkel.
Blein
Een kranteartikel uit het Sallands Volksblad uit maart 1936.

Slide 5 - Tekstslide

Lees de advertenties op deze pagina en beantwoord de vraag op de volgende slide.
Sallands Volksblad, maart 1936
Sallands Volksblad, oktober 1939
De Noordooster mei 1936
De Vechtstreek, november 1938

Slide 6 - Tekstslide

Hoe zou je de winkel van Simon Blein tegenwoordig noemen?

Slide 7 - Open vraag

Dedemsvaartsche Courant, 7 december 1938
Persoonskaart Simon Blein
Bekijk de gegevens over de familie Blein op deze afbeeldingen en beantwoord de vraag op de volgende slide.
Kijk vooral ook naar hun leeftijden.
Sallands Volksblad, september 1939

Slide 8 - Tekstslide

Hoe oud waren Simon en Gerta toen ze trouwden? En in welk jaar werd Lotte geboren?
A
Simon was 38 en Gerta 24 jaar. Lotte werd geboren in 1938.
B
Simon was 24 en Gerta was ook 24 jaar. Lotte werd geboren in 1939.
C
Simon was 31 en Gerta 24 jaar. Lotte werd geboren in 1939.
D
Simon was 31 en Gerta was 38 jaar. Lotte werd geboren in 1940.

Slide 9 - Quizvraag

In 1939 nam ook in Hardenberg de spanning toe. Zouden de nazi's Nederland binnenvallen? In augustus van dat jaar kwam Prins Bernhard naar Hardenberg voor een inspectie van de troepen. Voor de winkel van Simon Blein werd deze foto gemaakt.
Foto 2
Prins Bernhard
In 1937 trouwde Prins Bernhard met prinses Juliana. Zij was de dochter van de toenmalige koningin Wilhelmina. Bernard is de opa van onze huidige koning Willem-Alexander. Bernhard was militair adjudant van de koningin. Na de oorlog, in 1948, werd Juliana koningin van Nederland. 

Slide 10 - Tekstslide

Gerta, de vrouw van Simon Blein kwam uit Duitsland. Toen de nazi's aan de macht kwamen woonde zij daar nog.

Zou zij zich meer of minder zorgen maken over de toekomst dan de Joden in Nederland?
meer
minder

Slide 11 - Poll

1940. Lotte Blein (in de kinderwagen) met een nichtje 
In 1940 vielen de nazi's Nederland binnen. Nederland werd deel van het Duitse rijk. Voor de Nederlandse Joden werd het leven al snel moeilijker.  Ze kregen te maken met vele anti-Joodse maatregelen. 
nichtje
Het nichtje is Ilse Michelsohn. Zij was een dochter van de zus van Simon Blein. Ilse was geboren in 1929. Met haar ouders werd ze in 1942 opgepakt en via kamp Westerbork en Theresienstadt naar Auschwitz gedeporteerd. Ze werd daar op 7 juli 1944, twee weken voor haar 15e verjaardag, in de gaskamers vermoord.
Bekijk het filmfragment op de volgende slide

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Video


Proviciale Overijsselsche Courant, 20 mei 1942
Bekijk het krantartikel. 
Met welke maatregel
 kreeg Simon Blein te maken denk je?

Slide 14 - Open vraag

In oktober 1942 moesten Gerta en Lotte Blein naar kamp Westerbork. Simon was daar al in augustus 1942 terechtgekomen. Voordat ze vertrokken gaven ze spullen die voor hen belangrijk waren in bewaring bij de buren. Daarbij was ook het theeserviesje van Lotte.
Lotte Blein
kamp Westerbork
Kamp Westerbork was tijdens de oorlog 'Jodendoorgangskamp.' Bijna alle Joden uit Nederland werden in opdracht van de nazi's opgepakt en via kamp Westerbork naar concentratiekampen in Oost-Europa gebracht. Meestal verbleven gevangenen maar kort in het kamp. Meer dan 100.000 Joden werden via Westerbork weggevoerd. 

Slide 15 - Tekstslide

Simon Blein heeft in kamp Westerbork gewerkt. Met zijn vrouw en dochter moest hij zelfs in die periode nog tijdelijk naar een ander kamp in Nederland. Bekijk de archiefkaarten over Simon hieronder. Naar welk ander kamp ging Simon en wat deed hij daar?

Slide 16 - Tekstslide

Naar welk ander kamp moest Simon Blein en wat deed hij daar?
A
Simon moest naar kamp Vught en werkte daar aan het spoor.
B
Simon moest naar kamp Molengoot en werkte daar als boer.
C
Simon moest naar kamp Amersfoort en werkte daar aan het spoor.
D
Simon moest naar kamp Vught en werkte daar als winkelier.

Slide 17 - Quizvraag

Tussen 2 maart 1943 en 20 juli 1943 vertrokken er uit kamp Westerbork 19 treinen naar Sobibor. Voor elk transport werd een lijst gemaakt met de personen die moesten vertrekken. Bekijk de onderstaande fragmenten van deze lijsten.
Transportlijst Sobibor
8 juni 1943 Westerbork-Sobibor
Transportlijst Sobibor
13 juli 1943 Westerbork-Sobibor

Slide 18 - Tekstslide

Sleep het juiste gezinslid naar de juiste transportdatum
Transport van 6 juli 1943: Westerbork - Sobibor
Transport van 8 juni 1943: Westerbork - Sobibor
Transport van 13 juli 1943: Westerbork - Sobibor
Transport van 29 juni 1943: Westerbork - Sobibor

Slide 19 - Sleepvraag

Op de website van de gemeente Hardenberg kun je een overzicht vinden van alle oorlogsslachtoffers uit de gemeente. Zoek op wat er met Simon, Gerta en Lotte Blein is gebeurd.

Slide 20 - Tekstslide

Wat is er met Simon, Gerta en Lotte Blein gebeurd nadat ze uit kamp Westerbork zijn vertrokken?

Slide 21 - Open vraag

Aan de Voorstraat in Hardenberg waar de familie Blein woonde vind je tegenwoordig struikelstenen. Ook op andere plekken in Hardenberg en in veel andere dorpen en steden in Nederland vind je deze kleine monumentjes. Verder zijn de namen van alle slachtoffers te lezen op het oorlogsmonument naast het gemeentehuis.

Slide 22 - Tekstslide

Wat vind jij van de onderstaande opties de beste manier om de oorlogsslachtoffers te herdenken?
namen op een struikelsteen op de plaats waar ze woonden
namen op een oorlogsmonument op één centrale plek
namen op een internetpagina met daarbij ook een levensbeschrijving
namen noemen tijdens een herdenking
geen namen, maar één algemeen oorlogsmonument voor alle slachtoffers

Slide 23 - Poll

Welke andere manieren van herdenken zijn volgens jou waardevol?

Slide 24 - Woordweb

Meer weten over de familie Blein uit Hardenberg?
Meer weten over kamp Westerbork of deze plek bezoeken?https://kampwesterbork.nl/
Meer weten over de Joodse slachtoffers uit je eigen omgeving? Zoek eens op deze website: https://www.joodsmonument.nl/nl/search?advancedsearch=true
Of stuur een mail naar: info@kampwesterbork.nl

Slide 25 - Tekstslide

Meer lessen zoals deze