Periode 4 3HV les 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

PERIODE 4 M&M

We gaan weer AK doen!

Onderwerp: 'De spanning tussen mens en natuur'.

Jullie krijgen een boekje.

Producten: 

• Toets over de stof 
• Schrijfopdracht 

Les 1:

Leerdoelen les 1:

1. Je kunt meerdere vormen van landdegradatie benoemen 
2. Je kunt uitleggen waarom landdegradatie leidt tot het afnemen of uitsterven van soorten.
3. Je kunt uitleggen hoe een bodem uitgeput kan raken.

Welke begrippen uit periode 2 kennen jullie nog?

• In periode 3 hebben jullie geleerd dat de mens en de aarde op gespannen voet staan met elkaar. 
• Deze periode gaan we kijken naar de gevolgen en oplossingen voor deze ecologische crisis.

• Ecologische crisis: het probleem van vervuiling, uitputting en aantasting van de aarde. Gevolgen hiervan zijn onder andere klimaatverandering, stijging van de zeespiegel en een vergrote kans op natuurrampen.

Landdegradatie

• Groei wereldbevolking leidt tot:

1. De mens gebruikt meer land
2. De mens gebruikt meer natuurlijke hulpbronnen

• Natuurlijk hulpbronnen:  grondstoffen die aanwezig zijn op aarde zonder dat de mens daar iets voor hoeft te doen. Voorbeelden?

Landdegradatie

• Veranderingen in het landschap die ervoor zorgen dat het landschap minder natuurlijke hulpbronnen kan produceren. 
  

• Dit kan door de natuur of door de mens veroorzaakt worden.

• De Amazone: door de mens of de natuur veroorzaakte landdegradatie?

Voorbeeld 1: verzilting

• Verzilting betekent het zout worden van de bodem.
• Planten kunnen slecht tegen zout
• Gewassen kunnen niet meer op het land groeien
• Bekijk het filmpje en schrijf de drie oorzaken van verzilting op. 

Voorbeeld 2: ontbossing en overbegrazing

Onbossing:

• Het kappen van bomen door de mens.
• Hout gebruiken voor meubels
• Grond willen gebruiken voor landbouw

Overbegrazing

• Als er teveel vee op een klein stuk grond gehouden wordt, eten zij het gras te snel weg.

1. Gevolg van ontbossing en overbegrazing = bodemerosie

• De wortels van bomen en planten houden de grond bij elkaar zodat de grond niet wegspoelt bij regen.
• Zonder gras en bomen spoelt de vruchtbare laag van de bodem sneller weg. 
• Zonder bomen kan deze toplaag ook door wind worden weggewaaid.

• Verdwijnen van de bodem door wind of regen = bodemerosie

2. Gevolg van ontbossing en overbegrazing = verdroging

• Bomen en planten zorgen voor schaduw en dus een lagere temperatuur
• Hierdoor verdampt er minder water en kan de bodem meer water opnemen
• Door begroeing kan regenwater ook beter de bodem intrekken 

• Ontbossing en overbegrazing zorgen voor verdroging van de bodem. 
• Een verdroogde bodem kan het water niet goed opnemen en overstromingen vinden vaker en sneller plaats. 

3. Gevolg van ontbossing en overbegrazing = verwoestijning

• Bodemerosie en verdroging leiden uiteindelijk tot verwoestijning
• Dat betekent dat er steeds meer land verandert in een woestijn. 
• China bestaat inmiddels voor een derde uit woestijn. 

4. Gevolg van ontbossing en overbegrazing = habitatverlies

• Door ontbossing en overbegrazing neemt de hoeveelheid begroeiing af
• Hierdoor verliezen dieren hun habitat (natuurlijke leefomgeving). 
• In China is bijvoorbeeld de reuzenpanda hierdoor een beschermde diersoort. 

Aan de slag!

Lees in jouw boekje van §1.3 de kopjes 'inleiding' en 'landdegradatie' op blz 28, 29, 30 en 31.

Maak op blz.  37 de opdrachten 1, 2, 9 en 11