Vincents verzameling

• Kunstzinnige oriëntatie
• Taal
• Basisschool
• Groep 5-8

Introductie

Na een korte introductie over Vincents prentenverzameling maken de leerlingen een tekstbordje bij een onderdeel van hun eigen verzameling.

Instructies

Algemene leerdoelen: - De leerlingen leren meer over een bijzondere inspiratiebron voor Vincents werk. - De leerlingen schrijven een kort tekstje over een onderdeel van hun eigen verzameling. Kerndoelen: 1, 2, 5, 8, 9, 52, 53, 54, 55 en 56 Benodigde materialen: - Voor elke leerling een uitdraai van het werkblad Mijn verzameling Differentiatie 

Maak met objecten (of foto's van objecten) uit de verschillende verzamelingen van de leerlingen een tentoonstelling in de klas of op een centrale plek in de school. De leerlingen kunnen de laatste tekst op hun werkblad met een tekstverwerkingsprogramma uitwerken tot een 'echt' tekstbordje. Laat een aantal leerlingen onderzoeken welk lettertype en welke lettergrootte goed werken, en maak daar een klassikale keuze in: de eenheid van de tekstbordjes helpt om van de tentoonstelling een echt geheel te maken.

Heb jij een verzameling?

(En wat verzamel je dan?)

Deel de werkbladen uit en vertel de leerlingen dat de les gaat over 'verzamelen'. Vraag ze de eerste drie vragen te beantwoorden. (5 min.) Bespreek daarna kort de antwoorden door een aantal leerlingen te laten vertellen wat ze hebben opgeschreven. Ga daarna naar de volgende slide. (Zijn er leerlingen die niets verzamelen? Vraag ze dan te bedenken wat ze het liefst zouden wíllen verzamelen.)

Vincents verzameling

Vincents verzameling

Vertel dat de groep gaat kijken naar de verzameling van een beroemde Nederlander. Heeft iemand een idee wie de 'Vincent' die op het bord wordt genoemd zou kunnen zijn?

Vincents verzameling

Vincents verzameling

Dit is de 'Vincent' waar het om gaat: Vincent van Gogh. (Zelfportret als schilder, 1887 - 1888)

Vincents verzameling

Vertel: Vincent van Gogh verzamelde van alles: vogelnestjes, uilenballen, boeken... Maar samen met zijn broer Theo verzamelde hij ook nog iets anders, en daarvan zie je op het bord een voorbeeld.

Vraag: Wat is dit nou precies? Wie weet wat we hier zien? > Dit is een Japanse prent (van de kunstenaar Utagawa Hiroshige, gedrukt in 1857). Vraag: Waaraan kun je zien dat dit plaatje in Japan gemaakt is? > Aan de figuurtjes, aan de Japanse tekens, aan de bloemen.

'Theo en ik hebben honderden van die Japanse prenten.'

Vincent aan zijn zus Willemien, 

ca. 30 maart 1888

Vertel: Vincent en Theo vonden prenten uit Japan heel bijzonder. Vincent werd er zelfs 'gelukkig en vrolijk' van. Op het bord staat wat hij over de verzameling schreef aan zijn zus Willemien, rond 30 maart 1888.

Vertel: Het Van Gogh Museum bewaart de Japanse prentenverzameling van Vincent en Theo. Alleen al van de kunstenaar die de prent met de boom maakte, Utagawa Hiroshige, zijn er meer dan 80.

www.vangoghmuseum.nl

Meer tijd beschikbaar? Bekijk dan via de link een aantal van de 84 prenten van Utagawa Hiroshige in detail.

Vertel: Je kunt goed zien dat Vincent Japanse prenten heel bijzonder vond, omdat hij sommige daarvan ook heeft nageschilderd. Kijk maar eens naar dit schilderij. Herken je de prent waar de les mee begon? De bloeiende pruimenboomgaard (naar Hiroshige), 1887

In dit portret dat Vincent van een vriend maakte, gebruikte hij de Japanse prenten voor de achtergrond. (Portret van Père Tanguy, 1887 - Musée Rodin, Parijs)

En als je goed kijkt, zie je aan de muur van dit café ook Japanse prenten hangen. Vincent kende de eigenares, en mocht daar van haar een tentoonstelling van zijn verzameling maken. (In het café: Agostina Segatori in Le Tambourin, 1887)

Vincent wilde zijn verzameling dus graag aan andere mensen laten zien, maar in het Van Gogh Museum hangen nu bijna geen prenten uit Vincent en Theo's verzameling. Vraag: Waarom zouden ze die prenten daar niet allemaal laten zien, denk je? > Kunstwerken op papier zijn gevoelig voor licht. Ze verkleuren veel sneller dan schilderijen. (Denk maar aan wat er gebeurt met gekleurd papier als je dat in de zon hangt.) > Er is niet genoeg plek. In het museum gaat het vooral om Vincents eigen schilderijen.

Vraag: Kun je zien hoe er toch iets wordt uitgelegd over de prentenverzameling van Vincent en Theo? > Er staat uitleg op een tekstbordje, en daarop staat ook het plaatje van de Japanse prent die Vincent als voorbeeld gebruikte. (In het Van Gogh Museum is de uitleg ongeveer 60 woorden lang. Het staat twee keer op het bordje: een keer in het Nederlands en een keer in het Engels.)

Een tekstbordje in 10 minuten

(En wat verzamel je dan?)

Vertel de leerlingen dat ze nu weer even terug gaan naar hun eigen verzameling. Wijs ze op opdracht 4 van het werkblad. Vraag: Stel dat de nummer 1 uit jouw verzameling in een museum komt te hangen, wat zou je er dan allemaal over kunnen vertellen? Dat is meestal meer dan wat er aan woorden op een tekstbordje past. Bedenk wat je het allerbelangrijkst vindt en schrijf dat op. Let goed op het aantal woorden. (10 minuten)

Een tekstbordje in 10 minuten

• Bedenk wat je het allerbelangrijkst vindt om te vertellen. Schrijf dat op.
  
• Denk aan het aantal woorden: maximaal 60.
• Denk ook aan de tijd.
• Klaar? Lees je werk nog eens goed door. Klopt alles? Ook de spelling?

Succes!

Bespreek kort de aanwijzingen op het bord en laat de leerlingen daarna de opdracht uitvoeren. Rond de les af door een aantal van de gemaakte tekstbordjes te laten voorlezen.