3.1 Wat is democratie?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

PARLEMENTAIRE DEMOCRATIE 

Maatschappijleer havo 

Les 29-11-22

Democratie?

Overheidsfinanciën:

De overheid heeft geld nodig om zaken van algemeen belang te kunnen betalen.  Om aan geld te komen kan de overheid: 

• Belasting heffen


• Geld lenen
• Minder uitgeven

Noem 3 zaken die van algemeen belang zijn:

Kenmerken parlementaire democratie:

• Burgers hebben politieke grondrechten.
• Rechten van minderheden worden gerespecteerd.
• Er is individuele vrijheid.
• Er is een machtenscheiding.
• Bevolking kiest volksvertegenwoordigers.
• Regering en het parlement maken samen wetten. Parlement neemt wetten bij meerderheid aan.
• Verkiezingen zijn eerlijk, vrij en geheim.
• Er bestaat persvrijheid.

Dictatuur?

Is de wereld meer of minder democratisch geworden tijdens de afgelopen 10 jaar?

1. Meer
2. Minder

Kenmerken autoritair regime:

• Een machtenscheiding ontbreekt. 
• Geen onafhankelijke rechters. 
• Grondrechten worden niet gerespecteerd. 
• Er bestaat geen vrije pers. 

> Censuur: mediaberichten worden door de overheid gecontroleerd.

• Oppositiepartijen zijn verboden. 
• Het leger heeft een belangrijke politieke rol.
• Er is sprake van verkiezingsfraude, manipulatie en geweld.

Huiswerk 

WB. 3.1 Wat is democratie?

Opdracht 1 t/m 7

Huiswerk

1.Een parlementaire democratie is een bestuursvorm waarbij de bevolking indirect invloed uitoefent op de politieke besluitvorming. Burgers kiezen volksvertegenwoordigers in het parlement waar de politieke besluitvorming plaatsvindt. Je noemt een parlementaire democratie ook een indirecte democratie.

2.De vraag bij de intro is: Stel, jij krijgt het helemaal voor het zeggen in Nederland. Wat zou je als eerste doen en waarom?-Iedere burger 1.000 euro geven ter compensatie van de moeilijke situatie tijdens de pandemie.-De straffen voor cyberpesten verhogen; de schade is vaak groot omdat zoveel mensen het zien.-Gratis openbaar vervoer voor iedereen, omdat dat de enige manier is om mensen minder te laten autorijden want dat is erg slecht voor het milieu.-Bio-industrie verbieden en alle boerenbedrijven duurzaam maken, omdat Nederland anders echt de klimaatdoelen niet gaat halen.-De salarissen van verpleegkundigen verhogen, omdat tijdens de pandemie wel gebleken is dat dit een essentieel beroep is, waarin mensen meer zouden moeten verdienen.

3. Nederland is een democratisch land, want de bevolking heeft invloed op de politieke besluiten van het bestuur.

4. Ministers, wethouders, burgemeesters, gemeenteraadsleden enz.

Huiswerk

5. Directe democratie: de bevolking beslist direct (rechtstreeks) mee in politieke besluiten en niet via een parlement. Indirecte democratie: de bevolking beslist indirect (niet rechtstreeks) mee in de politieke besluiten via het parlement met gekozen volksvertegenwoordigers en er is een parlement. Een indirecte democratie wordt ook wel een vertegenwoordigende/representatieve democratie genoemd.

6. Verloop verkiezingen in een autoritair regime (in tegenstelling tot een democratie):
-Burgers kunnen vaak maar op één partij (regeringspartij) stemmen omdat oppositiepartijen ontbreken.
-Machthebbers frauderen geregeld met de uitslag.
-Tegenstanders van het regime worden geregeld geïntimideerd of gevangengezet.
-Verkiezingen zijn niet vrij en niet geheim.
-Er is sprake van schijnverkiezingen omdat de machthebbers op die manier hun macht willen legitimeren.

7. Persvrijheid ontbreekt in autoritaire landen omdat de overheid de media controleert en censuur toepast. Journalisten komen in de problemen als ze kritisch berichten over de machthebbers. Burgers worden door het ontbreken van persvrijheid niet goed ingelicht over de politiek. Ook regeringen in andere landen krijgen op deze manier geen betrouwbare informatie van journalisten over de situatie in dat land.

Waarom was 1994 zo’n belangrijk kantelpunt in de geschiedenis van Wit-Rusland?

Benoem kenmerken van een autoritair regime die je in dit videofragment over China herkent.

Ook in autoritaire regimes worden verkiezingen gehouden.
Noem twee verschillen met verkiezingen in een democratie.

Welke twee politieke grondrechten herken je in de bron?

Aan de slag! 

Maken van 3.1. 8 t/m 15