2.5: Oorlogen om vrijheid en macht

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

2.5 Oorlogen om vrijheid en macht

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Lesdoel

- Wat waren de oorzaken en gevolgen van de Perzische oorlogen?

- Wat waren de oorzaken en gevolgen van de Peloponnische oorlog?

Vaardigheid: Oorzaak/Gevolg/Aanleiding

oorzaak:geeft aan waarom of waardoor iets

gebeurd.

gevolg: datgene dat gebeurd na de oorzaak.

 Oorlogen in Oude Griekenland

Op deze afbeelding zie je de mythe: het paard van Troje

oorlog Sparta en bondgenoten tegen Troje

13e eeuw voor Chr.

Echt Gebeurd?

Eerste Perzische Oorlog

• Griekse stadsstaten in Turkije komen in opstand tegen Perzië
• - Ontevreden: hoge belastingen
• - ontevreden: zeehandel verhinderen
• Athene steunt de stadsstaten tegen Perzië: koning Darius zweert wraak

De Perzen komen eraan!

Een machtig rijk rondom het Midden-Oosten, Klein-Azië, Egypte en delen Azië tot aan India.

                           <- leider: Darius I
                                           
                                         <- zoon: Xerxes

Verdediging tegen de Perzen

De Grieken voerden vaak oorlog met elkaar, maar toen de Perzen kwamen moesten ze samen Griekenland verdedigen.
Doordat Athene een opstand in het Perzische Rijk steunde, had Perzië een motief om Athene aan te vallen.

De Grieken wisten in 490v.Chr. de Perzen bij de stad Marathon te verslaan

Met een groot leger trekken de Perzen door Griekenland. Bij het plaatsje Marathon worden de Perzen uiteindelijk verslagen. Om dit goede nieuws naar Athene te brengen, werd Philippides naar Athene gestuurd. Volgens de legende rende hij in één keer naar Athene. Hij rende daarmee de eerste marathon.

Marathon

 

Een Atheense soldaat rende in één ruk van Marathon naar Athene (42km) om de overwinning te melden...

- Herodotus schreef over de slag bij Marahton en is de eerste persoon die geschiedenis 'objectief' beschreven heeft vanuit verschillende kanten. Hij onderzocht de geschiedenis echt en beschreef dat.

Themistokles

Athene

Bondjes/vriendschappen

met : andere Griekse stadsstaten en zelfs Sparta!

Slag bij Thermoplyae

In 480 v.Chr proberen de Perzen Griekenland nogmaals te onderwerpen.
Het Perzische leger van ruim 300.000 man werd dagenlang tegen gehouden door slechts 300 Spartanen.
Het gaf de Atheners voldoende tijd om de stad te ontruimen.

Uiteindelijk werden de Perzen dankzij de Atheense vloot verslagen.

https://www.youtube.com/watch?v=HdNn5TZu6R8&t=169s

1e veldslag. film: 300

https://www.youtube.com/watch?v=Ftl6hjmqSnA&t=56s

Slag bij Salamis. film: 300 Rise of an Empire

Leonidas

Koning van Sparta

Held van slag bij Thermopylae

Tweede Perzische Oorlog

• Xerxes (zoon van Darius)  valt opnieuw aan
  
• 480 v. Chr.: Slag bij Thermopylae: klein Spartaans leger houdt Perzisch leger tegen
  
• 480 v. Chr.: Slag bij Salamis: zeeslag verloren door de Perzen
• 479 v.Chr.: landleger Perzen verslagen

les 2

Tijdens welke oorlog vond de slag bij Marathon plaats?

1. Perzische Oorlog
2. Peloponnesische oorlog
3. Punische Oorlog

Welke beroemde veldslag maakte een einde aan de eerste Perzische oorlog?

1. De slag bij Olympia
2. De slag bij Atletiek
3. De slag bij Marathon
4. De slag bij Best

Welke stelling over de slag bij Salamis klopt?

1. Een minderheid Grieken verslaat een groot Perzisch leger
2. Het Perzische landleger werd verslagen
3. De Perzische vloot werd verslagen
4. Dit was een oorlog tussen Athene en Sparta

Verdeelde Griekse poleis

De Griekse stadsstaten  werkten gedwongen samen tijdens de Perzische oorlogen. Daarna begonnen zij in de Peloponnesische oorlogen (431-404 v. Chr.) elkaar te bestrijden.

Sparta : krijgerstaat

Athene

• Athene werd opgeknapt:
• leverde veel geld op (ambachtlieden, timmerliden, steenhouwerrs etc.
• Gevolg:
• Bevolking groeide tot 300.000 inwoners
• 
  
• Veel kunstenaars en filosofen kwamen naar Athene:
• Centrum van Griekse cultuur.

Athene

VS

Sparta

sparta

athene

431 tot 404 v Chr:

Peloponnesische oolog

Beide machtig: wilde GR wereld overheersen

Athene: Zeebond opgericht (alle eilanden lid). Betaalden belasting voor geval de Perzen weer zouden aanvallen.

Sparta: bond met stadstaten. Sterkst op het land. Platteland plunderen/ olijfbomen kappen: Proberen Athene tot overgave te dwingen.

Hoe heette de oorlog tussen Athene en Sparta

1. De Perzische oorlog
2. De Punische oorlog
3. De Peloponnesische oorlog
4. De Paplepel oorlog

Sparta wint

na 30 jaar, maar door de lange oorlog zijn zowel Athene en Sparta verzwakt

Athene:

- moest muren die stad verbond met haven afbreken

- democratie werd tijdelijk opgeheven, bestuur van 30 man, op hand van Sparta.

Machtige postie in GR was Athene kwijt

Afsluiting

Noem twee oorzaken waardoor de Griekse koloniën langs de kust van Ionië in opstand kwamen tegen de Perzische overheersing

Huiswerk

Maken blz 54 t/m 57