6.2B In de ban van Hitler

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Nationaalsocialisme en Tweede Wereldoorlog

6.2 In de ban van Hitler

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je uitleggen hoe Hitler aan de macht kwam.

Hitler wordt kanselier

30 januari 1933

• De politieke elite dacht dat Hitler zich (met 3 NSDAP-ministers) wel rustig zou houden. Maar dat was een verkeerde inschatting.
•  Hitler haalt Hindenburg (president) over om nieuwe verkiezingen uit te schrijven.

De Reichstagsbrand

27 februari 1933

• De Nederlandse communist Marinus van der Lubbe steekt de Rijksdaggebouw in de brand. Als protest tegen het nationaalsocialisme.
• Hitler en de NSDAP gebruiken dit als propaganda: 'Een communistisch complot tegen de Weimarrepubliek.

Machtingswet

24 maart 1933

• ...de brand komt Hitler namelijk wel érg goed uit: hij kan de noodtoestand in Duitsland uitroepen.
• Het Duitse parlement neemt een noodwet aan, de Machtigingswet,
• Die geeft Hitler onbeperkte macht: Duitsland is een dictatuur.

Machtingswet

• De Grondwet kan door Hitler worden aangepast en opgeschort, zonder goedkeuring van het Duitse parlement.
• Alle partijen, behalve de NSDAP, worden verboden.
• Sommige burgerrechten worden opgeschort (o.a. briefgeheim)

• Gelijkschakeling: iedereen moet zich houden aan de ideologie van de Nazi's

Het einde van de Weimarrebubliek

• Communisten en socialisten die in het parlement zaten en andere politieke gevangenen werden naar een nieuw concentratiekamp bij München gebracht: Dachau.

Dachau

Sinds maart 1933

Führer

1934

• Als president Hindenburg in 1934 overlijdt, komt er geen nieuwe president:
• Hitler is vanaf dat moment Führer, Leider, van Duitsland

• Aan hem is onvoorwaardelijke trouw verschuldigd (Führerbeginsel)
  

Nacht van de Lange Messen

juni 1934

• Hitler kan door de Machtigingswet zijn tegenstanders uitschakelen.
• Dit zijn in het begin mensen binnen Hitlers eigen partij, waaronder de SA. 
• Sommigen worden zonder proces vermoord door de SS, anderen komen in concentratiekampen.

Op weg naar een totalitaire staat (1)

• Het leger van Duitsland werd weer opgebouwd.
• De NSDAP werd de enige toegestane partij.
• Er was geen vrije pers meer.
• Radio en film werd ingezet als massacommunicatiemiddelen voor propaganda.
• Schoolboeken werden herschreven.

Op weg naar een totalitaire staat (2)

• Jongerenbewegingen werden opgericht om kinderen vroeg bekend te maken met de ideologie.
• Vakbonden werden verbonden en hiervoor kwam het Deutsche Arbeitsfront.
• Rechters spraken recht zoals de nazi's dat wilden.
• Abstracte kunst, Joodse kunst en niet-Duitse kunst werd verboden (entartete Kunst).

Kristallnacht

9 november 1938

• In Parijs vermoordt een jonge Jood, Herschel Grynszpan, een Nazi. 
  
• Na een vlammende radiotoespraak van Joseph Goebbels, trekken Duitsers massaal de straat op om eigendommen van Joden te vernielen.
  
• De politie en SS kregen de opdracht om niet in te grijpen.
  

Economische successen?

• Door enorm te investeren in grote overheidsprojecten, lukte het Hitler om de werkloosheid in Duitsland terug te dringen. Dit kostten enorm veel geld.
• Hitler begon een oorlog en was verder afhankelijk van roof en dwangarbeid om de Duitse economie draaiende te houden.