H1 §1 De aardkorst beweegt - deel 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Aarde in beweging

Lesprogramma

Eerste ''echte'' les AK

Leerdoelen

Uitleg 

Aan de slag!

Afsluiting

Leerdoelen

1. Aan het eind van de les kun je de volgende begrippen omschrijven: aardkorst, aardmantel en aardkern.
   
2. Aan het eind van de les kun je in je eigen woorden uitleggen waarom aardkorstplaten bewegen. 

Wat weet jij al
over de aarde?

Opbouw van de aarde

De aarde bestaat uit vier lagen:

• De aardkorst
• De aardmantel
• De aardkern (binnen- en buitenkern)
  

De aardkorst

• Een dun schilletje vast gesteente
• 8-40 kilometer dik
• Planten, mensen en dieren leven op de aardkorst
  

De aardmantel

• Onder de aardkorst
• Vloeibaar, stroperig gesteente
  
• 2900 km dik
  

Buitenkern

• Vloeibaar metaal (nikkel en ijzer)
• 2900-5200 km diep
  

De binnenkern

• Vaste kern (ijzer)
• 5200-6370 km diep
• Ongeveer 5000 graden 
  

Stromingen in de mantel

Door het verschil in temperatuur tussen de lagen ontstaan er stromingen in de aardmantel.

De aardkorstplaten gaan 

bewegen --> er ontstaan bergen, vulkanen en aardbevingen

aardkern

aardmantel

aardkorst

Zet de omschrijvingen op de juiste plaats

Mantel

Magma

Platen

Kern

Convectiestroom

Lava

Dikke laag onder de aardkorst, bestaande uit heet gesteente.

Heet, vloeibaar gesteente in de aardmantel. Hetzelfde als lava, maar dan onder de grond.

Stukken aardkorst waarop de continenten en oceanen liggen.

Binnenste van de aarde: een grote ijzeren kogel van meer dan vijfduizend graden Celsius.

Drijvende kracht achter de platentektoniek: warme magma komt omhoog, stuit op de aardkorst en stroomt opzij.

Vloeibaar gesteente dat uit de aarde komt.

Stappen schaal van Richter

Een aardbeving van 4 op de schaal van Richter is hoeveel keer zo krachtig dan een aardbeving van 1 op de schaal van Richter.

1. 100
2. 3
3. 1000
4. 30

Wat is het gevolg van deze beweging?

1. Gebergte, vulkanen en aardbevingen
2. Gebergte
3. Vulkanen
4. Aardbevingen

Wat ontstaat er als platen van elkaar af bewegen?

1. Aardbevingen
2. Vulkanisme
3. Aardbevingen en vulkanisme

De buitenste laag van de aarde noemen we de kern.

1. waar
2. niet waar

De aardkorst bestaat uit meerdere aardkorstplaten.

1. waar
2. niet waar

De platen drijven op de vloeibare mantel.

1. waar
2. niet waar

De buitenste kern zorgt ervoor dat de aardkorstplaten bewegen.

1. juist
2. onjuist

aardkorst

Aardmantel

Aardkern

Hier leven wij op

Tussen de 8 en 40 km dik

Hier is het wel 5000 graden

Bestaat uit stroperig materiaal dat langzaam stroomt