2.4-2 DNA: het besturingssysteem van de cel 4V 2324

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

2.4 DNA: het besturingssysteem van de cel - deel 2

 - deel 2

Doel 2.4

☐ 13b. Je vertaalt de RNA-code naar aminozuren en andersom.

☐ 14. Je beschrijft de vorming en de afwerking van eiwitten door organellen.

Eiwitten

Eiwitten bestaan uit een keten van aminozuren. Er zijn 20 verschillende aminozuren (BINAS 67H1).

Elk eiwit heeft een unieke volgorde en lengte.

Bijv. 

Hemoglobine: 4 ketens van 140 aminozuren

Insuline: 51 aminozuren

Translatie

Tijdens de translatie wordt de nucleotidevolgorde uit het RNA vertaalt naar een aminozuurvolgorde in het eiwit.

Translatie

Het mRNA verlaat de kern (via een kernporie) naar het cytoplasma en bindt aan een ribosoom.

Het ribosoom leest het mRNA in steeds 3 basen tegelijk (triplet/ codon).

Translatie

BINAS 71 G. Stel codon AAG. 

Translatie

BINAS 71 G. Stel codon AAG. 

Translatie

BINAS 71 G. Stel codon AAG. 

Translatie

BINAS 71 G. Stel codon AAG. 

Translatie

Translatie begint altijd bij een AUG code (het startcodon). Hiermee wordt een methionine aminozuur ingebouwd.

Er zijn een paar mogelijke stopcodons waarmee de translatie stopt.

Translatie

Translatie

Moet je dit leren?

BINAS 71J

Transcriptie en translatie

Van polypeptideketen naar eiwit

Ribosoom vrij in het cytoplasma?

Eiwit komt ook in het grondplasma

Ribosoom vast aan het RER?

Eiwit komt in het RER

Van polypeptideketen naar eiwit

in RER:

• Eiwitvouwing (bepaalt de uiteindelijke vorm dus de werking)
• Controle (ter voorkoming van verkeerd werkende eiwitten in het lichaam)
• Adreslabel (waar moet het eiwit naartoe)

Van polypeptideketen naar 

eiwit

Als het eiwit klaar is wordt een blaasje 

afgesnoerd en dit wordt gefuseerd 

met het golgisysteem.

Nu zit het eiwit in het golgisysteem. 

BINAS 79D

Van polypeptideketen naar eiwit

Het golgisysteem verpakt de eiwitten voor de definitieve bestemming:

• Lysosomen (blaasje in de cel met een enzym)
  
• Transportblaasje (voor transport naar buiten de cel)
  
• Transportblaasje (membraan eiwitten)
  

BRON 18

Celdifferentiatie

Gespecialiseerde cellen ontstaan door celdifferentiatie.

Celdifferentiatie ontstaat doordat in verschillende cellen verschillende eiwitten worden gemaakt.

Eiwitten bepalen ook eigenschappen, ander eiwit = andere eigenschappen.

Doel 2.4

☐ 13b. Je vertaalt de RNA-code naar aminozuren en andersom.

☐ 14. Je beschrijft de vorming en de afwerking van eiwitten door organellen.

Huiswerk

In de online methode.

Kies een leerweg (default B).

Maak 2.4