1.3 deel 4

1.3 deel 1

HC Burgers en steden in de Lage Landen
par 1.3 Amsterdam in de Gouden Eeuw

1.3 deel 4
'Protectionisme t/m Van Gouden naar Zilveren Eeuw''
1 / 32
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

In deze les zitten 32 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

1.3 deel 1

HC Burgers en steden in de Lage Landen
par 1.3 Amsterdam in de Gouden Eeuw

1.3 deel 4
'Protectionisme t/m Van Gouden naar Zilveren Eeuw''

Slide 1 - Tekstslide


Beredeneer of je de ontwikkeling die de schilderijen hiernaast, uniek voor Amsterdam kunt noemen.
A
Ja is uniek
B
Nee is niet uniek

Slide 2 - Quizvraag

Leg uit dat je het tafereel van hiernaast kan beschouwen als een uiting van Aristocratisering

Slide 3 - Open vraag

Van gouden eeuw
naar zilver eeuw

Slide 4 - Tekstslide

Vrede van Munster
'Is er in tijden van vrede wel een stadhouder en een leger nodig?'

  • Tijdens het twaalfjarig bestand werd er bezuinigd op het leger wat leidde tot een conflict tussen stadhouder Maurits en raadspensionaris Oldebarneveldt. Het conflict werd beëindigt in het voordeel van Maurits en Oldebarneveldt verloor zijn hoofd.

  • 1646 (vrede van Munster) laait de discussie weer op. Het einde van de de opstand betekent een gevaar voor stadhouder Willem II (en zijn groupies: oranjegezinden)

  • Willem II wil Amsterdam bezetten, maar sterft helaas vroegtijdig.

Slide 5 - Tekstslide

Wat zouden de tegenstanders van de stadhouder (staatsgezinden) na zijn dood beslissen?
A
Een nieuwe loyale stadhouder kiezen
B
De zoon van Willem II benoemen tot stadhouder
C
Het ambt van stadhouder compleet afschaffen
D
Een stadhouder buitendienst benoemen (alleen actief in oorlogstijd)

Slide 6 - Quizvraag

Slide 7 - Tekstslide

Stadhouderloos tijdperk vanaf 1650
Volgens regenten na oorlog geen stadhouder meer nodig

Stadhouder Willem II stierf plotseling in 1650

Regenten besloten daarop geen nieuwe stadhouder aan te stellen en Johan de Witt werd raadpensionaris

Slide 8 - Tekstslide

Welvaart in de Republiek
Nederlanders werden de vrachtvervoerders van Europa en producten uit alle werelddelen te koop in Republiek. Dit leverde welvaart op.

Slide 9 - Tekstslide

Protectionisme
  • Einde van de opstand betekende nog meer economie groei voor de Republiek

  • Engeland wil hier een stokje voor steken met de Act of Navigation: 1651 'goederen mogen alleen vervoerd worden op Engelse schepen of op schepen die uit hetzelfde land afkomstig waren als de lading'

  • Dit leidt tot drie zee-oorlogen tussen de Republiek en Engeland.

  • Frankrijk komt met een gelijksoortig beleid mercantilisme; zoveel mogelijk van de wereldeconomie bemachtigen door protectionistische maatregelen en staatsmonopolies (protectionisme)

Slide 10 - Tekstslide

Betekenen de protectionistische maatregelen het einde van de gouden eeuw voor de Republiek?
A
Ja
B
Nee

Slide 11 - Quizvraag

Nederland in oorlog
Na de 80 jarige oorlog raakte Nederland verwikkeld in 3 oorlogen met Engeland.
Eerste oorlog is onbeslist.
Tweede oorlog wint Nederland.
Derde oorlog 1672 is het rampjaar van Nederland. (Fransen, Duitsers en Engelsen).

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Tekstslide

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?
1650
STAATSGEZINDEN
ORANJEGEZINDEN

Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Tekstslide

Volgens een Nederlands gezegde was "het volk redeloos, 
de regering radeloos en het land reddeloos"


Slide 16 - Tekstslide

1672
stadhouder
X

Slide 17 - Tekstslide

Het Rampjaar 1672
  • Tijdens de derde Engelse zeeoorlog tussen de Republiek en Engeland ging het flink mis!
  • Engeland sloot een geheim verbond met Frankrijk, Keulen en Munster
 en ze vielen de Republiek aan!

Slide 18 - Tekstslide

1672: rampjaar
  • Lodewijk XIV sluit een verbond met Engeland en de bisdommen Münster en Keulen

  • Op zee weet Admiraal de Ruyter de gezamenlijk Frans-Engelse vloot tegen te houden

  • Maar het landleger was sinds de afschaffing van het ambt van stadhouder verwaarloosd.

  • Raadspensionaris de Witt werd als schuldige aangewezen dat hij teveel bezig was met handelsbelangen > gelyncht werden zij op het binnenhof tentoongesteld.

  • Willem III werd benoemd tot stadhouder en door de Zuiderzee onder te laten lopen stopte hij de Franse opmars

Slide 19 - Tekstslide

Slide 20 - Tekstslide

Wat zou het rampjaar hebben betekent voor het politieke klimaat in Nederland?
A
Er werd alleen een stadhouder benoemd, de raadspensionaris werd afgeschat
B
De stadhouder werd tot koning Willem I gekroond
C
Zowel de stadhouder als de raadspensionaris werden afgeschaft alle macht kwam bij de Staten-Generaal te liggen
D
De stadhouder bleef en er werd een nieuwe raadspensionaris benoemd

Slide 21 - Quizvraag

"Het volk redeloos
de regering radeloos en het land reddeloos."

Slide 22 - Tekstslide

Angst
Het volk is boos op de gebroeders de Witt, omdat ze geen geld aan het leger hebben uitgegeven en ze willen daarom Oranje terug. Willem III wordt dan stadhouder en de gebroeders de Witt worden dan gelynched.

Slide 23 - Tekstslide

Slide 24 - Video

Slide 25 - Tekstslide

Van Gouden naar Zilveren eeuw
  • Londen neemt de dominante handelspositie van Amsterdam over

  • Aanhoudende oorlog tegen Lodewijk XIV drukt de economie verder > toenemende belasting > koopkracht neemt af.

  • Regenten investeren minder in handel en nijverheid (te risicovol) > maar in huizen en kunst.

  • Geen periode van armoede, maar een sterke terugval (een zilveren eeuw).

Slide 26 - Tekstslide

Slide 27 - Tekstslide

Vanaf de 7e eeuw een belangrijke handelsplek in Vlaanderen
Nam in 12e eeuw de dominante handelspositie over
Door concurrentie op de Hanze en verzanding van de 'Swin' werd deze stad het handelscentrum van Europa
Door de Spaanse Furie verloor deze stad zijn handel, waarna deze stad als handelscentrum werd beschouwd
Hoogmoed zorgde ervoor dat deze stad zijn troepen niet op orde had en verloor door protectionisme de handel aan deze stad:
Plaats de volgende steden op de juiste plek:
Brugge
Londen
Antwerpen
Atrecht
Amsterdam

Slide 28 - Sleepvraag

Maak de verschillen tussen Oranjegezinden en staatsgezinden duidelijk door in te gaan op hun standpunten over:

de Vrede van Münster;
grote handelswinsten;
het belang van een sterke vloot;
het belang van een sterk landleger;
de periode zonder stadhouder (1650-1672);
de moord op de gebroeders De Witt.







Slide 29 - Tekstslide

1.3 deel 1

HC Burgers en steden in de Lage Landen
par 1.3 Amsterdam in de Gouden Eeuw

1.3 deel 4
'Protectionisme t/m Van Gouden naar Zilveren Eeuw''
Vul de samenvattingsposter aan, voor zover mogelijk is.

Slide 30 - Tekstslide

Slide 31 - Tekstslide

1.3 deel 1
Huiswerk:
HC Burgers en steden in de Lage Landen
par 1.3 Amsterdam in de Gouden Eeuw


Slide 32 - Tekstslide