V5 AK afronden 4.1 en heel 4.2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Leerdoelen 4.1

• Als je deze paragraaf hebt bestudeerd, kun je de ruimtelijke spreiding van klimaten in Zuid-Amerika beschrijven en met behulp van de klimaatfactoren verklaren.
• Als je deze paragraaf hebt bestudeerd, kun je de ruimtelijke verschillen in vegetatie en landschap in Zuid-Amerika beschrijven en met behulp van de klimaatverschillen verklaren.
• Als je deze paragraaf hebt bestudeerd, kun je de invloed van El Niño op het weerpatroon in Zuid-Amerika beschrijven.
• Als je deze paragraaf hebt bestudeerd, kun je het gedrag van de grote rivieren in Zuid-Amerika aan de hand van reliëf en vegetatie analyseren.

Geef twee verklaringen voor de lage neerslag aan de kust van Peru.

Opdracht 3

3a: Leg met behulp van de geografische breedteligging uit waardoor Puerto Aysen een Cf-klimaat heeft.

3B: Geef twee verklaringen voor de lage neerslag in Comodoro Rivadavia.

3C: Beredeneer aan de hand van het klimaat van Comodoro Rivadavia welk type vegetatie er voorkomt.

Puerto Aysen ligt op gematigde breedte, waar de wind overheersend uit het westen komt. In het geval van Puerto Aysen komt de wind dan van zee. Dit zorgt voor gematigde temperaturen (C) en hoge neerslag in alle jaargetijden (f).

Comodoro Rivadavia ligt aan de lijzijde van het Andesgebergte en voor de kust loopt een koude zeestroom.

De lage neerslag zorgt ervoor dat bomen niet kunnen overleven. Er overheerst daardoor grassteppe, de pampa.

Beredeneer welke invloed een El Niño op de neerslag in Peru heeft.

Beredeneer hoe een dalende luchtdruk in Peru leidt tot een stijgende luchtdruk (en dus dalende neerslag) in het Amazonegebied.

www.rtlnieuws.nl

Beredeneer waar je in het profiel van bron 4 páramovegetatie verwacht te vinden.

Páramovegetatie is vochtige hooggebergtevegetatie. Je verwacht die dus aan de loefzijde van de Andes. Dat is in het profiel van bron 4 tussen La Paz en Cochabamba.

Platentektoniek in Zuid-Amerika

Platentektoniek in Zuid-Amerika

Waar ligt de subductiezone?

Wat verwacht je aan de
westkust van Zuid-Amerika wat
betreft vulkanisme & aardbevingen?

1. Explosieve uitbarsting en zware aardbevingen
2. Effusieve uitbarsting en zware aardbevingen
3. Explosieve uitbarsting en lichte aardbevingen
4. Effusieve uitbarsting en lichte aardbevingen

Platentektoniek in Zuid-Amerika

Zelfstandig lezen  of kijken kennisclip bij paragraaf 4.2: 

Schrijf op wat je lastig vindt, daarna extra uitleg en opdrachten maken!

Snelheid van convergentie

Nazca-plaat: 8,5 cm p/j naar oosten

Hoge snelheid --> Veel koppeling

Sedimenten in de trog

Weinig neerslag

= weinig erosie

= weinig sedimenten

--> Minder "smeerolie" tussen platen

= meer koppeling

Vlakke subductie

Afbeelding A: Standaard subductie

Zuid-Amerikaanse plaat beweegt richting het westen

En komt steeds dichter bij de MOR

De onderduikende Nazca-plaat is dus steeds warmer

(jonger = warmer)

En warme plaat duikt minder snel de mantel in

Maar blijft drijven onder de bovenliggende plaat

(afbeelding b)

Gevolgen 1: Volcanic gaps

Nazca plaat beweegt over hotspot (Pampa / Norte Chico gat) of is zelf een Mid-Oceanische Rug (Patagonia gat)

En is zelf warm, dus licht, en blijft drijven onder Zuid-Amerikaanse plaat

Doordat de plaat niet genoeg mantel in duikt

Wordt de plaat niet warm

En smelt de plaat niet

En ontstaan er geen vulkanen

Gevolgen 2: Aardbevingen

Door flat subduction

Is er veel contact tussen platen over een grote breedte

(zie kleine afbeelding)

En zijn er ook veel aardbevingen ver van de subductiezone

(tot aan Brazilië)

Door weinig smeermiddel (sedimenten)

Zijn er veel zeer zware aardbevingen

Gevolgen 3: Hoogte van de Andes

Door veel koppeling

Wordt de Zuid-Amerikaanse plaat sterk opgestuwd

En wordt de Andes zeer hoog

Zelf versterkend proces:

De Andes wordt hoger

En houdt neerslag uit het oosten tegen, waardoor het droog is aan de westkust

Waardoor er daar minder erosie is

En er minder sediment als smeermiddel dient tussen de platen

De bijzondere subductie heeft veel gevolgen: welk gevolg heeft dit niet?

1. Zeer zware aardbevingen
2. Een ondiepe trog
3. Regio's zonder vulkanen
4. Zeer hoge Andes

De oorzaak voor de "afwijkende subductiezone" wordt veroorzaakt doordat de platen elkaar veel raken. "Er is veel koppeling". Wat is geen juiste oorzaak?

1. De snelheid van convergentie
2. Er liggen weinig sedimenten in de trog
3. Door de hoge Andes
4. Vlakke subductie

Veel koppeling tussen de platen door:

• Snelheid van convergeren
  
• Ontbreken sedimenten
• Vlakke subductie
  

 

Gevolgen:

• Zware aardbevingen
• Regio’s zonder vulkanen
• Andes zeer hoog
  

 

Maken opdrachten paragraaf 4.2