Adelbertles 31/05

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

Adelbertles 31/05

Formuleren en spelling

Vandaag:

persoonsvormen & uitzonderingen

Waarom spelling zo belangrijk is

Samengestelde zinnen

Wat is juist?

1. Zij wil niet naar school.
2. Zij wilt niet naar school.

'Willen' vervoegen

ik wil

jij wilt

hij wil

wij willen

jullie willen

zij willen

Wow wat is hier aan de hand?

Willen is een uitzondering!

ik loop

jij loopt

hij loopt

wij lopen

jullie lopen

zij lopen

ik wil

jij wilt

hij wil

wij willen

jullie willen

zij willen

Toetsweek 4

Brugklas en tweede klas krijgt (als het goed is) in toetsweek 4 een leestoets.

Waarom is het dan belangrijk om spelling en formuleren te herhalen?

• Er worden punten aftrek gegeven voor spel- en interpunctiefouten.

• Bij open vragen moet je antwoord geven in hele zinnen. 

Waarom is, volgens jullie, spelling op en buiten school belangrijk?

Waarom is spelling belangrijk?

 De voornaamste reden is om een tekst foutloos te kunnen schrijven. Het schrijven van een foutloze tekst straalt verzorgdheid uit. Je hebt aandacht besteed aan je werk, je neemt het serieus en daarmee neem je de lezer ervan ook serieus. Dat zie je terug aan het aantal gemaakte spelfouten.

Dat is een van de redenen waarom een werkstuk bijvoorbeeld kan worden afgewezen op basis van het aantal gemaakte spelfouten. Denk ook aan sollicitatiebrieven, formele brieven en e-mails. Maak je veel fouten? Dan word je minder serieus genomen met alle gevolgen van dien.  

In heel veel bedrijfstakken is een goede beheersing van de Nederlandse taal eveneens onontbeerlijk. Bijvoorbeeld wanneer je veel klantcontact hebt, of veel presentaties geeft. Straal zorgvuldigheid en deskundigheid uit door het aantal spelfouten tot een minimum te beperken. Spelfouten leiden af van de inhoud en dat wil je niet.

Persoonsvorm tegenwoordige tijd

één regel: soms -t toevoegen achter de ik-vorm

Wat is de ik-vorm van een werkwoord?

1. hele werkwoord -en
2. hele werkwoord -en + een paar stappen

Stam vs. ik-vorm

stam = hele werkwoord - en

Lopen - lop

ik-vorm = hele werkwoord - en + een paar stappen

lopen - lop - loop

klimmen - klimm - klim

verbazen - verbaaz - verbaas

Persoonsvorm tegenwoordige tijd

één regel: soms -t toevoegen achter de ik-vorm 

We voegen de -t toe bij:

jij voor de pv

hij, zij, het

Persoonsvorm tegenwoordige tijd

ik loop (ik-vorm)

loop jij (ik-vorm)

jij loopt (ik-vorm + t)

Hij, zij het loopt (ik-vorm + t)

wij, jullie, zij (hele werkwoord)

één regel: soms -t toevoegen achter de ik-vorm 

We voegen de -t toe bij:

jij voor de pv

hij, zij, het

Welke spelling is juist?

Ik ... moe van spelling.

1. wordt
2. wort
3. word

Welke spelling is juist?

... jij ook zo moe van spelling?

1. word
2. wordt
3. wort

Welke spelling is juist?

Volgens mij ... je broer moe van spelling.

1. word
2. wordt
3. wort

Uitzonderingen?

Willen, zullen en zijn

• UGH VERVELEND AL DIE UITZONDERINGEN ZEG

zijn

ik ...

... jij

jij ...

hij, zij, het,

wij, zij, jullie

zijn

• ben
• ben
• bent
• is
• zijn

willen

ik ...

... jij

jij ...

hij, zij, het,

wij, zij, jullie

willen

• wil
• wil
• wilt
• wil
• willen

zullen

ik ...

... jij

jij ...

hij, zij, het,

wij, zij, jullie

zullen

• zal
• zal/zul
• zal/zult
• zal
• zullen

FORMULEREN

Samengestelde zinnen

Dit is theorie voor de tweede klas, maar elke brugklasser maakt al samengestelde zinnen.

Wat is het voegwoord in deze zin?

Dit is theorie voor de tweede klas, maar elke brugklasser maakt al samengestelde zinnen.

1. voor
2. maar
3. maakt
4. al

Samengestelde zinnen

Samengestelde zinnen zijn zinnen met meerdere persoonsvormen en onderwerpen. 

Deze zinnen worden bijna altijd verbonden door een voegwoord. 

Dit is theorie voor de tweede klas, maar elke brugklasser maakt al samengestelde zinnen.

Maak een samengestelde zin met het voegwoord 'omdat'

Ik zit bij deze Adelbertles, omdat ik me elk week verplicht in moet schrijven. 

• Onderwerpen en persoonsvormen?
• Wat is het verschil tussen de constructie van de twee zinnen?
• notatie: {hz+(bz)}

Maak een samengestelde zin met een vorm van 'worden' als persoonsvorm en met het voegwoord 'of'

Ik word helemaal gek of hij is gewoon heel vreemd. 

• Onderwerpen en persoonsvormen?
  
• Wat is het verschil tussen de constructie van de twee zinnen?
  

• notatie: {hz}+{hz}

Maak een samengestelde zin. Begin je zin met het voegwoord 'tenzij'.

Tenzij de docent zich volgende week gaat gedragen, ga ik nooit meer naar deze Adelbertles. 

• Onderwerpen en persoonsvormen?
  
• Wat is de bijzin en wat is de hoofdzin?
• notatie: {(bz)+hz}

Nevenschikking en onderschikking

Samengevoegde hoofdzinnen zijn verbonden door middel van nevenschikking (nevenschikkende voegwoorden)

dus, en, maar, of, want

onderwerp en persoonsvorm staan naast elkaar. 

Ik moet me elke week inschrijven voor een Adelbertles, dus ga ik maar naar Nederlands op maandag het eerste uur. 

Nevenschikking en onderschikking

Een hoofdzin en een bijzin zijn verbonden met onderschikkende voegwoorden (alle andere voegwoorden, zoals tenzij en omdat).

In een bijzin hoeven persoonsvorm en onderwerp niet naast elkaar te staan. Staan ze wel naast elkaar, dan kun je er het woordje niet tussen plaatsen. 

Ik moet me elke week inschrijven voor een Adelbertles, terwijl dat voor de meivakantie niet verplicht was. 

samengestelde zinnen

natuurlijk kun je ook een samengestelde zin maken die bestaat uit meer dan twee zinnen. 

Natuurlijk kan dat!

Maak een samengestelde zin die bestaat uit minimaal drie zinnen.

Mandy ging naar de stad, omdat ze nieuwe sokken nodig had, maar uiteindelijk kwam ze thuis met een nieuwe legging en een blok kaas. 

notatie: {hz+(bz)}+{hz}

wat heb ik geleerd over spelling en formuleren?

Laatste quizvraag

Uit hoeveel zinnen bestaat deze samengestelde zin?

Omdat Fred zich erg eenzaam voelde, kocht hij een kat bij de dierenwinkel en die noemde hij Pedro, terwijl zijn buurman ook al Pedro heette.

1. 2
2. 3
3. 4
4. 5

EINDE VAN DEZE LES