Basisstof 7.6 kringlopen 4Havo

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Kringlopen 

Basisstof 7.6

vandaag 

• Afronden basisstof 7.5 
  
• Uitleg basisstof 7.6
• Maken opdrachten: 42 t/m 51 
• Kiezen tussen 39, 40, 41 en 52 

• Afronden 

Lesdoelen

• Je kunt de koolstofkringloop beschrijven 
• Je kunt de stikstofkringloop beschrijven 
• Je kunt de volgende begrippen uitleggen: nitrificatie, denitrificatie, stikstoffixatie en ammonificatie

Wat gaat er gebeuren?

Jan Ingenhousz experiment

Fotosynthese 

Zeer belangrijk proces!

Wat is het?

Fotosynthese 

Productie van zuurstof (als afval stof)

Vormt de basis voor al het leven op aarde

Fotosynthese

fotosynthese

De formule van fotosynthese

Wat de plant nodig heeft voor fotosynthese.

Komt vrij na de fotosynthese.

Koolstofdioxide

Water

Glucose

Licht

Zuurstof

Fotosynthese 

Fotosynthese kunt je meten door .......

Koolstof assimilatie 

• Opbouw van glucose (C6H12O6) uit anorganische stoffen (CO2 en H20)
• Fotosynthese (of chemosynthese)
• Autotrofe organismen

Voortgezette assimilatie

• Opbouw van grotere organische stoffen uit Glucose 
• autotrofe en heterotrofe organismen

koolstofkringloop

Koolstofkringloop

Wat is voortgezette assimilatie?

1. omzetten van glucose in nitraat
2. omzetten van glucose in een anorganische stof
3. omzetten van glucose in een andere energierijke organische stof
4. omzetten van glucose in warmte

Wat is een voorbeeld van voortgezette assimilatie?

1. Bacteriën produceren melkzuur uit de vergisting van glucose
2. In bladeren wordt glucose gevormd onder invloed van zonlicht
3. In aardappels wordt glucose in de vorm van zetmeel opgeslagen
4. In de diepzee levert de splitsing van H2S energie voor de productie van glucose uit CO2 en water

Dissimilatie is...

1. Afbraak van organische moleculen
2. Afbraak van anorganische moleculen
3. Opbouw van organische moleculen
4. Opbouw van anorganische moleculen

Wat is het doel van dissimilatie?

1. Grotere moleculen afbreken tot kleinere
2. Grotere moleculen bouwen uit kleinere
3. Energie vrijmaken uit grote moleculen
4. Energie opslaan in grotere moleculen

Wat is geen gevolg van dissimilatie?

1. Vrijkomen van energie
2. Productie van CO2
3. Productie van H2O
4. Fotosynthese

Stikstofkringloop

Belangrijk proces!

Vorming van eiwitten, DNA, aminozuren!

Stikstofkringloop "BINAS 93G"

Producenten

• Producenten

• Gebruiken nitraat (NO3−) om
  vanuit glucose aminozuren te bouwen

• Van anorganische stikstof inbouwen in organische stikstof heet Stikstofassimilatie

Consumenten

• maken lichaamseigen eiwitten

• In de lever worden de stikstofhoudende moleculen afgebroken

• Lever zet ammoniakgas (NH₃) 

om tot ureum of urinezuur en dit wordt uitgeplast

Reducenten

• Schimmels en bacteriën breken de resten af tot ammoniak (NH₄⁺) en ammonium (NH₃)

• Dit heet ammonificatie 

(Anaeroob)

Nitrificatie

• Nitrificerende bacteriën
• Nitrietbacteriën zetten ammonium en ammoniak om in nitriet (NO₂^- ) 
• Nitraatbacteriën zetten nitriet om in nitraat (NO₃^- )

(Aeroob)    

Chemosynthese

• Nitrietbacteriën zetten ammonium en ammoniak om tot nitriet (NO2- )
  2 NH3 + 3 O2 → 2 NO2- + 2 H2O + 2 H+ + energie

• Nitraatbacteriën zetten nitriet om in nitraat (NO3- ) 
  2 NO2- + O2 → 2 NO3- + energie

• Met deze energie kunnen de bacteriën glucose maken uit CO₂ en H₂O zonder zonlicht: Chemosynthese
• De bacteriën zijn chemo-autotroof

Denitrificatie

• Denitrificerende 

bacteriën gebruiken 
nitraat  (NO₃- ) als
 energiebron: 

Stikstofgas (N₂)

 blijft over.  

(anaerobe proces)

Stikstoffixatie

• Vlinderbloemen leven in symbiose met knolletjesbacteriën die N₂ uit de lucht omzetten in NH_{3 (Stikstoffixatie)}

• Door nitrificatie wordt er NO₃^- gemaakt

Als het onweert kan er ook stikstofbinding optreden. In welke stof wordt stikstof gebonden?

1. ureum
2. ammonium
3. nitriet
4. nitraat

Er zit veel stikstof in...

1. (Biologische) mest
2. Kunstmest
3. Dode planten/dieren resten
4. Alle bovenstaande opties

Is er voor nitrificatie zuurstof nodig?

1. ja
2. nee

Hoe heten rottingsbacteriën ook wel?

1. nitrificerende bacteriën
2. denitrificerende bacteriën
3. ammonificerende bacteriën
4. knolletjesbacteriën

Op welke wijzen kan stikstof uit de atmosfeer worden vastgelegd?
Meerdere antwoorden zijn goed.

1. bacteriële fixatie (door o.a. knolletjesbacteriën)
2. fotochemische fixatie (bij bijvoorbeeld onweer)
3. industriële fixatie (bij o.a kunstmestproductie)
4. producenten fixeren zelf stikstofgas

Maken opdrachten:

46 t/m 56

Afsluiten 

+

+

-->

Fotosynthese:

+

.........

........

.........

..........

........

Nitrificatie en denitrificatie zijn elkaars tegenovergestelde.
Wat betekent nitrificatie?

1. Vorming van nitraat (NO3-)
2. Vorming van ammoniak (NH3)
3. Vorming van stikstof (N2)
4. Vorming van denitrificerende bacteriën

In welke worm kunnen planten stikstof opnemen uit de bodem?

1. nitraat (NO3-)
2. stikstofgas(N2)
3. nitriet (NO2-)

Leven nitrificerende bacteriën aeroob of anaeroob?

1. Aeroob
2. Anaeroob

In welke worm kunnen planten stikstof opnemen uit de bodem?

1. nitraat (NO3-)
2. stikstofgas(N2)
3. nitriet (NO2-)

Nitrificerende bacteriën zetten ammonium om in nitraat. Dit is een exotherm proces. Het levert ze energie op, die ze gebruiken voor het maken van glucose. Nitrificerende bacteriën zijn..

1. consumenten en heterotroof
2. consumenten en autotroof
3. producenten en heterotroof
4. producenten en autotroof

Chemosynthese
Waarin verschilt chemosynthese van fotosynthese?

1. Bij chemosynthese wordt lichtenergie opgenomen door niet-groene pigmenten.
2. Bij chemosynthese wordt geen lichtenergie gebruikt, maar energie die beschikbaar komt bij de oxidatie van anorganische stoffen.
3. Eindproducten van de chemosynthese zijn geen koolhydraten, maar andere stoffen.
4. Grondstoffen voor de chemosynthese zijn geen water en koolstofdioxide, maar andere stoffen.