Activiteit 3+6 - Erin via het mondje ... komt uit het kontje

• WO
• Lager onderwijs

Activiteit 3

(HL: 25 minuten)

Erin via het mondje...

Activiteit 6

(HL: 75 minuten)

... komt uit het kontje.

We ontdekken hoe de spijsvertering bij de mens verloopt en wat er allemaal nodig is om voedsel te verteren.

WS blz. 10

SPIJSVERTERING 

Wat is dat?

• verteren van spijs, dus je eten
• het afbreken van je eten in kleine, nuttige stofjes voor je lichaam
• = voedingsstoffen
• geven je energie
• bouwstoffen (groeien, genezen, herstellen, ...)
• wat je niet nodig hebt -> 'grote boodschap'

• Hoe? We kijken naar een filmpje. Nadien vertellen we meer!

____________

___________

______________

___________

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

mond

lever

endel-darm

tanden

galblaas

slokdarm

dikke darm

maag

speeksel-klieren

dunne darm

alvlees- klier

twaalf- vingerige darm

Zonder devices

De sleepvraag is ook te gebruiken, zonder devices, op het centrale scherm. De sleeponderdelen zijn dan te verslepen via de computer/tablet die is aangesloten op het centrale scherm of, indien aanwezig, een touchscreen.

Haal hiervoor het vinkje voor 'Devices in de klas' weg, aan de onderkant van het scherm.

Er verschijnen nu twee knoppen aan de rechteronderkant van het scherm:

Reset: hiermee worden de sleeponderdelen weer op hun beginpositie gezet.

Controleren: hiermee wordt de invoer gecontroleerd aan de hand van het juiste antwoord.

 

____________

___________

______________

___________

mond

tanden

speeksel-klieren

• Je neemt een hap. In je mond kauw je die hap eten fijn met je tanden en kiezen en komt er speeksel bij. Als het klein genoeg is slik je het door. 

• Wist je dat je spijsvertering al begint voordat je iets eet? Al bij het zien, denken aan en ruiken van eten kan het water (speeksel) je al in de mond lopen.

• speeksel:
• -> beschermt ons gebit tegen gaatjes
• -> voorkomt dat de mond uitdroogt
• -> zorgt er mee voor dat we proeven
• -> werkt in op voedsel, zodat we het kunnen doorslikken.

________

_________

__________

________

________

_________

mond

tanden

speeksel-klieren

• Je slokdarm duwt het eten naar je maag. Dit duurt slechts 3 tot 5 seconden.

• Je maag is heel gespierd. Die spieren zijn nodig om het eten flink te kneden, zodat het eten steeds kleiner en fijner wordt. 

• In je maag wordt je eten vermengd met maagsap. Dit sap is heel zuur om het eten zo verder af te breken en bacteriën tegen te houden.

slokdarm

maag

________

__________

VERTEREN

= Je eten kleiner maken door beweging en inwerking van sappen.

________

_________

mond

tanden

speeksel-klieren

• Via de twaalfvingerige darm komt je eten in je dunne darm. Deze kan wel tot 8 meter lang zijn en een oppervlakte van 200 m² hebben.

• Dit komt door de bijzondere binnenkant met allemaal plooien.

• Je dunne darm heeft de belangrijke taak om het eten op te nemen.
  Het eten is inmiddels al zo klein dat het uit miljoenen stukjes bestaat. De enorme oppervlakte van de dunne darm is nodig om alle voedingstoffen op te kunnen nemen in het bloed.

slokdarm

maag

________

__________

twaalfvingerige darm

dunne darm

________

_________

mond

tanden

speeksel-klieren

• In de dikke darm komt het eten terecht dat over blijft. De dikke darm haalt het vocht eruit zodat het een vaste brij wordt.

• Daarna wordt het doorgestuurd naar je endeldarm. En de endeldarm geeft vervolgens aan jou een seintje dat je naar de wc moet voor een grote boodschap. 

• Deze verlaat het lichaam via de anus.

slokdarm

maag

________

__________

twaalfvingerige darm

dunne darm

dikke darm

endeldarm

________

_________

mond

tanden

speeksel-klieren

DE 3 HELPERS VAN DE SPIJSVERTERING!

• LEVER
• Je lever kan je zien als een grote fabriek. De lever controleert het eten dat binnenkomt via je darm, maakt je bloed schoon en kan daarnaast stofjes opslaan, maken en vervoeren. Je kunt hem ook wel zien als een portier: hij laat niemand toe die niet welkom is.

• GALBLAAS
• Je lever maakt gal. Dat wordt opgeslagen in je galblaas. Gal ziet geelgroen en is nodig bij
  de vertering (kleiner maken) van vetten. 

• ALVLEESKLIER
• Je alvleesklier maakt spijsverteringssappen. Deze sappen zijn nodig om het eten in kleine stukjes af te breken, zodat het klein genoeg is om opgenomen te worden. Deze sappen komen via buisjes in je dunne darm terecht.

slokdarm

maag

________

__________

twaalfvingerige darm

dunne darm

dikke darm

endeldarm

galblaas

lever

alvleesklier

BLINDEDARM of APPENDIX

Dit is een aanhangsel van de dikke darm, rechts onder in de buik. Men weet eigenlijk niet wat de functie hiervan is.
Bij sommige mensen geraakt dit deel ontstoken en dan wordt het eruit gehaald.

WS blz. 19

WS blz. 19

Opdracht

• Je werkt per 4.
• Je denkt vandaag na over welk materiaal je nodig hebt en wat je kan meebrengen van thuis. 
• Je vult samen de materiaallijst aan in je werkschrift op blz. 10.
• Vrijdagnamiddag gaan we hiermee aan de slag.

• DOEL: Je maakt een maquette van de spijsvertering en je zorgt ervoor dat je de delen en de werking kan uitleggen aan enkele kinderen van het 6de leerjaar. 

WS blz. 19

WS blz. 10

WS blz. 20

WS blz. 20