6.3 Klimaat en kustbescherming

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

6.3 Klimaat en kustbescherming

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de openingsfoto

Je ziet op de foto een Pingo.

Dit is een ijslens onder de grond. Doordat de ijsmassa water aantrekt groeit de pingo.

Blablabalbla

Harde kust vs Zachte kust

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

• het verschil tussen absolute en relatieve zeespiegelstijging uitleggen
• verschillende maatregelen beschrijven die de Nederlandse kust beschermen voor de gevolgen van klimaatverandering

Benodigde voorkennis 

Je weet dat grote delen van Nederland onder de zeespiegel ligt;
Je weet dat het klimaat veranderd;
Je kent de basiskustlijn van Nederland;

Door de opwarming van de aarde, smelt sneeuw en ijs. Daardoor stijgt de zeespiegel. 

Het grote plaatje

De temperatuur op aarde stijgt.

Dus moeten er maatregelen genomen worden tegen de gevolgen van klimaatverandering. 

Je noemt dat Klimaatadaptatie.

Onder de zeespiegel

Nederland ligt voor een groot deel beneden de zeespiegel. Het land moet dus tegen de zee beschermd worden. 

- Langs de kust liggen duinen

- Mensen hebben waterkeringen aangelegd in de vorm van dijken en dammen 

- Er zijn ook beweegbare waterkeringen: Stormvloedkeringen

Onder de zeespiegel

- Er zijn ook beweegbare waterkeringen: Stormvloedkeringen. Ze gaan dicht bij extreem hoogwater. 

Duinen, Dijken, Dammen en stormvloedkeringen zijn primaire waterkeringen. 

Ze bieden directe bescherming tegen hoogwater in grote rivieren, meren en de zee.  

Onder de zeespiegel

- Achter dijken liggen polders: gebieden waar de waterstand kunstmatig wordt geregeld.   

- Samenwerking bij het waterbeheer is noodzakelijk. 

Dat gebeurt al eeuwen in Waterschappen: Organisaties die zorgen voor waterveiligheid, waterzuivering en genoeg zoet water. 

Onder de zeespiegel

Nederland is verdeeld in dijkringen: een gebied dat wordt beschermd door primaire waterkeringen. 

De grootste dijkring ligt in de dichtbevolkte Randstad: Dijkring 14 

Het overstromingsrisico is klein: 1x in de 10.000 jaar. 

maar als dat gebeurt, is de ramp enorm met veel slachtoffers en schade. Ook zullen miljoenen mensen naar een veilige plek moeten vluchten (evacueren) 

Waarom stijgt de zeespiegel?

Absolute zeespiegelstijging             Relatieve zeespiegelstijging

De zeespiegel stijgt

Het zeewater land de Nederlandse kust stijgt gemiddeld met 1,7 mm per jaar. Dat komt door het smelten van ijskappen en gletsjer op Groenland en Antarctica.

 

Ook zet water bij opwarming altijd iets uit.

gevolg: Extra stijging van de zeespiegel

De zeespiegel stijgt

In een groot deel van Nederland daalt de bodem met gemiddeld 0,2 mm per jaar

Door bodemdaling komt het land lager te liggen ten opzichte van de zeespiegel. 

Bodemdaling en zeespiegelstijging samen heten de relatieve zeespiegelstijging. 

De zeespiegel stijgt

In Laag-Nederland daalt de bodem door ontwatering, vooral in veengebieden. 

Veen is een kletsnatte, sponsachtige grondsoort. Als je het water eruit haalt, zakt de bodem.  

De daling van het grondwater is nodig, omdat de weilanden anders te nat zijn. 

De bodem daalt ook door de winning van delfstoffen. 

overstroomik.nl

Veen

Ophoping van plantenmateriaal

Ziet dit er stevig uit?

Bodemdaling in de veenpolder

Zand beschermt

Er zijn maatregelen genomen om de kust te beschermen tegen de zeespiegelstijging. 

- Langs de Noordzee- en de Waddenkust zijn dijken hoger en sterker gemaakt: Dijkverbetering 

Zand beschermt

Zeestromingen verplaatsen zand. 

Een goede eigenschap van zand is dat de golven hun slopende kracht verliezen. 

Daarom zijn langs de kust grote hoeveelheden zand opgespoten. 

Door die zandsuppletie is de zee direct langs de kust ondieper geworden en zijn stranden breder. 

Klimaatadaptie

Wat kan je doen?

Zandsuppletie

Zelfstandig lezen 

en verwerken

6.3 opdrachten 1,2,4,5,6,7,8,9

Verdiepend artikel

https://www.nationalgeographic.nl/geschiedenis-en-cultuur/2020/01/wat-de-wereld-kwijt-kan-raken-een-conflict-met-iran

Woordenboek

Vul je persoonlijke woordenboek aan met de 

woorden die je nog niet kent:

klimaatadaptatie

stormvloedkeringen

polders

waterschappen

dijkringen

overstromingsrisico

evacueren

zeespiegel

bodemdaling

relatieve zeespiegelstijging

veen

delfstoffen

dijkverbetering

zandsuppletie

Wat is het verschil tussen absolute en relatieve zeespiegelstijging?

Noem een reden waarom Nederland te maken heeft met bodemdaling

Welke vorm van kustbescherming zie je op de foto?

1. Dijkverbetering
2. Aanleg harde kust
3. Zandsuppletie
4. Beweegbare waterkering

Samenvatting 6.3

Afsluitende foto

Wat zie je?

Waar komt het voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Overstromingen limburg

Overstroom jij?

Ga naar de website en check hoe hoog het water bij jou in de buurt kan komen...

https://overstroomik.nl/ 

Quizlet bespreking

Kernbegrippen Quizlet	Verdiepende vragen
klimaatadaptatie relat ieve zeespiegelstijging bodemdaling	Wat betekent het begrip? Kan je er een zin mee maken? Kan je het begrip tekenen?

Schrijfopdracht

Maak je eigen samenvatting;

Schrijf een artikel over.

     toets hoofdstuk 6

https://quizlet.com/606900618/test

Mini SO 6.3

R	2p	Beschrijf de oorzaken van relatieve- en absolute zeespiegelstijging.
T1	3p	Gebruik de bron. (1p) Beschrijf wat je in de bron ziet; (2p) Leg uit waarom dit helpt om Nederland te beschermen.
T2	3p	Gebruik de bron. Tijdens een Noordwesterstorm is de kans op een overstroming in Nederland het grootst. Leg uit waarom dit is.
I	2p	Nederland kan overstromen door de zee, maar ook door de Rivieren. (1p) Beschrijf waardoor dit komt; (1p) Beschrijf wat je hiertegen kunt doen.

Houdt PTD aan

Exit Ticket
Hoe goed heb je de les begrepen?

😒🙁😐🙂😃