Workshop 2: Volgehouden aandacht en doelgericht gedrag

• Executieve Functies
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Workshop:

Plannen en

Timemanagement

Workshop:

Volgehouden aandacht en

doelgericht gedrag

Even voorstellen...

Anniek Zevenberg

4 EF volgehouden aandacht, multitasken

doe de test...

zelf de test even laten doen door deelnemers.

Opzet vanmiddag:

Deel 1: Starten met een (korte) inleiding over volgehouden aandacht en doelgericht gedrag:

• Wat is het?
  
• Wat zijn de kenmerken?
  
• Wat zie je hiervan in de klas?
  
• Wat zie je hiervan bij individuele leerlingen?
  

Opzet vanmiddag:

Deel 2: Hoe kun je hier concreet op inzetten binnen de les?

Samen door verschillende werkvormen (praktijkvoorbeelden) gaan:

• ddd

De 11 Executieve Functies

Redenen om hiermee aan de slag te gaan in de onderwijspraktijk

• Executieve functies spelen een rol in vele aspecten van het dagelijks leven (zowel cognitief als emotioneel)
• Executieve functies zijn veranderbaar
• Omgeving is nodig hiervoor
• Ontplooiing en tegen kansen-ongelijkheid in het onderwijs

Kortom!

Wij  doen ertoe! Door in te zetten op de ontwikkeling van de EF  kunnen we de leermotivatie en studieprestaties stimuleren. We leggen de basis voor de persoonlijke ontwikkeling van de leerling.

Deel 1: Volgehouden aandacht

• Wat is het?
  
• Wat zijn de kenmerken?
  
• Wat zie je hiervan in de klas?
  
• Wat zie je hiervan bij 
  

individuele leerlingen?

Volgehouden aandacht

ddd

Zichtbare kenmerken volgehouden aandacht

• Leerling krijgt het werk niet op tijd af
  
• Leerling houdt op voordat het werk af is
  
• Leerling wisselt vaak tussen verschillende activiteiten
  
• Leerling is tijdens het werken afgeleid door dingen die in de omgeving gebeuren
  
• Leerling geeft op wanneer hij/zij moe is, geen zin meer heeft of iets anders interessants ziet
  

Wat zeggen leerlingen zelf?

"ddd"

"ddd

Deel 2: Volgehouden aandacht

Samen gaan we door een aantal werkvormen die ingezet kunnen worden om leerlingen hierin te trainen en/of ze hier zelf bewust van te maken:

• Aandachtscurve
• Concentratietijd trainen
• Concentratietips

Concentratietijd - aandachtscurve

Gemiddelde aandacht van 20-25 minuten.

Breng met leerlingen in kaart: hoe lang is jouw concentratie? 

Verschilt het per vak?

Verschilt het in huis- en leerwerk? 

Wat zou je (als leerling) willen?

Concentratietijd trainen

Als de leerling in kaart heeft gebracht hoeveel tijd hij zich kan concentreren, kun je aan de slag met dit trainen. Dit kan door middel van opstellen van (week)doelen:

Week 1: Ik werk 15 minuten geconcentreerd aan mijn huiswerk

Week 2: Ik werk 17 minuten geconcentreerd aan mijn huiswerk

Week 3: Ik werk 20 minuten geconcentreerd aan mijn huiswerk

Door dit in kleinere stapjes te doen, is de kans op succes groter.

Multitasken

Veel mensen denken dat multitasken handig is, zo ook leerlingen.

Maar dit kost best wel veel tijd en vergt ook veel concentratie.

Concentratietips

Neem met de leerlingen de concentratietips door en laat ze dan 1 of 2 kiezen om de komende week aan te werken. Hierdoor kunnen ze bewust werken aan hun concentratie.

Deel 1: Doelgericht gedrag

• Wat is het?
  
• Wat zijn de kenmerken?
  
• Wat zie je hiervan in de klas?
  
• Wat zie je hiervan bij 
  

individuele leerlingen?

Doelgericht gedrag

ddd

Zichtbare kenmerken doelgericht gedrag

• Leerling ddd
  
• Leerling ddd
  
• Leerling ddd
  
• Leerling d
  
• Leerling d
  
• Leerling d
  

Wat zeggen leerlingen zelf?

"ddd"

"ddd"

"ddd"

"Ik begin vaak te laat met leren en denk dan: 'nu heeft het toch geen zin meer' en dan doe ik het helemaal niet meer"

Deel 2: Timemanagement

• Opstellen van (school)doelen
  
• Fixed and growth mindset
  
• Learning pit
  
• Self fulfilling prophecy
  

Doelgericht gedrag - opstellen van doelen

1. Goede leerdoelen zijn duidelijk; ga het gesprek aan met leerlingen en werk met voorbeelden.

2. Goede leerdoelen zijn uitdagend; ze hebben de juiste balans tussen te makkelijk en te moeilijk. Bevraag leerlingen aan het begin van een leerdoel (hoe uitdagend vinden ze het leerdoel, waar staan ze nu t.o.v. het doel).

3. Goede leerdoelen zijn niet te complex; leerlingen raken gedemotiveerd als het leerdoel te ingewikkeld is. Splits een groter leerdoel op in kleinere leerdoelen. Betrek leerlingen bij dit proces. Het opdoen van kleine succeservaringen motiveert, ze geven een gevoel van competentie.

4. Doelen worden effectiever als je feedback krijgt op het proces; of leerlingen het wel of niet goed hebben gedaan wordt nog te vaak slechts afgemeten aan het cijfer dat ze krijgen. Om leerlingen intrinsiek te motiveren is juist oog voor het proces belangrijk, kijk dus ook naar de weg ernaartoe. Feedback wordt motiverender naarmate leerlingen meer eigenaarschap krijgen en nemen over hun leren.

5. Doelen zijn motiverender als je je er betrokken bij voelt; betrek leerlingen dus bij het formuleren van doelen

Fixed mindset VS Growth mindset

p.109

bladen van zelf vervullende voorspelling laten zien.

Self fulfilling prophecy

De self fulfilling prophecy, ook wel de zelfvervullende voorspelling, is een theorie die voor leerlingen inzichtelijk maakt: wat je denkt, dat zie je terug in je resultaten.

Breng dit samen met leerlingen in kaart: hoe zit dat bij jou? Wat kun je het beste denken? Wat helpt je verder? Hoe hebben je gedachten invloed op je gevoel, acties en resultaten?

Hoe nu verder in de eigen onderwijspraktijk?

Met welke besproken onderdelen zouden jullie willen starten in de lespraktijk? 

Op welke manier?
Welke instrumenten hebben jullie hier al voor?

Bespreek dit in groepjes met elkaar.

Afsluiting

Zijn er nog vragen?

Nog een casus:

• Waar loopt hij tegenaan?
  
• Bij welke EF horen dit?
  
• Hoe zou je de leerling verder kunnen helpen?
  

Een casus bespreken

• Waar loopt deze leerling tegenaan?
  
• Bij welke EF hoort dit?
  
• Hoe zou je de leerling verder kunnen helpen?
  

* Casus

Bespreek in tweetallen een casus:

• Waar loopt deze leerling tegenaan?
  
• Welke EF hoort hierbij?
  
• Hoe zou je de leerling verder kunnen helpen?