9.3 de totalitaire systemen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

9.3 de totalitaire systemen

Hoe dictators in het communisme en fascisme totale macht uitoefenden op de bevolking.

Focus op politieke geschiedenis in de 20e eeuw

Welke totalitaire leiders ken je van nu of uit de 20ste eeuw?
Gebruik gerust Google!

Belangrijke begrippen

Communisme

radicaal socialismesocialisme - iedereen is gelijk en er moet geen verschil in bezit zijn. Aanhangers in Rusland werden bolsjewieken genoemd.

Dictatuur: (staat met een) alleenheerschappij.

Eenpartijstaat: staat met één partij die alle macht heeft.

Fascisme/nationaalsocialisme: antidemocratische, totalitaire, gewelddadige en extreem nationalistische politieke beweging.

Totalitair: als de overheid volledig heerst over de samenleving.

Benito Mussolino begroet de bevolking nadat hij de verkiezingen in Italië won in 1923. Hij wilde van Italië een 'nieuw Romeins rijk' maken.

Leerdoelen

- Hoe kwam het communisme op in Rusland?

- Hoe kwam het fascisme op in Italië?

- Hoe kwam het nationaalsocialisme op in Duitsland?

Lenin, die vanaf het begin van de 20ste eeuw al oproept voor een communistische revolutie in Rusland. De bevolking was erg ontevreden met Tzar Nicolaas, die zich niets aantrok van de bevolking.

Zoals je ziet vindt in 1917 de communistische revolutie in Rusland plaats, in 1922 een fascistische revolutie in Italië en dan in 1933 in Duitsland.

Hoe kwam het communisme op in Rusland?

In 1917 vond er een revolutie plaats in Rusland waarbij de Tsar (keizer) van Rusland werd afgezet. Na een burgeroorlog met aanhangers van de Tsar hadden de bolsjewieken gewonnen in 1922. Het heette nu de Sovjet-Unie.

Er kwam een eenpartijstaat onder het communisme, waarbij de communistische partij met totale macht regeerde. Alle macht lag bij de partij, die ervoor zorgde dat er totale gelijkheid heerste.Alle rijkdom werd opgedeeld - ook rijke burgers (koelakken) moesten hun bezit inleveren. Hierdoor ontstonden opstanden die hard werden neergeslagen. 

Vanaf 1924 was Stalin leider van de Sovjet-Unie - hij voerde ware terreur in.

Dit is een spotprent uit de jaren '20. Het laat Lenin zien die de 'kapitalistische honden' wegveegt. Dat zijn voor hem mensen van adel en rijke burgers.

Hoe kwam het fascisme op in Italië?

In 1922 marcheerde Mussolini met zijn aanhangers en knokploeg richting Rome en dreigde de regering omver te werpen. Dit deed hij en hij stichtte een totalitair regime waar hij als duce ('Italiaanse hertog') ging regeren over Italië.

Oorzaken

1. Italiaanse bevolking was ontevreden met de huidige regering - niemand profiteerde van de overwinning op Duitsland. Italië had meegevochten met de VK en FR, maar kregen geen beloning.

2. Er was veel werkeloosheid en armoede die de Italiaanse regering toen niet kon oplossen. Mussolini beloofde verbetering en herstel van de macht van Italië. Dit sprak veel mensen aan (vooral veteranen).

Mussolini (handen in de zij) met zijn aanhangers op het punt het regeringsgebouw in Rome in te gaan (1922).

 Hoe kwam het nationaalsocialisme op in Duitsland?

Net zoals Mussolini kon Hitler ook beloftes maken aan de Duitse bevolking, die te leiden had onder crisis en veel werkeloosheid. Dit deed hij op zijn eigen manier.

1. Aanwakkeren van nationalistische gevoelens.

Hitler wees erop dat Duitsland weer groot kon worden en zijn verlies kon wreken. Veteranen vonden dit mooi.

2. Antisemitisme

Hitler wees een zondebok aan voor de economische problemen. Dit waren volgens hem Joden en zigeuners, die banen afpakten van 'trouwe Duitse inwoners'.

Nadat hij in 1933 de verkiezingen won, schafte hij alle partijen af en zorgde voor totale macht van hem en zijn partij.

Hitler, die in de jaren '30 uitkijkt op een parade in Berlijn. Voor Hitler was het belangrijk dat er één Duitse bevolking was van 'rein bloed' die een nieuwe orde ging stichten.

Leg uit wat een 'totalitair regime' is en waarom Italië en Duitsland goede voorbeelden daarvan zijn.

Leg uit wat een groot verschil is tussen het communisme en het fascisme.