Onderwerp 5: Water

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Onderwerp 5: Water

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Three Castle Head, County Cork, Ierland.

Weekplenda

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7	Week 8
Concept 1: Weer en klimaat in China	Concept 2: Bevolkings-ontwikkeling China	Concept 3: Water in China	RTTI Leerdoelen check & SO	Concept 4: Platen-tektoniek	Concept 5: Water	RTTI Leerdoelen check & SO	Herhaling

Programma periode 1

Inhoud periode 1

Begrippen

waterkringloop, verdamping, stroomgebied, bovenloop, middenloop, benedenloop, meander, delta, erosie, sedimentatie, sediment, rivier, gemengde rivier, gletsjerrivier, regenrivier, delta

De Boven-Rijnse Laagvlakte

Bij Basel stroomt de Rijn de Boven-Rijnse Laagvlakte binnen.

Boven-Rijnse Laagvlakte:

• miljoenen jaren geleden ontstaan toen een deel van de aardkorst naar beneden zakte = slenk (de laagvlakte)
• aan weerskanten liggen hoger gelegen gebieden = horsten (Zwarte Woud en Vogezen)
• de Rijn is hier goed bevaarbaar

De Boven-Rijnse Laagvlakte

De Rijn stroomt hier langzaam:

- minder uitsnijding (minder diep door minder erosie)

 - bredere rivier met ruime bochten 

= meanders

Hoe ontstaan meanders?

- in de buitenbocht stroomt water snel

 bocht wordt groter door erosie 

- in de binnenbocht stroomt water langzamer bocht groeit aan door sedimentatie

De Midden-Rijn

Tussen Bingen en Bonn moet de middenloop van  de Rijn door gebergten.

• oa de Hunsrück, de Eifel, de Taunus
• rivier zoekt de zwakke plekken in het gesteente
• veel afbuigingen, smaller, dieper

Veel Middeleeuwse kastelen langs dit deel van de Rijn.

De benedenloop van de Rijn

 Na Bonn: geen (grote) hoogteverschillen meer.

Hoe ontstaan die rivierarmen?

veel sedimentatie bij de monding

Delta’s (zoals Nederland) zijn:

Vlak

Vruchtbaar

Dichtbevolkt

--> ook grote kans op overstromingen

Waterkringloop

 Waterkringloop

Verdamping  - condensatie - wind - neerslag boven land - water langzaam of snel terug:

• Door rivieren terug naar zee.
• Door verdamping terug de lucht 
•  Via het grondwater
• Of het zit opgeslagen in ijskappen

Rivieren

Rivieren

Zoek op: wat is 'debiet'?

Wat betekent 'regiem'?

Aan de slag met de opdracht

Voor de docent:

https://home.kpn.nl/kalsb004/geobronnenbb/animaties/meander.html

Leerlingen:

Gebruik een woordenboek om de Engelse begrippen van de website te vertalen.

• Wat betekent het wanneer een rivier meandert?
• In welke delen meandert een rivier vooral? Kies uit bovenloop, middenloop en benedenloop.
• Waarom meandert een rivier? Gebruik de begrippen erosie en sedimentatie in je antwoord.
• Wat is het verband tussen meanderen en de stroomsnelheid van het water in de rivier?
• Hoe ontstaat een hoefijzermeer door het meanderen van een rivier?

Verdiepend artikel

https://www.nu.nl/wateroverlast-limburg/6145983/de-maas-blijft-hoog-staan-wat-kunnen-we-de-komende-dagen-verwachten.html

Woordenboek

aardkorst, erosie, jong gebergte, oud gebergte, plaat, plooiingsgebergte, verwering, endogene kracht, hooggebergte, laagland, middelgebergte, reliëf, sedimentatie

Afsluitende foto

Wat zie je?

Waar komt het voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de afsluitende foto

Chineze muur - zomer

Exit Ticket
Hoe goed heb je de les begrepen?

😒🙁😐🙂😃